Phát triển kinh tế-xã hội tỉnh Bình Định: Cần quy hoạch tổng thể mang tầm chiến lược
Trong 5 năm (2011-2015), KT-XH Bình Định đã đạt được nhiều kết quả khả quan. Tuy nhiên, muốn phát triển bền vững và có nền công nghiệp hiện đại, trở thành một trong những trung tâm của vùng kinh tế trọng điểm miền Trung, Bình Định cần có quy hoạch tổng thể mang tầm chiến lược. Đây là ý kiến của nhiều nhà nghiên cứu, chuyên gia kinh tế tại Tọa đàm “Kế hoạch phát triển KT-XH tỉnh Bình Định giai đoạn 2016-2020, tầm nhìn đến 2030”, vừa diễn ra tại TP Quy Nhơn.
Mừng nhưng vẫn lo
Theo Tiến sĩ (TS) Phan Thanh Hải, thành viên nhóm tư vấn Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), trong giai đoạn 2011-2015, nhờ định hướng đúng đắn, cùng với sự chủ động, quyết liệt trong công tác chỉ đạo, điều hành của tỉnh và các cấp, ngành, tình hình thực hiện kế hoạch phát triển KT-XH của tỉnh đã đạt kết quả đáng khích lệ. Theo thống kê, tăng trưởng tổng sản phẩm địa phương (GRDP) bình quân đạt 9,2%/năm; cơ cấu kinh tế từng bước chuyển dịch theo hướng giảm dần tỉ trọng nông, lâm, ngư nghiệp, tăng tỉ trọng công nghiệp, xây dựng và dịch vụ; thu nhập bình quân đầu người tăng từ 17,7 triệu đồng năm 2010 lên 40,1 triệu đồng năm 2015; kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng trung bình 8,4%/năm; đời sống nhân dân không ngừng được cải thiện; tỉ lệ hộ nghèo giảm từ 14,3% năm 2011 xuống 6,25% năm 2015. Tuy nhiên, tình hình KT-XH tỉnh Bình Định vẫn còn không ít khó khăn, hạn chế. Trong đó, nguyên nhân chủ yếu là công tác quy hoạch còn yếu kém, hạn chế hiệu quả phát triển KT-XH của địa phương; thể chế kinh tế vẫn chưa hoàn thiện, môi trường đầu tư cải thiện chưa rõ rệt; chất lượng nguồn nhân lực còn thấp.
Sản xuất đồ gỗ xuất khẩu. Ảnh: VĂN LƯU
Ở một góc độ khác, TS Vũ Tuấn Anh, nguyên Viện trưởng Viện Phát triển bền vững vùng (thuộc Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam), phân tích: Bình Định chưa có sự đột phá về kinh tế. Việc thu hút đầu tư hầu như chỉ trông chờ vào đầu tư nước ngoài. Điều này không ổn, vì ngay cả khi Dự án tổ hợp Lọc hóa dầu Victory đi vào hoạt động thì cũng không tác động gì lớn đến KT-XH của tỉnh. Bởi lẽ, đây là loại hình mang tính độc lập cao.
Còn theo ông Trần Bắc Hà - Chủ tịch HĐQT BIDV, Trưởng nhóm tư vấn BIDV: Bình Định là tỉnh có nhiều tiềm năng về vị trí địa lý, tài nguyên thiên nhiên, khoáng sản, nhất là du lịch biển và đội ngũ doanh nhân giỏi… Tuy nhiên, tình hình phát triển KT-XH của tỉnh vẫn còn nhiều khó khăn, nhiều chỉ tiêu còn ở mức thấp, chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) suy giảm. Điều đáng nói là một số DN, doanh nhân Bình Định còn thiếu trách nhiệm đối với tỉnh nhà.
Cần quy hoạch mang tầm chiến lược
Trên cơ sở nghiên cứu, phân tích, đánh giá về tiềm năng, thế mạnh và cả những thuận lợi, khó khăn, hạn chế thời gian qua, nhóm tư vấn BIDV đã xây dựng “Kế hoạch phát triển KT-XH tỉnh Bình Định giai đoạn 2016-2020 và tầm nhìn đến 2030”.
Theo TS Phan Thanh Hải, về mục tiêu tổng quát, tỉnh Bình Định phấn đấu đến năm 2030 trở thành tỉnh có nền công nghiệp hiện đại, là một trong những trung tâm phát triển KT-XH của cả nước và vùng kinh tế trọng điểm miền Trung. Về mục tiêu cụ thể, Bình Định phấn đấu trong giai đoạn 2016-2020 đưa tăng trưởng GRDP bình quân đạt 9,5%- 10%/năm; giai đoạn 2021-2030 tăng lên 10% - 11%; cơ cấu kinh tế tiếp tục chuyển dịch theo hướng tăng dần tỉ trọng công nghiệp, xây dựng và dịch vụ…
Để thực hiện có hiệu quả những mục tiêu trên, nhóm tư vấn cũng đề xuất một số giải pháp như: Tăng cường năng lực quản lý tại địa phương; nâng cao chất lượng công tác quy hoạch; hoàn thiện thể chế, nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh; huy động vốn đầu tư phát triển bằng nhiều hình thức; đẩy mạnh đầu tư xây dựng, phát triển kết cấu hạ tầng…
Trong khi đó, TS Trần Du Lịch - Ủy viên Ủy ban Kinh tế Quốc hội, Phó trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH TP Hồ Chí Minh - đề nghị UBND tỉnh và nhóm tư vấn “nâng tầm” kế hoạch thành “Quy hoạch phát triển KT-XH tỉnh Bình Định giai đoạn 2016-2020 và tầm nhìn đến 2030”. Đồng thời, lãnh đạo tỉnh cần xác định rõ quyết tâm chính trị là: Phấn đấu 5 năm tới KT-XH của Bình Định sẽ đạt mức trung bình cả nước và 10 năm tới đạt mức phát triển.
TS Vũ Tuấn Anh đề xuất: Bình Định đột phá nhưng cần xác định rõ đột phá từ đâu, đột phá như thế nào? Phát triển du lịch nhưng cần cụ thể là du lịch gì? Phát triển nguồn nhân lực cũng phải cụ thể nguồn lực chính là gì, không nên chung chung…
Đồng tình với những ý kiến trên, ông Trần Bắc Hà cho rằng: Tỉnh Bình Định cần rút kinh nghiệm về những sai lầm trong việc xây dựng Khu kinh tế Nhơn Hội, nhất là việc chọn nhà đầu tư. Ông Trần Bắc Hà cũng đồng tình với ý kiến đề xuất của TS Trần Du Lịch về việc lập “Quy hoạch phát triển KT-XH tỉnh Bình Định giai đoạn 2016-2020 và tầm nhìn đến 2030”; đồng thời khẳng định BIDV sẽ hỗ trợ 10 tỉ đồng để triển khai công tác quy hoạch nói trên.
VIẾT HIỀN
Đã có phương sách, chiến lược phát triển từ TƯ đến địa phương. Cái cần bàn là những giải pháp mang tính đột phá phù hợp với điều kiện của Bình Định. Nếu họp lại tiếp tục đưa ra các giải pháp chung chung thì cần tính lại. Các cơ quan tham mưu, cơ quan nghiên cứu ở tinh nhà cần phải đầu tư hoạt động có hiệu quả hơn nữa. BIDV hổ trợ tỉnh lập qui hoạch là cần thiết, song bản thân tỉnh phải chọn hướng đi và giải pháp đột phá cụ thể. Cái cụ thể là cái cần bàn.
Những người con đất võ đang mong đợi sự chuyển mình mạnh mẽ của tỉnh Bình Định nói chung và thành phố Quy Nhơn nói riêng. Với sự quyết liệt của Lãnh đạo tỉnh và sự đồng thuận của nhân dân trong tỉnh, tôi tin Bình Định sẽ sớm vươn mình mạnh mẽ, sánh vai với các tỉnh phát triển năng động trong khu vực duyên hải Nam Trung bộ.