Thiếu vốn nâng cấp, sửa chữa các công trình thủy lợi
Ông Nguyễn Hữu Vui
Tỉnh ta có hệ thống các công trình thủy lợi (CTTL) khá lớn, hầu hết được xây dựng từ lâu nên nhiều công trình đã xuống cấp cần được nâng cấp, sửa chữa. PV Báo Bình Ðịnh đã phỏng vấn ông Nguyễn Hữu Vui, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh xung quanh vấn đề này.
● Xin ông cho biết hiện trạng các CTTL trên địa bàn tỉnh?
- Tỉnh ta hiện có 161 hồ chứa nước lớn nhỏ với tổng dung tích chứa 566,4 triệu m3, trong đó, có 8 hồ chứa nước có dung tích chứa từ 5 triệu m3 trở lên. Ngoài ra, còn có hơn 107 đập dâng trên sông suối, 96 trạm bơm, 1.650km kênh mương thủy lợi, cung cấp nước tưới cho trên 100 ngàn héc-ta lúa, hoa màu hàng năm.
Thời gian qua, bằng nhiều nguồn vốn khác nhau, tỉnh ta đã đầu tư xây dựng, nâng cấp nhiều CTTL quan trọng, phục vụ tốt hơn cho sản xuất nông nghiệp. Tuy vậy, hiện có nhiều CTTL được xây dựng lâu năm, bằng các biện pháp thủ công, qua thời gian sử dụng bị tác động bởi thiên tai, bão lũ nên đã hư hỏng, xuống cấp. Điều đáng lo ngại hiện nay là toàn tỉnh hiện có 30 hồ chứa nước không bảo đảm an toàn, trong đó có 20 hồ bị hư hỏng nặng, có nguy cơ xảy ra sự cố khi mưa lũ lớn.
Ước tính, để tu sửa, nâng cấp những hồ chứa nước này phải cần khoản kinh phí hàng trăm tỉ đồng. Tuy nhiên, số kinh phí trên là quá lớn, nằm ngoài khả năng đầu tư của địa phương. Bên cạnh đó, toàn tỉnh có 222km đê sông, đê biển nhưng mới chỉ có khoảng 40% trong số đó được nâng cấp, gia cố. Đặc biệt, sau mùa mưa lũ các năm trước, có nhiều đoạn đê kè bị sạt lở nặng, nhưng do khó khăn về kinh phí nên chính quyền các địa phương và người dân chỉ khắc phục tạm thời để phục vụ sản xuất.
● Trước tình hình như vậy, việc nâng cấp, sửa chữa các CTTL được thực hiện như thế nào trong năm 2013 này?
- Năm 2013, Trung ương và tỉnh chỉ đạo ưu tiên nguồn vốn để thanh toán khối lượng các công trình đã thực hiện những năm trước đây, nên nguồn vốn và kinh phí đầu tư sửa chữa, nâng cấp các CTTL rất hạn chế. Năm nay ngành Nông nghiệp tỉnh chủ yếu tập trung xây dựng cụm công trình đầu mối hồ chứa nước Ông Lành (huyện Vân Canh) và hệ thống kênh tưới của hồ chứa nước này, đồng thời xây dựng hệ thống kênh hồ chứa nước Cẩn Hậu (Hoài Nhơn) dài gần 8 km.
Đến tháng 4.2013, cụm đầu mối hồ chứa nước Ông Lành đã được xây dựng xong và nghiệm thu đưa vào sử dụng. Hiện hồ chứa nước này đã tích được 1,3 triệu m3/2 triệu m3 tổng dung tích thiết kế, phục vụ khu tưới lưu vực sông Hà Thanh và góp phần chống hạn ở huyện Vân Canh. Hiện nay đang triển khai thi công hệ thống kênh tưới hồ chứa nước Ông Lành dài 7,5 km, phấn đấu hoàn thành và nghiệm thu đưa vào sử dụng cuối năm nay. Đối với kênh tưới hồ chứa nước Cẩn Hậu, chúng tôi đang phối hợp với chính quyền các địa phương đôn đốc các nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thực hiện, phấn đấu hoàn thành, nghiệm thu và đưa vào sử dụng trong tháng 6 năm nay.
Ngoài ra, ngành Nông nghiệp tỉnh cũng đang triển khai công tác thiết kế thi công, giải phóng mặt bằng, rà phá bom mìn, tổ chức đấu thầu để chuẩn bị thực hiện dự án nâng cấp hệ thống đê và trồng rừng ngập mặn ứng phó với biến đổi khí hậu của vùng đầm Thị Nại. Năm 2013, nguồn kinh phí Trung ương và vốn đối ứng của tỉnh để thực hiện dự án là 45 tỉ đồng. Dự kiến giữa tháng 7.2013 sẽ triển khai xây dựng 2 đoạn đê sông thuộc địa bàn phường Nhơn Bình (TP Quy Nhơn) và ở xã Phước Thuận (huyện Tuy Phước). Cũng thời điểm nói trên, Dự án quản lý thiên tai do Bộ NN-PTNT hỗ trợ kinh phí sẽ được triển khai thực hiện (Bộ NN-PTNT hỗ trợ 52 tỉ đồng thực hiện trong 2 năm 2013 và 2014).
● Việc thiếu kinh phí nâng cấp, sửa chữa các CTTL bị xuống cấp liệu có ảnh hưởng đến công tác đảm bảo an toàn cho các CTTL trên địa bàn tỉnh trong mùa mưa bão, thưa ông?
- Thời tiết ngày càng diễn biến phức tạp, thiên tai, bão lũ có thể xảy ra bất cứ lúc nào, đe dọa đến sự an toàn của các CTTL, nhất là đối với các hồ chứa nước đã bị xuống cấp nghiêm trọng. Bởi vậy, cần thiết phải có những giải pháp hết sức cụ thể cho mỗi công trình, đồng thời giải quyết nhanh các vấn đề nảy sinh trong quá trình thi công và đảm bảo an toàn cho các hồ chứa đã bị xuống cấp. Để làm được điều đó, chúng tôi đã rà soát, lập khối lượng tương ứng với nguồn vốn được bố trí, yêu cầu các nhà thầu phải lập tiến độ thi công một cách chi tiết và tập trung lực lượng, phương tiện, vật liệu đẩy nhanh tiến độ thi công nhằm hoàn thành kế hoạch, đảm bảo công trình vượt lũ.
Chúng tôi cũng tăng cường công tác kiểm tra, giám sát về tiến độ, chất lượng thi công công trình, kịp thời giải quyết những khó khăn, vướng mắc nảy sinh trong quá trình thi công. Những công trình đã hoàn thành sẽ tổ chức kiểm tra, nghiệm thu, bàn giao để phục vụ sản xuất; những công trình còn dở dang thì yêu cầu nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công, thực hiện phương án phòng tránh tác động của thiên tai, nhằm hạn chế đến mức thấp nhất rủi ro có thể xảy ra.
Nhằm đảm bảo an toàn cho các CTTL trong mùa mưa bão năm nay, Ban chỉ huy phòng chống lụt bão và tìm kiếm cứu nạn (PCLB-TKCN) tỉnh cũng đã chỉ đạo ngành chức năng, chính quyền các địa phương, các hội-đoàn thể tăng cường công tác thông tin tuyên truyền, hướng dẫn người dân các biện pháp PCLB để chủ động ứng phó. Chính quyền các địa phương, đơn vị quản lý thủy nông kiện toàn Ban chỉ huy PCLB-TKCN; xây dựng và thực hiện phương án, kế hoạch PCLB-TKCN theo phương châm 4 tại chỗ. Thường xuyên kiểm tra, gia cố, sửa chữa tạm các hạng mục công trình bị hư hỏng, nhằm đảm bảo an toàn cho các hồ chứa nước. Bên cạnh đó, chủ động huy động mọi nguồn lực để hoàn thành kế hoạch tu bổ, sửa chữa các đoạn đê sông, đê biển bị hư hỏng trước 31.8 năm nay.
● Xin cảm ơn ông!
PHẠM TIẾN SỸ (Thực hiện)