Phát triển chăn nuôi bò thịt chất lượng cao
Nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh, phát triển chăn nuôi bò thịt theo hướng bền vững, ngành Nông nghiệp tỉnh đã xây dựng đề án phát triển đàn bò thịt chất lượng cao giai đoạn 2015-2020. Báo Bình Ðịnh đã phỏng vấn ông Ðào Văn Hùng, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT, về vấn đề phát triển chăn nuôi bò thịt ở Bình Ðịnh.
● Xin ông cho biết thực trạng nghề chăn nuôi bò thịt ở tỉnh ta?
- Trước đây đàn bò trong tỉnh chủ yếu là bò cỏ, dáng vóc nhỏ, trọng lượng thấp, sản lượng thịt không cao, nên hiệu quả chăn nuôi thấp. Nhằm nâng cao chất lượng đàn bò, tăng hiệu quả chăn nuôi, bên cạnh việc đầu tư xây dựng các trạm chăn nuôi gia súc để nghiên cứu, khảo nghiệm, chuyển giao các giống vật nuôi mới cho nông dân, UBND tỉnh đã chỉ đạo ngành Nông nghiệp, chính quyền các địa phương củng cố và phát triển mạng lưới thú y cơ sở, đào tạo đội ngũ dẫn tinh viên phục vụ công tác lai tạo đàn bò, đồng thời xây dựng các điểm chăn nuôi bò thịt chất lượng cao để chuyển giao tiến bộ KHKT cho nông dân.
Các địa phương cũng đã khuyến khích nông dân chuyển những diện tích sản xuất lúa bấp bênh sang trồng cỏ làm thức ăn chăn nuôi; tạo điều kiện thuận lợi cho nông dân tiếp cận các nguồn vốn vay đầu tư chăn nuôi. Nhờ đó, phong trào chăn nuôi bò thịt phát triển mạnh ở khắp các địa phương. Nhiều hộ đã xây dựng trang trại trồng cây ăn quả, kết hợp chăn nuôi bò thịt, áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào chăn nuôi mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Theo đánh giá của Bộ NN&PTNT, Bình Định là địa phương thực hiện tốt chương trình phát triển và lai tạo nâng cao chất lượng đàn bò. Năm 2014 đàn bò trong tỉnh khoảng 252.441 con, chiếm gần 28% đàn bò vùng duyên hải Nam Trung bộ và chiếm khoảng 5% tổng đàn bò cả nước. Tỉ lệ bò lai tăng nhanh từ 42% năm 2004 lên 76% năm 2014, cao hơn so với các tỉnh trong khu vực và cả nước (38-40%). Sản lượng thịt bò hơi xuất chuồng tăng mạnh, tốc độ tăng bình quân từ 10,8 -12,2%/năm. Thị trường tiêu thụ bò thịt truyền thống của tỉnh ta chủ yếu là TP Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bình Dương và gần đây là Đà Nẵng, Quảng Nam... Thực tế cho thấy, nghề chăn nuôi bò thịt đã mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho người dân, góp phần giải quyết việc làm ở khu vực nông thôn.
● Theo ông, đâu là những khó khăn, thách thức đối với nghề chăn nuôi bò thịt?
- Tuy đạt được những kết quả quan trọng, nhưng khách quan nhìn nhận, nghề chăn nuôi bò thịt ở tỉnh ta cũng bộc lộ nhiều hạn chế và thiếu tính bền vững. Cụ thể, quy mô chăn nuôi còn nhỏ, phân tán; việc áp dụng tiến bộ kỹ thuật còn hạn chế; nông dân khó tiếp cận nguồn vốn vay để đầu tư phát triển chăn nuôi; dịch bệnh vật nuôi thường xuyên đe dọa, đầu ra sản phẩm không ổn định.
Mặt khác, hầu hết con giống bò thịt ở tỉnh ta là bò lai Zebu, tầm vóc lớn hơn bò vàng của Việt Nam nhưng nhìn chung vẫn còn nhỏ, năng suất và tỉ lệ thịt xẻ thấp so với các giống bò chuyên thịt trên thế giới, đặc biệt là bò từ Úc (bò 24 tháng tuổi nhập khẩu từ Australia có trọng lượng 6-7 tạ/con, cao hơn bò thịt ở tỉnh ta từ 1-2 tạ/con cùng lứa tuổi). Hiện bò thịt các nước nhập vào Việt Nam ngày càng nhiều, chất lượng thịt cao, giá cả thấp, tạo sự cạnh tranh bất lợi đối với người chăn nuôi bò trong nước và trong tỉnh. Sắp có một số doanh nghiệp (DN) trong nước đầu tư phát triển chăn nuôi bò thịt (chủ yếu nhập khẩu bò từ Australia về nuôi để xẻ thịt bán) quy mô lớn tại tỉnh ta, nên thị trường và giá bò thịt chắc chắn sẽ bị cạnh tranh gay gắt. Đây vừa là thời cơ nhưng cũng là thách thức lớn đối với nghề chăn nuôi bò thịt của tỉnh ta.
● Trước tình hình như vậy, ngành Nông nghiệp tỉnh đã triển khai những giải pháp nào để nâng cao năng lực cạnh tranh, phát triển chăn nuôi bò thịt theo hướng bền vững, thưa ông?
- Trên cơ sở phân tích hiện trạng, tiềm năng, lợi thế và cả những khó khăn, thách thức đối với nghề chăn nuôi bò thịt ở tỉnh ta, Sở NN&PTNT đã xây dựng đề án phát triển chăn nuôi bò thịt chất lượng cao giai đoạn 2015-2020 trình UBND tỉnh xem xét, phê duyệt. Theo đề án, quy mô đàn bò thịt năm 2015 của tỉnh là 260 ngàn con, đến năm 2020 tăng lên 520 ngàn con. Trong đó, đàn bò trong nông hộ 320 ngàn con và đàn bò của các DN 200 ngàn con. Tỉ lệ bò lai và bò ngoại thuần năm 2015 đạt 84,5%; đến năm 2020 tăng lên 93,8%. Sản lượng thịt bò hơi trong chăn nuôi nông hộ xuất chuồng năm 2015 đạt 31.849 tấn; năm 2020 đạt 48.405 tấn.
Để đạt được mục tiêu trên, tỉnh ta tập trung đẩy mạnh công tác giống bằng cách lai tạo bò thịt chất lượng cao. Trong đó, đưa các loại giống bò thịt chất lượng cao của thế giới (Red Angus, Blanc Bleu Belge) để lai tạo trên nền bò cái lai F2 Zebu tại địa phương, tạo bê lai chất lượng cao dùng để nuôi thịt. Đây là giải pháp mới và cơ bản để nâng cao năng suất và chất lượng đàn bò thịt, nâng cao hiệu quả trong chăn nuôi bò thịt ở tỉnh ta.
Chúng tôi cũng đề xuất xây dựng và chuyển giao mô hình trồng cỏ chất lượng cao; chế biến phế phụ phẩm nông nghiệp làm thức ăn chăn nuôi và đầu tư chăn nuôi thâm canh bò thịt chất lượng cao; xây dựng chuỗi giá trị bò thịt. Phát triển mô hình liên kết sản xuất giữa người chăn nuôi bò thịt (tổ hợp tác, nhóm cùng sở thích) với các DN tổ chức chăn nuôi và tiêu thụ sản phẩm. Khuyến khích DN đầu tư, liên kết trong phát triển chăn nuôi bò thịt của tỉnh, trở thành đầu mối tiêu thụ bò thịt, bò giống, cỏ và các loại cây thức ăn khác phục vụ chăn nuôi bò, kết nối với các thị trường lớn trong nước và hướng đến thị trường xuất khẩu.
Dự tính, hiệu quả kinh tế do đề án mang lại là 3.823 tỉ đồng. Về hiệu quả xã hội, thực hiện đề án sẽ giúp nông dân khai thác hiệu quả tiềm năng sẵn có của địa phương, nâng cao trình độ đầu tư thâm canh cho nông dân, qua đó tăng thu nhập, tăng giá trị hàng hóa ngành chăn nuôi, góp phần xây dựng nông thôn mới bền vững.
● Xin cảm ơn ông!
PHẠM TIẾN SỸ (Thực hiện)