Đồng tệ mất giá và áp lực nhập siêu từ Trung Quốc
Có thể nói phản ứng của Ngân hàng Nhà nước nâng biên độ dao động tỷ giá từ ±1% lên ±2% kể từ ngày 12.8.2015 là phù hợp trong bối cảnh Trung Quốc phá giá đồng nội tệ tới gần 4% (hai ngày liên tiếp) sau hơn hai thập kỷ và các đồng tiền khu vực rớt giá nhằm bảo vệ nền kinh tế của họ. Khi các cường quốc đang cố gắng giành giật lợi ích trong cuộc “chiến tranh tiền tệ”, các nền kinh tế nhỏ như Việt Nam không thể nào đứng ngoài “vòng xoáy”. Phương cách thích hợp là nương theo “vòng xoáy” đó để giảm thiểu rủi ro, đồng thời tận dụng được lợi thế của mình.
Thị trường chứng khoán đã chùng xuống trong các phiên giao dịch đầu tuần này trước tác động của tiền tệ, đầu tiên là từ sự điều chỉnh của đồng nhân dân tệ và sau đó là tiền đồng. Tỷ giá hối đoái đã vượt mốc tâm lý 22.000 đồng/đô la Mỹ.
Giới doanh nghiệp đón nhận thông tin sự điều chỉnh tỷ giá của đồng nhân dân tệ nhìn chung không vui. Vui sao được khi Việt Nam đang nhập siêu từ Trung Quốc và với sự mất giá của đồng tệ, hàng Trung Quốc cả hai kênh chính ngạch và tiểu ngạch sẽ có cơ hội tràn vào nước ta nhiều hơn vì giá cạnh tranh hơn. Theo Tổng cục Thống kê nửa đầu năm nay thâm hụt thương mại với Trung Quốc đã nhảy lên 16,7 tỉ đô la Mỹ. Còn theo thống kê của phía Trung Quốc, họ xuất siêu sang Việt Nam tới 20,3 tỉ đô la Mỹ. Đồng nhân dân tệ giảm giá đồng nghĩa với việc mức thâm hụt sẽ còn cao hơn.
Những mặt hàng như dệt may, sắt thép, vật liệu xây dựng... sẽ chịu áp lực cạnh tranh với hàng Trung Quốc mạnh hơn ngay trên sân nhà. Trong khi đó, xuất khẩu của Việt Nam sang Trung Quốc chủ yếu là nông sản, nguyên liệu thô chưa qua chế biến cũng không vì thế mà thuận lợi bởi nền kinh tế nước láng giềng đang trong tháng ngày tăng trưởng chậm lại, nhu cầu nguyên liệu giảm.
Xuất khẩu của Việt Nam ra nước ngoài cũng chịu áp lực do cơ cấu hàng xuất của chúng ta khá tương đồng với cơ cấu hàng xuất của Trung Quốc. Cùng mặt hàng dệt may, da giày, hải sản... từ nay phía Trung Quốc có thể bán hàng cho nước ngoài rẻ hơn các nhà xuất khẩu Việt Nam. Chưa kể các nước nhập khẩu hàng hóa Việt Nam từ châu Âu đến châu Á, không loại trừ các nước Asean, đều đang thực thi chính sách đồng nội tệ yếu để thúc đẩy xuất khẩu.
Đáng ngại hơn là cuộc họp của Ủy ban Thị trường mở của Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) sẽ diễn ra vào tháng 9 tới và FED có thể quyết định đi bước đầu tiên trong tiến trình nâng lãi suất đô la Mỹ. Việc Trung Quốc điều chỉnh tỷ giá đồng tệ và các nước khác tiến hành giảm giá đồng nội tệ được nhìn nhận như những nấc giảm xóc trước sự mạnh lên của đồng đô la Mỹ.
Chứng khoán toàn cầu đỏ lửa trước hiệu ứng của đồng nhân dân tệ. Các ngoại tệ mạnh tiếp tục trượt giá so với đô la Mỹ. Giá dầu thô vẫn chưa dừng đà rơi và chỉ còn cách mốc 40 đô la Mỹ/thùng chưa đầy 8% nữa. Giá cả các kim loại cũng tương tự. Sự lo ngại của thị trường toàn cầu, theo Bloomberg, xuất phát từ việc đây là lần đầu tiên trong vòng nhiều năm qua Trung Quốc mới điều chỉnh tỷ giá. Trung Quốc đã từng duy trì tỷ giá ổn định trong một thời gian dài để góp phần củng cố vị trí của đồng nhân dân tệ.
Ở Việt Nam giá trị tiền đồng được xây nền từ năm 2011 sau đợt điều chỉnh tỷ giá tới 9% vào tháng 2-2011. Ngân hàng Nhà nước đã và đang theo đuổi một chính sách duy trì ổn định giá trị tiền đồng và đã tương đối thành công trong các năm 2011-2014. Tuy nhiên năm nay, mặc dù các chỉ số kinh tế vĩ mô đang được cải thiện, sự biến động của thị trường tài chính quốc tế đến tỷ giá là không thể bỏ qua.
Tỷ giá luôn là yếu tố tác động mạnh đến chứng khoán. Ở những thời điểm đô la Mỹ lên giá so với tiền đồng trên thị trường tự do hầu như bao giờ VN-Index cũng giảm. Tỷ giá điều chỉnh càng lớn thì mức “bay hơi” giá trị tài sản ròng của các quỹ đầu tư ngoại tính ra đô la Mỹ càng giảm. Đây là điều nước ngoài không muốn nhất là ở cuối mỗi quí.
Tuy vậy, ảnh hưởng của tỷ giá phần nào bị lu mờ trước thông tin các văn bản hướng dẫn thực hiện việc nới room sẽ được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đưa ra giới thiệu với công chúng vào ngày 13.8.2015. Room là động lực lớn cho chứng khoán. Sau đó tháng 9 thường là lúc khối ngoại giao dịch sôi động trước kỳ chốt NAV quí 3 cũng như thay đổi danh mục đầu tư của các quỹ ETFs. Năm nay mùa hè đã không hề tẻ nhạt với VN-Index và chỉ số sàn TPHCM đã hai lần tiếp cận mốc 640 điểm. Theo chu kỳ, quí 4 sẽ là thời điểm nhà đầu tư men theo dòng tiền trở lại giao dịch mạnh.
Theo Hải Lý (thesaigontimes.vn)