Tăng cường chăm sóc, bảo vệ cây trồng vụ Hè Thu
Thực hiện chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, ngành chức năng, chính quyền các địa phương đã đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng, tăng cường đầu tư chăm sóc, bảo vệ cây trồng nhằm đảm bảo hiệu quả sản xuất vụ Hè Thu (HT) trong tình hình thiếu nước tưới. PV Báo Bình Định đã phỏng vấn ông Hồ Ngọc Hùng, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT, quanh vấn đề này.
* Vụ HT năm nay, tỉnh ta đã có sự điều chỉnh kế hoạch sản xuất phù hợp với điều kiện thực tế, ông có thể cho biết cụ thể về vấn đề này?
- Trước tình hình nắng hạn kéo dài, nguồn nước bị thiếu hụt nghiêm trọng, các địa phương đã có sự điều chỉnh kế hoạch sản xuất gắn với tình hình thực tiễn về nguồn nước hiện có và định hướng của tỉnh là hạn chế tối đa diện tích bỏ hoang, nhưng phải đảm bảo kế hoạch tưới theo nguồn nước tại thời điểm (hạn chế mất trắng vì thiếu nước tưới).
Cụ thể, kế hoạch sản xuất vụ HT của tỉnh ta là sản xuất 35.200ha lúa (gồm 12.900ha lúa vụ Hè và 22.300ha lúa vụ Thu). Tuy nhiên, kế hoạch sản xuất vụ HT của các huyện, thị xã, thành phố xác định sau khi đã rà soát nguồn nước tưới cụ thể ở từng địa phương là 34.811ha. Trong đó, vụ Hè sản xuất 11.530ha, giảm 1.370ha so với kế hoạch đầu vụ; vụ Thu sản xuất 23.281ha, tăng 981ha. Sau các đợt mưa từ cuối tháng 4 và đầu tháng 5, các địa phương tiếp tục có sự điều chỉnh diện tích sản xuất vụ HT tăng lên 36.157ha (huyện Phù Cát điều chỉnh diện tích kế hoạch sản xuất tăng thêm 1.346ha), trong đó vụ Thu sản xuất 24.627ha, tăng 2.327ha.
Đến nay, toàn tỉnh đã gieo sạ 37.094ha lúa HT, tăng 937ha so với kế hoạch đã điều chỉnh sau khi rà soát nguồn nước (36.157 ha) và tăng 1.894ha so với kế hoạch đầu vụ (35.200ha). Trong đó, diện tích lúa vụ Hè là 13.936 ha/kế hoạch điều chỉnh là 11.530ha. Như vậy, các địa phương đã gieo sạ vượt kế hoạch vụ Hè đã điều chỉnh là 2.166ha. Đối với vụ Thu, toàn tỉnh đã gieo sạ 23.398ha/24.627ha kế hoạch điều chỉnh. Hiện nay bà con nông dân các địa phương đang tập trung gieo sạ diện tích tăng thêm sau khi cân đối nguồn nước, trong đó Phù Cát 960ha, Tây Sơn 332ha, An Lão 265ha, Hoài Ân 434ha.
* Việc thực hiện kế hoạch chuyển đổi sản xuất cây trồng cạn trên chân đất lúa thì sao, thưa ông?
- Theo kế hoạch, vụ sản xuất HT tỉnh ta sản xuất 6.700ha cây trồng cạn trên chân đất sản xuất lúa thiếu hụt nguồn nước tưới. Tuy nhiên, do cuối tháng 4 và đầu tháng 5 trên địa bàn tỉnh đã xảy ra nhiều đợt mưa, nên nông dân đã sử dụng diện tích đất nằm trong kế hoạch chuyển đổi sản xuất cây trồng cạn để sản xuất lúa. Đến nay, thời vụ sản xuất cây trồng cạn vụ HT đã kết thúc, diện tích sản xuất cây trồng cạn trên đất lúa đã thực hiện được 3.151ha, gồm 990ha đậu phụng; 876ha bắp; 669ha mè; 403ha rau dưa, 87ha đậu các loại; 127ha mì. Kết quả kiểm tra từ thực tế cho thấy, diện tích cây trồng cạn sản xuất trên chất đất lúa đã được nông dân thực hiện đúng quy trình kỹ thuật, đầu tư chăm sóc khá chu đáo nên cây trồng sinh trưởng và phát triển tốt. Một số diện tích thực hiện không đúng quy trình hướng dẫn đã bị ảnh hưởng bởi các đợt mưa cuối tháng 4 và đầu tháng 5 vừa qua.
* Theo ông, trong điều kiện thời tiết bất lợi cho sản xuất nông nghiệp như hiện nay, cần phải làm gì để hạn chế rủi ro, đảm bảo hiệu quả sản xuất vụ HT?
- Trong tình hình nắng nóng kéo dài, nguồn nước tưới thiếu hụt nghiêm trọng, việc đầu tư chăm sóc cây trồng vụ HT chắc chắn sẽ gặp nhiều khó khăn. Bởi vậy cần phải xây dựng và thực hiện các giải pháp kỹ thuật phù hợp nhằm hạn chế thiệt hại do thời tiết gây ra, đảm bảo hiệu quả sản xuất.
Hiện nay, Sở NN-PTNT đã xây dựng và đề xuất giải pháp kỹ thuật chống hạn, chăm sóc, bảo vệ cây trồng để các địa phương tham khảo và áp dụng. Cụ thể, với diện tích lúa vụ Hè đảm bảo nguồn nước tưới (diện tích đã khoanh vùng và ký hợp đồng tưới), chỉ đạo nông dân tập trung đầu tư thâm canh, tưới nước tiết kiệm để cân đối nước cho các vùng mở rộng diện tích lúa sau các đợt mưa đầu tháng 5.
Đối với diện tích lúa nằm trong vùng kế hoạch được gieo sạ mở rộng sau các đợt mưa, cần rà soát tính toán cân đối nguồn nước tưới, nhất là nguồn nước từ các hồ chứa do Công ty TNHH Khai thác công trình thủy lợi quản lý để điều tiết, mở rộng diện tích tưới. Với diện tích lúa điều chỉnh mở rộng thuộc vùng tưới của các hồ chứa nước nhỏ do địa phương quản lý, cần tính toán kỹ nguồn nước các hồ chứa sau tiết Tiểu Mãn để đảm bảo tưới chắc cho diện tích lúa đã được khoanh vùng, đồng thời chuẩn bị phương án khai thác, bơm tát chủ động ứng phó với khả năng thiếu nước ở cuối vụ. Đối với diện tích nông dân tự phát gieo sạ ngoài kế hoạch, các địa phương cần thường xuyên kiểm tra, theo dõi, hướng dẫn khai thác các nguồn nước để bơm tưới, cần chú ý khoanh vùng xác định mức độ thiệt hại (nếu có xảy ra) do nắng hạn, thiếu nước tưới để có đề xuất hỗ trợ cho nông dân theo đúng quy định.
Đối với diện tích lúa vụ Hè, hướng dẫn nông dân áp dụng biện pháp tưới lộ phơi để tiết kiệm nước, hạn chế tối đa diện tích có khả năng thiếu từ 1-3 lứa nước ở cuối vụ, đồng thời tập trung đầu tư thâm canh, chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh, nhất là đối với diện tích lúa trên các cánh đồng mẫu lớn và diện tích lúa lai để đạt năng suất cao nhất. Riêng diện tích cây trồng cạn, nông dân cần xẻ rãnh, lên luống, đầu tư thâm canh để hạn chế ngập úng cục bộ sau các đợt mưa, thực hiện giải pháp tưới rãnh, tưới thấm.. để cây trồng phát triển tốt hơn.
* Xin cảm ơn ông!
PHẠM TIẾN SỸ (Thực hiện)