Quản lý dịch hại tổng hợp cây trồng
Trong sản xuất ngành trồng trọt, thiệt hại về năng suất và chất lượng sản phẩm do sâu, bệnh gây ra là rất lớn, ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế, sức khỏe con người, môi trường do phải dùng nhiều thuốc phòng trừ sâu bệnh để can thiệp. Để giảm thiểu sâu bệnh cây trồng và những ảnh hưởng nói trên, xu hướng chung trong công tác bảo vệ thực vật là thực hiện quản lý tổng hợp dịch hại, tức là áp dụng hệ thống các kỹ thuật và biện pháp thích hợp nhằm duy trì mật độ các loài gây hại ở dưới mức gây ra những thiệt hại kinh tế.
Biện pháp cơ giới: Có thể dùng tay bắt giết sâu bọ, ngắt bỏ bộ phận lá, thân cây bị bệnh, ổ trứng đem tiêu hủy...
Biện pháp canh tác: Làm đất sớm và vệ sinh ruộng, vườn sau mỗi vụ gieo trồng và thu hoạch. Luân canh và xen canh thích hợp. Gieo trồng trong khung thời vụ thích hợp, mật độ thích hợp. Bón phân thích hợp theo nhu cầu của mỗi loại cây trồng và theo từng giai đoạn sinh trưởng và phát triển của cây. Gieo trồng những giống khỏe, chống chịu sâu bệnh; hỗn hợp giống trên một khu đồng cũng là hình thức để ngăn ngừa sự lây bệnh. Tưới nước thích hợp, vừa đảm bảo nhu cầu cho cây trong mỗi thời kỳ sinh trưởng phát triển, vừa tiết kiệm nước tưới.
Biện pháp sinh học: Sử dụng các sinh vật sống hoặc các tác nhân sinh học để phòng trừ dịch hại, gồm: bảo vệ và tăng cường hoạt động của thiên địch; nhập nội các thiên địch mới, nuôi nhân và thả thiên địch trên ruộng, sử dụng các chế phẩm sinh học mà phần lớn có nguồn gốc vi sinh vật như: nấm, vi khuẩn, vi-rút, tuyến trùng, nguyên sinh động vật; sử dụng Pheromone, Hormone điều hòa sinh trưởng côn trùng, làm bẫy dẫn dụ giết các con đực để hạn chế sinh sôi nảy nở...
Biện pháp hóa học: Đây là biện pháp cuối cùng khi đã sử dụng hết các biện pháp nêu trên mà không thành công, sâu bệnh vẫn phát triển mạnh. Trong trường hợp này, cần rà soát lại các biện pháp đã thực hiện có sai ở khâu nào để rút kinh nghiệm và xử lý thích hợp. Sử dụng loại thuốc tương đối an toàn với thiên địch, nên sử dụng thuốc có phổ tác dụng hẹp hoặc các thuốc vi sinh, chọn thời gian và phương thức xử lý ít ảnh hưởng đến thiên địch; sử dụng thuốc theo kỹ thuật 4 đúng.
TRẦN DUY KHẢ (Trung tâm KNKN tỉnh)