Bơi lội Bình Ðịnh: Gian nan tìm lại vinh quang xưa
Gặp nhiều bất lợi trong những năm qua, thành tích của bộ môn bơi lội Bình Ðịnh đi xuống đáng kể so với hàng chục năm trước. Tuy nhiên, các HLV bộ môn bơi vẫn nỗ lực để tìm ra những hạt nhân mới, mong có một ngày tạo được ấn tượng mạnh ở các giải bơi cấp quốc gia.
Khó khăn trong việc tuyển sinh
Một trong những khó khăn lớn nhất hiện nay của bơi lội Bình Định là việc tuyển sinh năng khiếu. Ở bộ môn bơi, nếu muốn tìm kiếm và đào tạo nên những VĐV xuất sắc thì phải bắt đầu với các em trong độ tuổi từ 7-8. Nhưng ở lứa tuổi còn quá nhỏ này, rất ít phụ huynh ở khu vực ngoài TP Quy Nhơn cho con em mình tham gia. Bên cạnh đó, nếu đã có lần được tận mắt chứng kiến hồ bơi tại Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu thể thao tỉnh hiện nay, hẳn cũng ít người đặt niềm tin rằng nơi đây sẽ sản sinh ra những tài năng tầm cỡ quốc gia. Mặt nước trong hồ bơi hiếm khi trong xanh, bên cạnh khối nhà, khán đài cũ kỹ xung quanh trông hoang tàn nhưng vẫn là địa điểm chính của gần 20 VĐV cả đội tuyển và năng khiếu luyện tập hàng ngày.
Tuyến đội tuyển không có những hiện tượng như Ánh Viên, Quý Phước nên rất khó tạo được làn sóng hâm mộ, đưa con em vào tập luyện bơi lội như một số địa phương khác. Cùng với đó, phong trào bơi lội ở các địa phương gần như… “biến mất”, các giải bơi lội dành cho học sinh hàng năm cũng đã không còn tồn tại trong những năm gần đây, càng làm công tác tuyển sinh trở nên khó khăn. Để tuyển VĐV năng khiếu, các HLV chỉ có cách lần xuống “vùng sâu vùng xa” để chọn dựa vào ngoại hình, hoặc qua một số bài kiểm tra cơ bản. Vì vậy, xác suất thành công không cao, chỉ tiêu lại có hạn, việc phải đào thải khi nhận thấy VĐV không có tố chất phát triển tạo nên nhiều hệ lụy không tốt cho cả VĐV và bộ môn.
Khó khăn là vậy, nhưng ở các giải trẻ, lứa tuổi toàn quốc, chúng ta vẫn giành được những thành tích nhất định. Mới đây nhất, đội tuyển bơi lội Bình Định đã giành được 1 HCV, 1 HCB, 6 HCĐ tại Giải bơi lội các CLB toàn quốc (diễn ra cuối tháng 8 tại TP Cần Thơ). Điều đó cho thấy công tác đào tạo, huấn luyện của bộ môn bơi lội Bình Định không hề thua kém những địa phương khác.
Tập luyện cầm chừng
Có dịp đến xem các buổi tập của đội tuyển bơi lội Bình Định, tôi không khỏi thán phục khi chứng kiến các VĐV bơi liên tục trong hàng giờ đồng hồ với nhiều kiểu bơi khác nhau. Hỏi HLV Trần Kiếm Thu thì ông cho biết mỗi buổi một VĐV bơi trung bình 5-6km, nếu tập hai buổi/ngày thì phải bơi hơn 10km. Các VĐV phải bơi nhiều đợt, nhưng thành tích phải luôn ổn định chứ không trồi sụt, như vậy mới có thể thi đấu tốt được. Tuy nhiên, cũng theo vị HLV này, đó chưa phải là mức chuẩn như giáo án đưa ra, vì hiện chế độ ăn của các em còn thấp, nên không dám áp dụng những bài tập nặng, sợ phản tác dụng.
Đặc thù môn bơi rất khắc nghiệt, để cải thiện được thành tích dù chỉ một giây đòi hỏi quá trình tập luyện liên tục, chế độ ăn uống đầy đủ và còn nhiều yếu tố khác nữa. Nhưng trong những năm trước, mỗi năm hồ bơi chỉ hoạt động chừng vài tháng, sau đó VĐV phải nghỉ vì hết thuốc sát trùng làm sạch nước. Nghỉ tập vài ngày thành tích đã đi xuống, đằng này nhiều đợt VĐV phải nghỉ hai tuần để vệ sinh hồ, thậm chí vài tháng chỉ tập trên bờ thì khó trông đợi thành tích khả quan ở các giải đấu. Tình trạng này mới được cải thiện từ năm 2015, khi nước trong hồ thường xuyên được bơm đầy, bỏ thuốc khử trùng đầy đủ để duy trì thời gian tập luyện liên tục cho VĐV. Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu thể thao tỉnh cũng đang kêu gọi xã hội hóa, cải tạo, sửa chữa hồ bơi nhỏ để phục vụ việc dạy bơi cho các cháu thiếu niên.
Kể từ sau Đại hội TDTT toàn quốc năm 2010, với việc Nguyễn Đình Nhật Nam giành được 1 HCB, 1 HCĐ cho bơi lội Bình Định, chúng ta hầu như vắng bóng ở các giải vô địch quốc gia vì chưa có tuyến kế thừa đủ tầm. Hiện nay, hai VĐV được cho là có nhiều tiềm năng nhất của Bình Định là Trương Ngọc Tổng (14 tuổi) và Nguyễn Hồ Thanh Bình (13 tuổi). Thành tích nội dung 50m tự do của Tổng là 29 giây, kém VĐV đoạt HCV giải vô địch hoặc Đại hội TDTT toàn quốc khoảng 4 giây. Đó là khoảng cách rất lớn, nhưng Trương Ngọc Tổng đang trong giai đoạn phát triển. Nếu được đầu tư tương xứng, với chế độ ăn uống hợp lý, tham gia tập huấn và trang bị trang phục thi đấu “xịn”, kình ngư trẻ này có thể làm nên chuyện cho bơi lội Bình Định trong vài năm nữa.
Ông Nguyễn Trương Minh Nhựt, HLV đội tuyển bơi lội Bình Ðịnh, cho biết: “Mới đây, tôi rất vui khi có một giáo viên ở Tuy Phước hỏi có nên đưa môn bơi vào chương trình Hội khỏe Phù Ðổng. Trong thời điểm chúng ta đang đẩy mạnh các chương trình phòng chống đuối nước cho trẻ em, đây là điều rất nên làm vì có lợi cho sự phát triển phong trào ở các địa phương. Một khi phong trào bơi lội ở các địa phương mạnh mẽ thì đội tuyển mới phát triển một cách vững chắc được”.
LÊ CƯỜNG