Kiên cố hóa hệ thống thủy lợi ở Hoài Ân: Hiệu quả thiết thực
Trên địa bàn huyện Hoài Ân hiện có 22 hồ chứa lớn nhỏ, tổng dung tích thiết kế 40,64 triệu m3. Ngoài các hồ chứa, còn có 26 đập dâng kiên cố, 128 đập tạm, đập bổi, 53 trạm bơm điện và 15 trạm bơm dầu phục vụ nước tưới cho trên 10.000 ha lúa và hoa màu mỗi năm.
Tuy nhiên, ngoài hồ Vạn Hội có dung tích trên 13 triệu m3 nước, được xây dựng kiên cố, các hồ còn lại đều có dung tích nhỏ, được xây dựng thủ công sau ngày giải phóng; hệ thống kênh mương chính và nội đồng chủ yếu là kênh đất, nên nước bị thất thoát nhiều, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp, nhất là trong vụ Hè Thu.
HTXNN 2 Ân Tín đầu tư xây dựng kênh mương bê tông. Ảnh: VĂN HÙNG
Nhằm đảm bảo sản xuất nông nghiệp bền vững, trong 5 năm qua, huyện Hoài Ân đã tranh thủ nhiều nguồn vốn, đầu tư trên 115 tỉ đồng để xây dựng, sửa chữa, nâng cấp các công trình thủy lợi và 80 danh mục công trình kênh mương với chiều dài hơn 35 km đã được bê tông xi măng. Việc đầu tư xây dựng, nâng cấp các công trình thủy lợi đã mang lại hiệu quả thiết thực, mở rộng diện tích tưới chủ động lên 450 ha so với năm 2010; góp phần tăng năng suất cây trồng.
Các công trình tiêu biểu, có vốn đầu tư lớn là: Sửa chữa, nâng cấp hồ Ân Đôn (xã Ân Phong) và 5,24 km kênh mương bê tông xi măng hồ Ân Đôn kết hợp với 3,5 km đường bê tông giao thông nông thôn và hộ đê với kinh phí 36 tỉ đồng; sửa chữa hồ Hóc Mỹ (xã Ân Hữu) 12 tỉ đồng; kiên cố hóa kênh mương hồ Hóc Sấu (xã Ân Đức) 6,6 tỉ đồng, kênh mương N2-N5 hồ Vạn Hội (xã Ân Tín) 6 tỉ đồng, kênh mương cấp 1 hồ Thạch Khê (xã Ân Tường Đông) 32 tỉ đồng...
Trong năm 2015, từ nguồn vốn Trung ương hỗ trợ và vốn vay của Ngân hàng Phát triển Việt Nam, huyện đã tiến hành xây dựng tuyến kênh mương cấp I hồ Suối Rùn (xã Ân Tường Tây) với chiều dài trên 5,2 km, kinh phí trên 12,7 tỉ đồng. Dự kiến công trình sẽ hoàn thành trước mùa mưa để phục vụ sản xuất Đông Xuân 2015-2016. Công trình này sẽ đảm bảo nước tưới cho 2 thôn Phú Hữu 1, Phú Hữu 2 và có thể mở rộng tưới cho các vùng lân cận của xã Ân Tường Tây.
Riêng tuyến kênh mương cấp I hồ Thạch Khê dài trên 12 km, tưới cho 250 lúa và điều tiết chống hạn cho 3 xã: Ân Tường Đông, Ân Tường Tây, Ân Đức. Trước khi tuyến kênh được kiên cố hóa thì lượng nước thất thoát qua kênh rất lớn, Trạm Khuyến nông Hoài Ân - đơn vị quản lý hồ Thạch Khê - phải lắp đặt thêm một trạm bơm điện để tưới bổ sung cho trên 70 ha của xã Ân Đức ở cuối nguồn nước. Ông Tô Kế Thế, Phó Trưởng Trạm Khuyến nông Hoài Ân, cho biết: Từ khi xây dựng tuyến kênh mương, chỉ khi nắng hạn gay gắt trạm bơm điện mới hoạt động. Điển hình như trong vụ Hè Thu 2015, ngoài phục vụ tưới cho 250 ha lúa, Trạm còn xả nước xuống các mương tiêu để các xã bơm chống hạn, nhưng đến thời điểm này hồ Thạch Khê vẫn còn trên 1 triệu m3 nước (dung tích hồ trên 7 triệu m3).
Đặc biệt, cơ chế đầu tư đặc thù đối với công trình thuộc Chương xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2010-2020, trong đó có kiên cố hóa kênh mương thủy lợi, đã tháo gỡ khó khăn và tạo “cú hích” cho các xã trong huyện hoàn thành tiêu chí thủy lợi trong thời gian sớm nhất, đồng thời xây dựng được nhiều công trình hạ tầng nông thôn khác.
Về kế hoạch 5 năm đến, huyện sẽ tiếp tục tranh thủ các nguồn vốn và vận dụng cơ chế đầu tư đặc thù để nâng cấp các hồ chứa nước: Kim Sơn, Đồng Quang (xã Ân Nghĩa); Suối Rùn, Phú Khương (Ân Tường Tây); Hóc Sấu (Ân Đức); Đá Bàn, Cây Điều (Ân Phong); Hóc Sim (Ân Tường Đông), Mỹ Đức (Ân Mỹ). Đầu tư kiên cố hóa các công trình đập dâng: Nà Sen (Ân Nghĩa), Suối Trắng (Ân Đức), Suối Ngang (Ân Hữu), Xã Sâm (Ân Phong), Cây Say (Ân Mỹ). Tiếp tục kiên cố hóa hệ thống kênh mương cấp I còn lại của hồ Hội Long, Suối Rùn, Kim Sơn, Hóc Mỹ, Mỹ Đức, Đá Bàn và kênh N3 của hồ Vạn Hội.
Bên cạnh đó, huyện cũng sẽ triển khai các công trình tiêu úng kết hợp với tiêu độc ở các vùng trũng để tạo độ phì cho đất; thực hiện tốt quy trình tưới, tiêu khoa học, phấn đấu đến năm 2020 đạt diện tích tưới chủ động trên 90% diện tích lúa và trên 95% diện tích chuyển đổi cây trồng cạn từ đất lúa.
VĂN HÙNG