Phòng bệnh tim mạch: Không khó!

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm bệnh tim mạch cướp đi mạng sống của khoảng 17,5 triệu người, trở thành “kẻ giết người” nguy hiểm nhất. Đáng chú ý, bệnh nhân tim mạch đang có xu hướng trẻ hóa. Trong khi đó, theo các bác sĩ, việc phòng bệnh không quá khó khăn như mọi người lầm tưởng.

Chuyện không chỉ của người già

Đối với người cao tuổi, nhồi máu cơ tim là bệnh rất hay gặp. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, ngày càng có nhiều bệnh nhân trẻ tuổi mắc phải căn bệnh này. Đặc biệt, có những bệnh nhân còn chưa bước qua tuổi 30.

Hồ sơ bệnh nhân của khoa Nội Tim mạch (BVĐK tỉnh) ghi nhận trường hợp một bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim khi mới 27 tuổi. Đó là anh Phạm Văn Nam (ở xã Mỹ An, huyện Phù Mỹ), được điều trị cấp cứu tại khoa vào ngày 3.10.2012. Lên cơn đau thắt ngực khi đang trên ghe đi biển, anh Nam được gửi sang ghe khác để chở vào bờ, rồi được đưa ngay vào bệnh viện. Các bác sĩ khoa Nội Tim mạch đã xác định bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim cấp. Quá trình chụp mạch phát hiện nhiều huyết khối trong lòng động mạch liên thất trước. Các bác sĩ đã tiến hành hút sạch huyết khối và đặt stent cho bệnh nhân. Hiện nay, sức khỏe của anh Nam vẫn ổn định, tiếp tục nghề đi biển.

Kiểm tra huyết áp thường xuyên là một cách dự phòng bệnh tim mạch.

Bà Nguyễn Thị Khá, mẹ của anh Nam, cho biết con trai chưa từng bị đau tức ngực trước đó. Tuy nhiên, anh Nam nghiện thuốc lá nặng. “Sau khi phát bệnh và được chữa trị, nó có giảm chút ít, ở nhà tui la thì không dám hút, nhưng đi biển vẫn cứ lén lút hút”, bà Khá cho hay.

Theo Phó khoa Nội Tim mạch Nguyễn Minh Toàn, nguyên nhân chủ yếu gây nhồi máu cơ tim là xơ vữa động mạch vành. Tình trạng tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, stress, các bệnh bẩm sinh gây tắc mạch máu, thiếu protein C và S cũng dẫn đến căn bệnh này. Với người dưới 40 tuổi, nguyên nhân chủ yếu của nhồi máu cơ tim là xuất hiện huyết khối trong lòng động mạch do stress, béo phì, nghiện thuốc lá nhiều năm liền. Khoa Nội Tim mạch cũng từng cấp cứu cho một bệnh nhân 29 tuổi bị nhồi máu cơ tim. Bệnh nhân nghiện thuốc lá nặng, bị đau thắt ngực đột ngột sau một đêm thức trắng làm việc căng thẳng.

Cần thay đổi lối sống

Theo nhiều nghiên cứu, người hút thuốc lá có nguy cơ phát triển bệnh mạch vành 2-4 lần so với người không hút thuốc. Hút thuốc còn làm hẹp động mạch, tăng huyết áp, tăng khả năng bị đông máu - nguyên nhân dẫn đến những cơn đau tim. “Bỏ thuốc lá là việc cần làm ngay để tránh nguy cơ tim mạch, đặc biệt là với những người có tiền sử mắc bệnh”, bác sĩ Nguyễn Minh Toàn lưu ý.

Bác sĩ Toàn cũng cho hay, bệnh mạch vành và tăng huyết áp là 2 mặt bệnh có yếu tố gia đình. Với những người có người thân trong gia đình từng mắc bệnh, tử vong do 2 loại bệnh này thì cần phải kiểm tra sức khỏe thường xuyên, định kỳ 6 tháng hoặc 1 năm.

Khám sức khỏe định kỳ là việc cần thiết, giúp mọi người biết được số huyết áp động mạch, hàm lượng cholesterol và hàm lượng đường trong máu, chỉ số khối cơ thể (BMI). Huyết áp cao là yếu tố nguy cơ chủ yếu của khoảng 50% cơn đau tim. Với bệnh nhân tăng huyết áp, được theo dõi quá trình điều trị sẽ giúp duy trì mức huyết áp mục tiêu  (dưới 140/90mmHg). Theo bác sĩ Phan Nam Hùng, Trưởng đơn vị Quản lý và tư vấn tăng huyết áp của BVĐK tỉnh, hơn 60% số bệnh nhân được quản lý đạt huyết áp mục tiêu. Cụ thể, thống kê trong 6 tháng đầu năm 2015, trong số 510 người được điều trị và quản lý tại đơn vị, có 308 bệnh nhân đạt huyết áp mục tiêu.

“Với người có bệnh tăng huyết áp, việc theo dõi huyết áp đều đặn hằng ngày có ý nghĩa quyết định hiệu quả điều trị. Ngày nay, dụng cụ đo huyết áp ngày càng phổ biến, dễ sử dụng, tạo điều kiện cho người dân dễ dàng theo dõi huyết áp của mình. Bên cạnh quản lý, điều trị, chúng tôi còn chú trọng tư vấn, hướng dẫn người dân biết cách đo huyết áp tại nhà”, bác sĩ Hùng chia sẻ.

Cùng với việc “nói không” với thuốc lá và kiểm soát huyết áp, mọi người còn có thể phòng bệnh tim mạch qua chế độ ăn uống và tập luyện thể thao. Chất dinh dưỡng có trong các loại rau xanh vô cùng phong phú. Các chất chống oxy hóa trong rau xanh làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim nhờ khả năng chống viêm của chúng đối với các mạch máu; đồng thời giúp loại bỏ sự tích tụ mảng bám trong động mạch. Trong khi đó, chỉ cần 30 phút đi bộ mỗi ngày cũng đủ giúp bạn điều hòa hệ tim mạch, tăng cường nhịp tim, giảm nhiều nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

NGUYỄN VĂN TRANG