Sau 3 năm thực hiện Kết luận số 56-KL/TW của Bộ Chính trị:
Kinh tế tập thể chuyển biến tích cực
Xác định kinh tế tập thể (KTTT) cùng với kinh tế nhà nước là nền tảng vững chắc của kinh tế quốc dân, bảo đảm an sinh xã hội, đóng góp vào sự phát triển KT-XH của đất nước, ngày 21.2.2013, Bộ Chính trị ban hành Kết luận số 56-KL/TW về đẩy mạnh đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả KTTT. Sau 3 năm thực hiện Kết luận số 56, KTTT trên cả nước đã có bước chuyển biến tích cực.
Hiệu quả tích cực
Theo Ban Kinh tế Trung ương, sau 3 năm thực hiện Kết luận số 56 của Bộ Chính trị, các cấp ủy Đảng, chính quyền đã tổ chức học tập, quán triệt và tuyên truyền nâng cao nhận thức về phát triển KTTT. Kết quả, KTTT ngày càng phát triển với nhiều hình thức đa dạng, phong phú; xuất hiện ngày càng nhiều mô hình HTX kiểu mới hoạt động hiệu quả, nâng cao thu nhập của thành viên.
HTX Đá Bình Đê (Hoài Nhơn) là một trong những điển hình tiên tiến của lĩnh vực KTTT trên địa bàn tỉnh.
- Trong ảnh: Sản xuất gạch không nung tại HTX Đá Bình Đê. Ảnh: NGUYỄN HÂN
Đến nay, cả nước có gần 143 ngàn tổ hợp tác, 18.837 HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp-tiểu thủ công nghiệp (CN-TTCN), giao thông vận tải, xây dựng, Quỹ TDND... Trong đó trên 36% HTX hoạt động sản xuất, kinh doanh đạt loại khá, giỏi; trên 49% đạt trung bình; 14,8% yếu kém. Năm 2014, tốc độ tăng trưởng của khu vực HTX đạt khoảng 3,3 - 3,5%; tổng doanh thu đạt 26.400 tỉ đồng (tăng 2.460 tỉ đồng so với 2013)…
Tại Bình Định, theo Liên minh HTX tỉnh, sau 3 năm thực hiện Kết luận số 56, KTTT đã từng bước được củng cố và phát triển, góp phần quan trọng trong sự nghiệp phát triển KT-XH của tỉnh. Đến nay, toàn tỉnh có 208 HTX, trong đó có 155 HTXNN, 1 HTX chăn nuôi bò sữa, 27 Quỹ TDND, 6 HTX CN-TTCN, 1 HTX thương mại, 16 HTX giao thông vận tải, 1 HTX thủy sản, 1 HTX lâm nghiệp với tổng số 567.166 xã viên, tổng vốn hoạt động 1.681 tỉ đồng. Có 54% HTX đạt loại khá, giỏi; 36,3% HTX trung bình; số HTX yếu kém giảm dưới 10%.
Ông Ngô Thanh Lý, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, cho biết: Qua thực hiện Kết luận số 56 của Bộ Chính trị, các HTX trên địa bàn tỉnh đã chủ động khắc phục khó khăn, năng động, sáng tạo, biết lựa chọn hướng đi phù hợp để sản xuất, kinh doanh hiệu quả. Đặc biệt, khi Luật HTX 2012 có hiệu lực thi hành (từ ngày 1.7.2013), nhiều HTX đã chuyển đổi hoạt động theo Luật HTX 2012, bộ máy quản lý được tinh gọn, trình độ chuyên môn và năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ HTX được nâng cao. Nhiều HTX đã mạnh dạn phát triển thêm các dịch vụ, tổ chức liên doanh, liên kết với các doanh nghiệp để sản xuất và tiêu thụ nông sản cho nông dân theo mô hình liên kết chuỗi, mang lại hiệu quả cao. Nhiều HTX cũng đã đi đầu trong công tác xây dựng nông thôn mới, thực hiện các dịch vụ phát triển nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa, tạo điều kiện cho xã viên sản xuất thuận lợi, hiệu quả, góp phần đổi mới bộ mặt nông thôn.
Tiếp tục đổi mới, phát triển KTTT
Tại Hội nghị sơ kết 3 năm thực hiện Kết luận số 56, đồng chí Lê Hồng Anh, ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư - nhấn mạnh: Việc đổi mới hoạt động của KTTT mà trực tiếp là các HTX trên cả nước đã có nhiều chuyển biến tích cực. Hệ thống luật pháp, văn bản hướng dẫn, kế hoạch thực hiện đã được các cấp ở Trung ương, địa phương ban hành tạo hành lang pháp lý quan trọng để phát triển HTX. Các HTX kiểu mới xuất hiện dựa trên mối hợp tác tự nguyện, cùng có lợi của mỗi thành viên, gắn sản xuất với chế biến và tiêu thụ sản phẩm, kết nối các hộ sản xuất với tổ chức tín dụng, doanh nghiệp và nhà khoa học để nâng cao khả năng cạnh tranh của sản phẩm.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực, KTTT cả nước vẫn còn những khó khăn, tồn tại cần được tháo gỡ. Hầu hết các HTX khó tiếp cận được các nguồn vốn tín dụng vì không có tài sản thế chấp. Cơ sở vật chất của HTX còn nghèo nàn; trình độ công nghệ lạc hậu; năng lực, trình độ cán bộ quản lý còn hạn chế, chưa đáp ứng được nhiệm vụ sản xuất trong điều kiện kinh tế thị trường. Việc liên kết, hợp tác của các HTX với các thành phần kinh tế khác còn gặp nhiều khó khăn. Một số HTX tồn tại mang tính hình thức, chậm đổi mới, nhất là các HTX ở những địa bàn khó khăn, vùng sâu, vùng xa.
Do đó, các bộ, ngành, địa phương phải tiếp tục đổi mới phương thức tuyên truyền, thực hiện Kết luận 56; hướng dẫn thực hiện Luật HTX năm 2012; thường xuyên rà soát các văn bản đã ban hành để bổ sung, nhất là các chính sách khuyến khích phát triển HTX, có ưu đãi với KTTT hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, chính sách cán bộ, đào tạo nguồn nhân lực, đất đai, tài chính, ứng dụng KHCN, thị trường. Tạo điều kiện để HTX củng cố, vươn lên hoạt động theo đúng bản chất HTX kiểu mới. Tiếp tục củng cố Liên minh HTX Việt Nam, tăng cường quyền hạn, chức năng nhiệm vụ của Liên minh, bảo đảm chức năng đại diện cho các HTX, xã viên trên cả nước. Các địa phương thường xuyên tổng kết các mô hình KTTT hiệu quả, phù hợp với điều kiện cụ thể để nhân rộng trên địa bàn.
Tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Trung ương, Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Quốc Dũng đã chỉ đạo Liên minh HTX tỉnh phối hợp với Sở NN&PTNT tăng cường quán triệt, tuyên truyền các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả KTTT. Bên cạnh đó, xúc tiến đẩy nhanh việc xây dựng Đề án “Đổi mới và phát triển các hình thức kinh tế hợp tác giai đoạn 2015-2020” theo Quyết định số 710/QĐ-BNN-KTTT ngày 10.4.2014 của Bộ NN&PTNT trình UBND tỉnh phê duyệt. Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh: Từ nay đến cuối năm 2015 phải có 80% các HTX trên địa bàn tỉnh hoàn thành chuyển đổi hoạt động theo Luật HTX năm 2012; đến cuối tháng 6.2016 có 100% hoàn thành chuyển đổi.
NGUYỄN HÂN