Phường Nhơn Hòa, TX An Nhơn: Nỗi lo của người dân sống trong vùng sạt lở
Dọc theo bờ sông Côn, đoạn qua khu vực Hòa Nghi, Phụ Quang, Long Quang và Huỳnh Kim, phường Nhơn Hòa (TX An Nhơn), tình trạng sạt lở đã và đang diễn ra với tốc độ chóng mặt. Đến nay, gần 10 ha đất sản xuất nông nghiệp trong vùng đã bị nước cuốn trôi; hàng chục ngôi nhà nằm dọc sông đứng trước nguy cơ bị ụp xuống sông bất cứ lúc nào. Thực trạng này khiến nhiều hộ dân ở địa phương hoang mang, lo lắng.
Khổ vì sông(!)
Cánh đồng Xe ở khu vực Hòa Nghi vốn rộng gần 10 ha, nhưng đến nay phần lớn đã bị cuốn trôi; hộ mất ít thì 1 sào, hộ mất nhiều lên đến 5 - 7 sào. Đối chiếu với bản đồ địa chính phường Nhơn Hòa thấy, chiều rộng khu vực sạt lở từ 20 - 30m, chiều dài gần 400m, ngoài ra phần đất giáp ranh đang bị nứt, sụt và đang chờ nước cuốn trôi. Và nạn xâm thực, sạt lở ở khu vực này chưa có dấu hiệu dừng lại.
Ông Từ Văn Chương, hộ dân ở xóm Hòa Nam, khu vực Hòa Nghi, phản ánh: “Tôi có 4 sào đất ven sông Côn để trồng bắp, rau. Chừng ấy đất, mỗi năm mang lại cho gia đình tôi nguồn thu nhập từ 50 - 60 triệu đồng. Nhưng nước sông cuốn trôi mất 2 sào; số diện tích đất còn lại vẫn đang bị “Hà bá” gặm dần”.
Tương tự, gần 7 ha đất canh tác nằm dọc theo sông Côn đoạn chảy qua các khu vực có tục danh như Soi Ông Thức, Gò Chòi (khu vực Long Quang) hay bờ sông Ông Lộc (khu vực Phụ Quang), đến nay, nhiều điểm cũng bị nước sông xoáy sâu vào hàng chục mét, khiến tài sản của người dân bị thiệt hại.
Ông Lâm Xuân Vũ, Chủ tịch UBND phường Nhơn Hòa, nhẩm tính: “Trên địa bàn TX An Nhơn, thì phường Nhơn Hòa là địa phương có sông hoặc nhánh sông đi qua nhiều nhất. Thống kê sơ sơ cũng thấy, sông Côn và sông An Tượng chảy qua một số khu vực ở phường cũng gần 7km. Số nhà cửa nằm dọc sông được rà soát nằm trong diện nguy cấp khoảng 500 nhà, tập trung chủ yếu ở 4 khu vực này”.
Vì sao nên nỗi?
Theo người dân địa phương, nguyên nhân sạt lở đất ven sông một phần là do yếu tố tự nhiên, song không thể phủ nhận sự tác động của con người. Điều mà người dân có nhà và đất canh tác nằm dọc triền sông Côn nhắc đến nhiều nhất khi gặp chúng tôi, đó là hoạt động khai thác cát từng diễn ra vô tội vạ trên con sông này.
Một cán bộ phường Nhơn Hòa xác nhận: “3 năm trở lại đây, việc khai thác cát bừa bãi ở bến Ỷ (khu vực Long Quang) và ở bến đò Trường Thi (khu vực Hòa Nghi) đã khiến lòng sông Côn bị biến dạng dẫn tới dòng chảy bị thay đổi, gây nên nhiều hệ lụy”.
Ông Từ Văn Chương (khu vực Hòa Nghi), cho rằng: “Năm 2010 trở về trước, nạn sạt lở, xâm thực tuy có diễn ra, song mức độ không đáng kể. Tuy nhiên, từ khi nạn khai thác cát tung hoành tại bến đò Trường Thi đã khiến tốc độ dòng chảy tăng lên. Hệ quả, đất canh tác ở cánh đồng Xe cứ thế bị bào mòn nhanh qua từng năm”.
Tuy nhiên, Chủ tịch Lâm Xuân Vũ phủ nhận các ý kiến trên: “Bà con phản ánh không chuẩn, chứ việc khai thác cát làm gì ảnh hưởng đến vậy. Nạn sạt lở ở các khu vực này đã diễn ra trước khi xuất hiện hoạt động khai thác cát. Hơn nữa, khu vực được phép khai thác đều nằm cách xa khu vực sạt lở và được ngành chức năng rà soát kỹ (!?)”.
Từng bước khắc phục
Trước tình hình xâm thực, sạt lở bờ sông Côn đang diễn ra, UBND phường Nhơn Hòa đã tiến hành rà soát, kiểm tra, thống kê các địa điểm nằm trong vùng bị ảnh hưởng, để có hướng giải quyết phù hợp. Cụ thể, địa phương đã kiến nghị TX An Nhơn và tỉnh quan tâm hỗ trợ kinh phí xây dựng 2 tuyến kè. Tuyến 1 bắt đầu từ cầu Bầu Gốc (khu vực Phụ Quang) xuống cánh đồng Xe; tuyến 2 nằm ở phía Bắc sông Cầu Gành, đoạn qua khu vực Huỳnh Kim. 2 tuyến kè này có tổng chiều dài khoảng 800m.
“Trước mắt, trong mùa mưa lũ năm nay, để đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản cho các hộ dân sống trong vùng sạt lở; UBND phường Nhơn Hòa đã lên phương án di dời các hộ dân lên những khu vực cao, an toàn khi có mưa, lũ lớn xuất hiện. Riêng, những hộ bị nước sông cuốn hết đất sản xuất, UBND phường Nhơn Hòa tiến hành điều tra, xác minh; sau đó, kiến nghị lên cấp trên để kịp thời có biện pháp hỗ trợ cho bà con”, ông Lâm Xuân Vũ cho biết thêm.
Liên quan đến tình trạng sạt lở ở phường Nhơn Hòa, ở một vị trí khác, trước đây, UBND tỉnh đã ban hành quyết định phê duyệt chủ trương xây dựng công trình kè Soi Ông Thức (khu vực Long Quang). Công trình có tổng chiều dài 940m, tổng mức đầu tư gần 8,6 tỉ đồng, do UBND TX An Nhơn làm chủ đầu tư; trong đó, vốn ngân sách Nhà nước do tỉnh quản lý hỗ trợ 50%, còn lại là vốn ngân sách TX An Nhơn và các nguồn vốn hợp pháp khác. Thời gian đầu tư từ năm 2016 - 2017. Để sớm triển khai dự án, ngày 22.9.2015, UBND TX An Nhơn và UBND phường Nhơn Hòa đã tiến hành xác định mốc giới để giải phóng mặt bằng.
NG.TRỌNG