Dạy kỹ năng giao tiếp trong giờ Văn
Lồng ghép giáo dục kỹ năng sống về giao tiếp đã là chủ trương của ngành giáo dục từ năm 2010, nhưng thực tế trong các giờ dạy môn Văn, không ít giáo viên chỉ chú trọng truyền đạt kiến thức trong sách giáo khoa. Không được hướng dẫn, rèn luyện cách thể hiện ý kiến, rất nhiều học sinh không biết cách mở đầu một câu chuyện như thế nào, không biết ứng xử và thể hiện thế mạnh của mình trong giao tiếp.
Với mong muốn thông qua những tiết học Văn, học sinh còn học được cả cách ứng xử, giao tiếp trong cuộc sống, cô giáo Phạm Thị Ninh Thủy, giáo viên Trường THPT Hùng Vương đã nghĩ ra nhiều hình thức lồng ghép giáo dục kỹ năng sống về giao tiếp trong giờ Văn.
Sáng kiến kinh nghiệm với đề tài Lồng ghép giáo dục kỹ năng sống về giao tiếp trong dạy học Ngữ văn ở trường THPT của cô Phạm Thị Ninh Thủy đã được Hội đồng khoa học của ngành đánh giá cao.
“Cần phải có định hướng tốt bắt đầu từ khâu xác định mục tiêu cần đạt của bài dạy, nghĩa là trong quá trình thiết kế giáo án giảng dạy, ở phần mục tiêu cần đạt về mặt kỹ năng cần nêu chi tiết những kỹ năng sống về giao tiếp gắn với những kỹ năng cụ thể của bài dạy đó. Xác định mục tiêu giáo dục kỹ năng sống về giao tiếp trong mục tiêu cần đạt của bài học phải gắn với việc xác định các phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực. Bởi vậy, trong phần định hướng bài dạy, cần xác định và bổ sung thêm phần các phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực có thể sử dụng”, cô Thủy trao đổi.
Cô Thủy lồng ghép giáo dục kỹ năng sống về giao tiếp qua khâu giới thiệu bài mới bằng cách sử dụng câu hỏi trắc nghiệm, cho học sinh viết cảm nhận ra giấy về một chi tiết trong bài mới, dẫn dắt từ thực tiễn cuộc sống và kiến thức bài dạy, tạo tình huống giao tiếp cho học sinh. Trong phân môn giảng văn, tùy vào thời gian, kinh nghiệm, đối tượng học sinh, giáo viên khai thác chi tiết, từ ngữ, hình ảnh trong tác phẩm, hay phân tích nội dung, giá trị thẩm mỹ ở nhiều khía cạnh khác nhau để rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh. Với phân môn tiếng Việt, giáo viên cần cung cấp cho học sinh những kỹ năng sử dụng từ ngữ đúng ngữ cảnh để chuyển tải rõ ràng điều mình muốn nói. Cần rèn học sinh kỹ năng tạo câu, tạo lập văn bản và cả chiến thuật để giao tiếp, ứng xử bằng cách tăng vốn từ vựng, luyện nói, luyện viết, tạo tình huống giao tiếp… Với phân môn Làm văn, giáo viên có thể lồng ghép trong khi dạy về các kiểu bài nghị luận và qua việc ra đề kiểm tra, ghi lời nhận xét.
“Những biện pháp này đã được tổ Văn thực hiện thường xuyên trong các lớp và có hiệu quả khá tốt. Cụ thể 63/89 học sinh cảm thấy thích học môn Văn hơn, 74/89 học sinh hiểu được kỹ năng sống là gì và thấy được tầm quan trọng của kỹ năng giao tiếp. 87/89 học sinh có học lực trung bình trở lên, 89/89 học sinh có xếp loại hạnh kiểm từ trung bình trở lên. Nhiều học sinh trở nên năng động, mạnh dạn trong các hoạt động đoàn thể và giao tiếp”, Hiệu trưởng Trường THPT Hùng Vương Trịnh Bình cho biết.
KIM HUÂN