Thực phẩm chức năng: Biết để sử dụng đúng cách
Thực phẩm chức năng (TPCN) là một loại thực phẩm thuốc, có tác dụng bồi bổ cho cơ thể các chất thiếu hụt, đồng thời hỗ trợ phục hồi chức năng của các bộ phận trong cơ thể bị lão hóa, tạo tình trạng thoải mái, tăng sức đề kháng, giảm nguy cơ bệnh tật. Từ “chức năng” ở đây được hiểu là thực phẩm đó có tác dụng hỗ trợ phục hồi hoặc chữa trị các chức năng của cơ thể. Vì vậy, TPCN không phải là thuốc, không có khả năng thay thế thuốc chữa bệnh, và cần được sử dụng thích hợp mới có hiệu quả.
Sản phẩm tốt cho sức khỏe
Trong xu thế phát triển của cuộc sống hiện đại, luôn kèm theo nhiều nguy cơ, nhất là các loại bệnh mãn tính gia tăng, TPCN được xem như là công cụ dự phòng sức khỏe phổ biến vì dễ dùng, dễ mua.
Bị đau dạ dày hơn 3 năm nay, chị Nguyễn Thị Thanh Huyền (19 tuổi, ở đường Nguyễn Thị Minh Khai, Quy Nhơn) ngoài việc uống thuốc và ăn kiêng theo chỉ dẫn của bác sĩ, còn sử dụng thêm TPCN nghệ viên mật ong. “Hơn 1 năm nay tôi sử dụng nghệ viên mật ong Honey mua tại siêu thị, uống theo chỉ dẫn trên bao bì sản phẩm: mỗi ngày 3 lần, mỗi lần 4 viên, uống với nước ấm trước khi ăn 30 phút. Quả thực khi dùng sản phẩm này, có cảm giác muốn đi vệ sinh nhiều hơn nhưng cũng làm cho tôi ăn ngon miệng hơn. Vừa rồi tôi tái khám, độ PH trong dạ dày giảm, ít bị đau như trước đây”.
Ở vào tuổi 55, cơ thể không còn khỏe mạnh như trước, ông Vũ Dương Lam (An Nhơn, Bình Định) được bạn bè giới thiệu sử dụng TPCN One A Day Men’s (xuất xứ từ Mỹ) có giá 570 ngàn đồng/hộp (250 viên). Trước khi sử dụng, ông Lam tìm đến nhà thuốc nhờ tư vấn. “Theo tư vấn của dược sĩ, tôi được biết đây là viên vitamine và khoáng chất tổng hợp bổ sung dành cho nam giới ở vào độ tuổi trung niên. Mới sử dụng gần 4 tháng qua, nhưng tôi có cảm giác ăn ngon miệng, ngủ ngon giấc và tinh thần thoải mái rất nhiều”, ông Lam nói.
Còn anh Trần Đông Hóa (45 tuổi, Quy Nhơn) chia sẻ, trước đây thường hay bị đau đầu, chân tay tê nhức, nghe lời bạn bè khuyên, đã dùng phối hợp 2 loại TPCN hoạt huyết dưỡng não của 2 công ty dược phẩm khác nhau để hỗ trợ điều trị. Sau 3 - 4 tháng sử dụng, anh Hóa thấy triệu chứng đau đầu của mình giảm hẳn. Cũng theo anh Hóa, ở độ tuổi của anh, cơ thể bắt đầu có dấu hiệu đau xương khớp, nên anh sử dụng thêm TPCN bổ xương khớp. “Để tránh các TPCN xung khắc, hoặc có phản ứng phụ, trước khi dùng tôi đều đọc kỹ hướng dẫn, hỏi bác sĩ xem các loại TPCN nào không thể dùng cùng thời điểm, sử dụng như thế nào cho hợp lý, mức độ tương tác với thuốc hoặc chế độ ăn uống, ngủ, nghỉ… của mình”, anh Hóa nói thêm.
Phải sử dụng đúng cách
TPCN được khuyến cáo rõ ràng không phải là thuốc và không có chức năng thay thế thuốc chữa bệnh. Tuy nhiên, không phải người tiêu dùng nào cũng nắm rõ được lợi, hại của việc sử dụng TPCN. Một số người vì nóng vội hoặc tin vào những quảng cáo lập lờ dẫn đến việc lạm dụng TPCN hoặc sử dụng không đúng cách.
Thấy con gái bị rối loạn hệ thần kinh, bà Bùi Hồng Q. (đường Thanh Niên, TP Quy Nhơn) mua hơn chục hộp TPCN Vision với giá 7,5 triệu đồng cho con dùng nhưng không thấy hiệu quả như mong đợi. Bà Q. kể: “Ban đầu, tôi được một bác sĩ gần nhà tư vấn nên mua TPCN Vision cho con gái dùng vì sản phẩm này tốt lắm, phù hợp. Tôi mua chỗ bác sĩ đó 2 hộp TPCN Vision với giá 1,5 triệu đồng. Lần sau, tôi mua ở chỗ một người quen khác thì giá là 1 triệu đồng/2 hộp. Sau đó, tôi mua tiếp TPCN Vision ở nhiều nơi khác cho con dùng vì họ đều nói phải sử dụng lâu mới thấy hiệu quả. Hơn 1 năm sử dụng, tôi đưa con gái đi khám ở một bác sĩ khác thì được khuyên không nên sử dụng sản phẩm này vì nó không tốt như quảng cáo. Cũng may được bác sĩ khuyên dừng kịp thời nên số tiền tiêu phí không quá lớn”.
Theo anh Nguyễn Văn Dũng, nhân viên nhà thuốc Bidiphar (135 Trần Hưng Đạo, Quy Nhơn), các sản phẩm TPCN như trà Atisô, Cuminpro (hỗ trợ người bệnh dạ dày), HAMEGA (bảo vệ và giải độc gan), Hoạt huyết dưỡng não… được bày bán tại đây đều do đơn vị Bidiphar sản xuất, qua kiểm định đạt chất lượng và có hiệu quả tốt. Anh Dũng cho hay: “Phần lớn khách hàng tìm đến các sản phẩm chức năng thông qua quảng cáo, lúc đó đa phần họ đang bị bệnh cần điều trị. Vì vậy, ngoài việc bán sản phẩm theo nhu cầu của khách hàng, nhân viên chúng tôi dành thời gian tư vấn để người tiêu dùng có sự am hiểu, biết cách sử dụng sản phẩm mang lại hiệu quả tốt nhất”.
Bác sĩ Trần Như Luận, Giám đốc Trung tâm Truyền thông - Giáo dục sức khỏe Bình Định, khuyên: “Theo tôi, đem TPCN so sánh với thực phẩm tự nhiên chúng ta sử dụng hằng ngày thì giống như so sánh một cây kẹo với một vườn cây trái ngọt. Tôi thường xuyên khuyên mọi người nên sử dụng thực phẩm tự nhiên sạch và đúng đắn tốt hơn là việc đặt kỳ vọng quá nhiều vào TPCN rao bán trên thị trường, bởi chúng vừa đắt đỏ vừa không có tác dụng một cách toàn diện như thực phẩm chúng ta ăn hàng ngày. Còn mọi người, muốn sử dụng TPCN thì nên tham vấn ý kiến của bác sĩ trước khi quyết định bỏ tiền ra mua để sử dụng”.
DỊU DỊU