Gương già làng Lê Văn Ru
Ở làng Hiệp Hội, thị trấn Vân Canh, già làng Lê Văn Ru, 79 tuổi, là người có nhiều đóng góp trong việc vận động bà con bỏ các tập tục lạc hậu lâu nay như: nghi ma lai, bóp trứng gà, cúng đuổi ma khi bị bệnh; và khuyên người dân không sinh con thứ 3, không rượu bia say xỉn, chấp hành pháp luật của Nhà nước.
Ông Sô Lan Tài, Trưởng phòng Dân tộc miền núi huyện Vân Canh, cho biết: “Từ những năm đầu lập làng, con bò con heo sống chung cùng một mái nhà với người nên sốt rét, sốt xuất huyết, dịch tả hoành hành, bà con không biết nên nhà nào nhà nấy đều mời thầy cúng về bóp trứng gà, để tìm ra con ma, cúng đủ thứ đến hết cả gia sản mà bệnh không bớt. Nhờ có già Ru mà đến nay bà con ở làng Hiệp Hội và các làng khác ở thị trấn đã thay đổi cách nghĩ, cách làm. Bây giờ, xây dựng nông thôn mới, già Ru còn vận động bà con hiến đất xây dựng đường giao thông nông thôn, hiến cây xây dựng nhà rông văn hóa của làng”.
Già làng Lê Văn Ru (bên phải) trong ngày hội làng văn hóa ở Vân Canh.
Kể về những việc mình làm, già Ru cho hay: “Để thay đổi tập tục và thói quen của bà con, tôi đi đầu trong việc làm vệ sinh môi trường như phát dọn xung quanh nhà, xây tường rào cổng ngõ sạch sẽ thoáng mát, ăn chín uống sôi, chuồng bò chuồng heo xây cách nhà vài chục mét, sau đó thì đi vận động người dân trong làng cùng làm theo. Nhiều lúc phải nhẹ nhàng để bà con hiểu mà thực hiện và tin yêu mình”.
Già Ru còn là người tiên phong đưa cây keo về với huyện miền núi Vân Canh. Vào những năm 2000, huyện đầu tư cho các xã trồng cây keo nhưng chẳng ai dám trồng vì sợ bỏ rẫy cũ sẽ không có ăn. Già Ru đã mạnh dạn trồng, bước đầu thu được hiệu quả kinh tế cao. Thấy cây keo hợp với thổ nhưỡng, già tuyên truyền bà con nên chuyển đổi cây trồng, từ đó cả làng quyết định chuyển sang canh tác cây keo trên những sườn đồi bạc màu. Già lại bắt tay chỉ việc cho từng người, bày kinh nghiệm làm ăn từng li từng tí.
Ông Đoàn Văn Rứt, người được già Ru chỉ cho cách trồng cây keo trên rẫy và giờ đã có 1 ha đất keo, gia đình thoát khỏi khó khăn, nhận xét: “Cây keo thực sự đã giúp nhiều hộ đồng bào dân tộc thiểu số ở địa phương có cuộc sống ấm no hơn. Già Lê Văn Ru đã tiếp thêm niềm tin cho đồng bào Chăm H’roi về sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước. Do vậy, tình hình chính trị ở thị trấn Vân Canh luôn giữ ổn định”.
Ông Phạm Thành Tuyên, Bí thư, Chủ tịch UBND thị trấn Vân Canh, nhận xét: “Những năm qua, cùng với việc Nhà nước đầu tư nguồn lực lớn cho các vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vai trò của già làng, người có uy tín trong cộng đồng như già Ru cũng được phát huy mạnh mẽ, từ đó góp phần thay đổi cơ bản đời sống của bà con. Đến nay, trong làng Hiệp Hội đã hoàn thiện hệ thống giao thông nông thôn, xóa hết nhà tạm bợ dột nát, số gia đình thu nhập vài trăm triệu mỗi năm không còn hiếm.
Hơn 90% đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn thị trấn Vân Canh đã định canh, định cư; 100% hộ có điện để dùng, 90% hộ được dùng nước hợp vệ sinh, có một công trình thủy lợi được xây dựng phục vụ sản xuất nông nghiệp”.
Những hoạt động tích cực, hiệu quả của già Ru đã góp phần động viên bà con thực hiện các chủ trương lớn của Nhà nước về xóa đói giảm nghèo, xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc.
ĐÌNH DẶM