Tăng cường đối thoại với dân để giảm khiếu nại, tố cáo
Theo báo cáo của UBND tỉnh, trong 3 năm qua (từ năm 2012 đến 30.6.2015), tình hình khiếu nại, tố cáo (KNTC) trên địa bàn tỉnh có nhiều diễn biến phức tạp về số lượng đơn thư lẫn đoàn khiếu kiện đông người.
Trong đó, gay gắt, phức tạp và có số lượng nhiều nhất (chiếm 63,22%) vẫn là khiếu mại liên quan đến lĩnh vực đất đai, thực hiện chính sách bồi thường, giải phóng mặt bằng, hỗ trợ, cấp đất tái định cư khi thu hồi đất để triển khai các dự án hạ tầng, phát triển KT- XH trên địa bàn tỉnh.
Giải tỏa nhiều, khiếu kiện nhiều
Từ cuối năm 2013 trở lại đây, khi tỉnh triển khai hàng loạt các dự án lớn như nâng cấp, mở rộng QL1A, QL1D, QL19 tuyến mới, Khu du lịch Hải Giang (Nhơn Hải, Quy Nhơn)... thì các vụ khiếu kiện liên quan đến bồi thường, giải phóng mặt bằng để phục vụ thi công các dự án càng nhiều.
“Thực tế cho thấy ở nơi nào mà lãnh đạo, người đứng đầu địa phương quan tâm đến công tác giải quyết KNTC, tiếp dân định kỳ nghiêm túc, làm việc tận tâm thì tình hình khiếu nại tố cáo ở nơi đó giảm hẳn”
Chủ tịch UBND tỉnh HỒ QUỐC DŨNG
Có thể kể đến một số vụ việc điển hình như: Vụ 127 hộ dân phường Nhơn Bình (TP Quy Nhơn) khiếu nại việc thu hồi đất của họ để xây dựng Nhà máy xử lý nước thải (thuộc Dự án vệ sinh môi trường TP Quy Nhơn) nhưng bồi thường, hỗ trợ theo họ là không thỏa đáng. Hoặc, ông Đỗ Văn Tự và một số hộ dân tại thôn Văn Trường Tây (xã Mỹ Phong) và thôn Chánh Thuận (xã Mỹ Trinh), huyện Phù Mỹ, kiến nghị tính toán lại việc bồi thường, hỗ trợ cho gia đình ông và một số hộ dân bị ảnh hưởng khi thực hiện Dự án mở rộng, nâng cấp QL1A.
Ngoài ra, còn có các vụ khiếu nại liên quan hoạt động tư pháp, thi hành án dân sự, xử lý vi phạm hành chính, khai thác tài nguyên, khoáng sản, bảo vệ môi trường, thực hiện các chế độ, chính sách bảo đảm an sinh xã hội...
Về đơn thư tố cáo, chiếm số lượng nhiều hơn cả vẫn là các vụ việc liên quan đến lĩnh vực quản lý hành chính nhà nước.
Theo nhận định chung, thời gian qua, việc giải quyết các vụ KNTC phần lớn được thực hiện theo đúng thời hạn, trình tự, thủ tục quy định với kết quả bình quân đạt tỉ lệ trên 90%. Số vụ việc tái khiếu, tái tố, vượt cấp đã giảm đáng kể. Tình trạng đùn đẩy, né tránh trách nhiệm trong việc giải quyết KNTC được hạn chế; đồng thời chính quyền địa phương, cơ quan chức năng cũng tăng cường đối thoại với công dân nhiều hơn, vận dụng linh hoạt, phù hợp các chính sách, pháp luật để bảo đảm giải quyết nhanh chóng, dứt điểm vụ việc. Đối với các dự án trọng điểm, Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã tập trung chỉ đạo giải quyết kịp thời những vụ việc khiếu kiện liên quan công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, cấp đất tái định cư phục vụ thi công các dự án.
Từ cuối năm 2013 trở lại đây, khi tỉnh triển khai hàng loạt các dự án lớn thì các vụ khiếu kiện về bồi thường, giải phóng mặt bằng để phục vụ thi công các dự án càng nhiều.
- Trong ảnh: Lực lượng chức năng của tỉnh và huyện Hoài Nhơn thực hiện cưỡng chế một hộ gia đình ở Hoài Thanh Tây (Hoài Nhơn). Ảnh: V.L
Cần tăng cường đối thoại với dân nhiều hơn
Tuy nhiên, tại Hội nghị Sơ kết 3 năm thi hành Luật KNTC và 1 năm thi hành Luật Tiếp công dân do UBND tỉnh tổ chức mới đây, ông Đoàn Quang Sáu, Phó Chánh Thanh tra tỉnh, thẳng thắn nhìn nhận, một số ngành, địa phương tiếp công dân, giải quyết KNTC còn kém hiệu quả. Nhiều trường hợp còn để vụ việc kéo dài khiến người dân đi lại nhiều lần, làm giảm lòng tin đối với chính quyền sở tại nên khiếu kiện vượt cấp. Cũng có nơi không tổ chức đối thoại công khai, dân chủ với công dân, hoặc áp dụng biện pháp giải quyết chưa phù hợp, thậm chí áp dụng sai quy định của pháp luật dẫn đến khiếu kiện kéo dài, vượt cấp.
Mặt khác, công tác tiếp nhận, xử lý đơn thư, tiếp công dân của một số ngành, địa phương còn sai sót, vi phạm về trình tự, thủ tục; chưa nghiêm túc thực hiện chế độ thông tin, báo cáo với cấp trên gây khó khăn cho công tác kiểm tra, đánh giá tình hình.
Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Quốc Dũng cũng nhận định, thực tế cho thấy ở nơi nào mà lãnh đạo, người đứng đầu địa phương quan tâm đến công tác giải quyết KNTC, tiếp dân định kỳ nghiêm túc, làm việc tận tâm thì tình hình KNTC ở nơi đó giảm hẳn. “Thời gian đến, các cấp chính quyền địa phương, sở, ngành cần nâng cao trách nhiệm giải quyết KNTC, tiếp công dân định kỳ, coi đây là nhiệm vụ cấp bách, thường xuyên; đồng thời tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật cho mọi tầng lớp hiểu đúng, làm đúng. Các địa phương cần rà soát các vụ việc KNTC còn tồn đọng, nhất là các địa phương có nhiều đơn thư KNTC; tăng cường đối thoại trực tiếp với người dân hơn nữa”, Chủ tịch tỉnh yêu cầu.
Ông Ngô Hoàng Nam, Chủ tịch UBND TP Quy Nhơn, đã chia sẻ kinh nghiệm giải quyết KNTC liên quan đến các dự án ở địa phương: “Phải đối thoại trực tiếp với người dân, nhất là cán bộ lãnh đạo. Bộ phận giúp việc có liên quan giải thích cụ thể các chế độ, chính sách đền bù giải tỏa cho người dân hiểu. Nhờ vậy, chúng tôi đã giải quyết ổn thỏa được 57/110 vụ khiếu kiện liên quan đến bồi thường, giải phóng mặt bằng thuộc Dự án mở rộng QL1D đoạn ngã ba Long Vân xuống Bến xe Trung tâm Quy Nhơn, ước khoảng có 1.000 hộ dân bị ảnh hưởng. Đối với các trường hợp khiếu kiện có cơ sở, Chủ tịch UBND thành phố cũng đã chỉ đạo Hội đồng Bồi thường giải phóng mặt bằng khẩn trương tiến hành kiểm kê, bổ sung, đảm bảo quyền lợi cho người dân”.
Ông Đặng Trung Thành, Giám đốc Sở TN-MT lại cho rằng, trong một số trường hợp, UBND tỉnh cần có sự thống nhất cao, nhất quán trong giải quyết các vụ việc, tránh tiền hậu bất nhất. Với các vụ việc đã giải quyết đúng luật thì kiên quyết xử lý, không để dây dưa kéo dài.
* Từ năm 2012 đến ngày 30.6.2015, các cấp, các ngành trong tỉnh đã tiếp 18.791 lượt công dân đến trụ sở tiếp công dân và các cơ quan nhà nước trình bày khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh với tổng số 16.396 vụ việc (gồm 12.078 vụ khiếu nại, 221 vụ tố cáo và 4.097 vụ kiến nghị, phản ảnh, trong đó có 87 đoàn/87 vụ việc đông người với 3.197 người tham gia).
* Ðến nay, UBND tỉnh đã giải quyết và chỉ đạo các ngành, địa phương giải quyết dứt điểm được 40/41 vụ việc khiếu nại, tố cáo chủ yếu liên quan đến đất đai còn phức tạp, tồn đọng kéo dài trong nhiều năm qua theo chỉ đạo của Thanh tra Chính phủ (từ năm 2012). Các đương sự đã chấp thuận cách giải quyết, không còn khiếu nại. Còn một vụ khiếu kiện của bà Nguyễn Thị Triêm (phường Ngô Mây, Quy Nhơn) đang được TAND TP Quy Nhơn thụ lý giải quyết.
Ông VÕ VINH QUANG, Phó Chủ tịch HÐND tỉnh:
Giải quyết tốt KNTC là đã làm tốt nhiệm vụ của mình
Nếu chúng ta làm tốt công tác giải quyết KNTC, đảm bảo ANTT thì chứng tỏ các cấp chính quyền, các cơ quan dân cử đã làm tốt nhiệm vụ của mình, lấy lại niềm tin của nhân dân. Theo tôi, cần tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy đảng, bởi lẽ nơi nào cấp ủy đảng quan tâm, thì nơi đó giải quyết KNTC hiệu quả. Ðối với các trường hợp khiếu kiện dai dẳng, nên quan tâm xem xét từng trường hợp vì có những vụ việc tình ngay lý gian. Theo tôi, đối với dân, Nhà nước không nên so đo, dân được là tốt. Cơ quan chức năng cần nghiên cứu giải pháp có tình có lý để giải quyết ổn thỏa. Thực tế giải quyết KNTC trong công tác giải phóng, đền bù cho thấy, một số trường hợp, hội đồng kiểm kê chưa làm đầy đủ quy trình, thủ tục, dẫn đến khiếu nại, vậy nên trong biên bản bồi thường, kiểm kê tài sản phải có chữ ký của gia chủ, không mang tính áp đặt.
Ðại tá Trần Huy Giáp, Phó Giám đốc CA tỉnh:
Phải tính toán theo hướng có lợi cho dân
Ðể công tác giải quyết KNTC hiệu quả, người đứng đầu địa phương phải quan tâm chỉ đạo các trường hợp khiếu kiện của dân, phải tính toán, giải quyết theo hướng có lợi nhất cho người dân, có thể thông qua các chương trình an sinh xã hội, nhưng không để người dân nảy sinh tư tưởng càng khiếu kiện càng có lợi. Các địa phương cần tăng cường công tác tiếp dân, giải quyết KNTC theo định kỳ, kể cả ngày nghỉ, trong trường hợp không tiếp được thì nên thông báo rộng rãi cho người dân biết. Bên cạnh đó, nên chủ động với các sở, ngành, cơ quan liên quan kiên trì đối thoại với người dân, tránh đùn đẩy trách nhiệm...
HOÀNG LAN (lược ghi)
THU HÀ
Nội dung: Ban tiếp công dân tỉnh căn cứ theo qui định pháp luật phó chủ tịch UBND tỉnh-Ngô Đông Hải có ý kiến chỉ đạo,giao thanh tra tỉnh rà soát toàn bộ hồ sơ báo cáo dề xuất UBND tỉnh chỉ đạo giải quyết mà nay chưa thấy có quyết định giải quyết cho hộ Trần Minh Tuấn