Giúp học sinh phát âm tiếng Anh tốt
Sau nhiều năm giảng dạy, thầy Võ Hoàng Thi, giáo viên tiếng Anh Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn, nhận thấy do thiếu kiến thức về ngữ âm nên nhiều học sinh lớp 10 tuy phát âm tốt từng từ tiếng Anh riêng lẻ, nhưng khi nói nhiều câu cùng lúc thì không trôi chảy hoặc ngữ điệu không giống như người bản xứ.
“Tôi muốn giúp học sinh có nền tảng kiến thức ngữ âm cơ bản để có thể giao tiếp tự nhiên và trôi chảy nên đã đưa kiến thức cơ bản về ngữ âm, đặc biệt là các mặt trong chuỗi lời nói (Aspects of connected speech, viết tắt ACS) vào dạy môn nói”, thầy Thi chia sẻ.
Thầy giáo Võ Hoàng Thi đang hướng dẫn học sinh phát âm tiếng Anh.
Theo thầy, có 2 loại nhịp điệu trong lời nói: nhịp điệu theo từ được nhấn âm như trong tiếng Anh, tiếng Nga, tiếng Ả Rập và nhịp điệu theo âm tiết như trong tiếng Telugu, Pháp, Việt và Ý.
“Sự thay đổi trong âm được gọi là đồng hóa thuận khi âm đi trước ảnh hưởng đến âm đi sau và làm nó biến đổi cho giống tính chất âm đi trước. Loại thứ hai là đồng hóa nghịch tức là âm đi sau tác động làm biến đổi âm đi trước. Loại thứ ba là đồng hóa kết hợp xảy ra khi hai phụ âm đi gần nhau gây ảnh hưởng hỗ tương và tạo ra một phụ âm mới hoàn toàn có tính chất kết hợp của 2 phụ âm gốc. Trong giao tiếp thân thiện, người Anh thường lược bỏ âm, nối âm nên cần nắm các quy tắc để nghe họ nói và nói như họ”, thầy Thi lý giải.
Sau một thời gian tham khảo tài liệu từ sách giảng dạy tiếng Anh, mạng internet, tìm hiểu hoạt động dạy học môn nói của các đồng nghiệp, đồng thời tiến hành so sánh làm bài kiểm tra môn nói của học sinh, thầy Thi đưa ra những gợi ý về cách giảng dạy môn nói tích hợp kiến thức ngữ âm.
Để làm quen với nhịp điệu, trước hết học sinh cần xác định được âm nhấn trong một câu. Thầy Thi đề xuất: “Giáo viên có thể cho học sinh nghe trích đoạn từ một bài hát hoặc một bộ phim, hướng dẫn học sinh lặp lại những gì nghe được trong băng ghi âm hay cho học sinh đóng vai các nhân vật khác nhau”.
Khi dạy phần lược bỏ âm hoặc nối âm, giáo viên nên có lời giải thích, hướng dẫn trước, sau đó cho học sinh nghe và yêu cầu các em lặp lại nhiều lần. Nên dùng các trò chơi đoán và bắt chước hành động (miming), chơi carô (noughts and crosses), đặt một số câu hỏi… để tạo hứng thú học tập.
Khi đã nắm vững kiến thức ngữ âm, học sinh có thể tự sửa lỗi phát âm sai và tự tin nói những câu dài. Chỉ sau 4 tuần (tổng cộng 8 tiết học, mỗi tiết 45 phút), gần 70 học sinh lớp 10 do thầy Thi phụ trách đã tạo chuyển biến đáng khích lệ với môn nói.
“Nếu được giáo viên hướng dẫn, các em sẽ khắc phục rất nhiều lỗi phát âm. Về phần mình, giáo viên sẽ có động lực tìm hiểu, ôn lại kiến thức ngữ âm để phục vụ tốt hơn cho công tác dạy tiếng Anh theo Đề án Ngoại ngữ 2020”, thầy Thi trao đổi.
KIM KHÁNH