Thị trường lịch 2016: Giá giảm, chiết khấu tăng, sức mua thấp
Mùa phát hành lịch năm 2016 đã diễn ra hơn 1 tháng nay. Tuy nhiên, các cơ sở phát hành lịch tại Bình Định đều có chung nhận định, sức mua mặt hàng “mỗi năm có một mùa” này vẫn rất chậm.
Cạnh tranh về giá
Nhiều nhà sách và cửa hàng văn phòng phẩm trên địa bàn TP Quy Nhơn đã trưng bày nhiều loại lịch bloc, lịch lò xo, lịch để bàn. Nếu những năm trước, người mua dễ nhận ra các gam màu đỏ - vàng in trên các tờ lịch thì lịch Bính Thân 2016 có thêm điểm mới với dạng lịch bloc dáng dài, gắn đèn led, giả ngọc, in chữ nổi, mạ vàng. Bìa lịch được làm bằng nhiều chất liệu cao cấp, như: gỗ nguyên miếng khắc chữ nổi, ván MDF, formica, sơn mài, bìa nhung ép chữ nổi.
Khách hàng tham khảo các mẫu lịch bloc tại một nhà sách ở Quy Nhơn. Ảnh: VĂN LƯU
Theo chị Mai Thị Thu Hằng, cửa hàng trưởng Nhà sách Fahasa Quy Nhơn, càng ngày các đơn vị sản xuất lịch càng chú trọng đến chất lượng sản phẩm như màu sắc sống động, sắc nét... để đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Nội dung cũng được đầu tư về danh ngôn, thơ ca Việt Nam và các thông tin để khách hàng nắm bắt như ngày, giờ hoàng đạo, những điều cấm kỵ và nên làm…
Vẫn khai thác các chủ đề “truyền thống” như phong cảnh, danh nhân, ẩm thực, bonsai, lời hay ý đẹp, phong thủy, nhưng năm nay các đơn vị sản xuất chăm chút nhiều hơn về hình ảnh, lượng thông tin đi kèm để “làm mới” sản phẩm. Trong đó, điểm nhấn của lịch 2016 là những bộ sách lịch về chủ đề “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, “365 món ăn vặt Việt Nam” do Công ty TNHH An Hảo liên kết với Nhà xuất bản (NXB) Chính trị Quốc gia - Sự thật phát hành; “Tuyệt tác Sơn Đoòng” của Công ty Lịch Xuân Phương Nam; lịch treo sơn mài với thiết kế tinh tế… Trong khi đó, bộ lịch bloc lớn, tích hợp ưu thế từ dạng lịch truyền thống với sách ảnh về chủ đề “Đại tướng Võ Nguyên Giáp - Cuộc đời và sự nghiệp” của năm ngoái vẫn tiếp tục được các nhà sản xuất “tái bản”. Ngoài ra, còn có những bộ lịch chủ đề về bảo vệ chủ quyền biển đảo, những di sản và hình ảnh mang đậm bản sắc văn hóa Việt, như: “365 ngày xuyên Việt”, “Di sản Việt”, “Di tích Việt”, “Đảo xanh nước Việt”, “Dân tộc Việt”…
Theo chủ các cơ sở kinh doanh lịch, giá lịch hiện vẫn được các nhà sản xuất “kìm” ở mức giá của năm ngoái. Loại lịch siêu cực đại với khổ 38x50cm có giá 600 ngàn đồng/bộ, lịch khổ 30x40cm giá 400 ngàn đồng/bộ, lịch hình chữ nhật khổ 17,5x40cm giá 300 ngàn đồng/bộ, lịch tranh thông dụng 110 ngàn đồng/bộ, lịch bloc truyền thống có giá thấp nhất 30.000 đồng/bộ; với lịch để bàn giá dao động 35.000-60.000 đồng/quyển; còn lịch tờ thì ngày càng thu hẹp thị trường, có giá 25.000-50.000 đồng/cuốn. Lịch làm bằng chất liệu sơn mài có giá 340-600 ngàn đồng/bộ.
Chủ một doanh nghiệp (DN) kinh doanh lịch tại Quy Nhơn cho biết, sở dĩ có sự cạnh tranh về giá là bởi những năm trước đây, đơn vị xuất bản lịch Tết thuộc về 4 nhóm NXB: Văn hóa - Thể thao, Khoa học- Kỹ thuật, Chính trị quốc gia và Nông nghiệp. Vài năm trở lại đây, có nhiều đơn vị gia nhập thị trường lịch như: NXB Cần Thơ, NXB ĐH Sư phạm TP Hồ Chí Minh, NXB Trẻ liên kết cùng các công ty tung ra sản phẩm cho thị trường, chưa kể sự nở rộ của các DN tư nhân tham gia vào cuộc đua làm lịch.
Sức mua chậm
Các chủ cơ sở kinh doanh lịch đều có chung nhận định, thời điểm hiện nay chủ yếu là khách hàng từ các cơ quan đơn vị, công ty đặt hàng; trong khi thị trường bán lẻ phải đến cận Tết Dương lịch mới nhộn nhịp. Dù vậy, đến nay vẫn có rất ít đơn hàng, sức mua èo uột.
Ông Đỗ Hữu Long, Phó Giám đốc Công ty cổ phần Sách và Thiết bị Bình Định, cho biết: “Chỉ riêng lịch bloc, năm ngoái, Công ty phát hành khoảng 70.000 bộ thì nay giảm xuống dự kiến chỉ còn 60.000 bộ. Vậy mà, số lượng đơn hàng đến nay chưa được 1/3 đơn hàng cùng thời điểm này của năm ngoái. Lịch chủ yếu bán cho các cơ quan, DN để tặng đối tác, khách hàng và một số khách hàng lớn tuổi, còn khách hàng trẻ tuổi rất ít, chưa kể một số người tiêu dùng lựa chọn các sản phẩm khác thay thế lịch để tặng cho khách hàng”.
Điều đáng nói, năm nay mức chiết khấu của các NXB lịch đồng loạt tăng so với mọi năm. Cụ thể, vào đầu mùa lịch đã là 52% và đến giờ này là 55-56%. Chiết khấu cao, đồng nghĩa với giá lịch sẽ thấp lại. Đây là cơ sở để các đơn vị phát hành lịch “mạnh tay” tung các chương trình khuyến mãi và giảm giá rầm rộ. Hiện tại, hệ thống nhà sách Fahasa chiết khấu 20-30% các loại bloc lịch cho khách mua lẻ, và còn có mức chiết khấu ưu đãi đối với khách hàng mua số lượng lớn để biếu tặng vào dịp cuối năm. Hệ thống các nhà sách của Công ty cổ phần Sách và Thiết bị Bình Định được chủ động giảm ở mức 30-35%, cá biệt một số loại giảm đến 40%. Nhiều cửa hàng, nhà sách giảm 20-30% giá in ấn logo, tên, địa chỉ đối với các DN đặt mua lịch với số lượng lớn.
Chị Nguyễn Thị Mai Hằng chia sẻ: “Năm nay, số lượng lịch Fahasa nhập về giảm so với mọi năm vì nhu cầu của người tiêu dùng giảm. Thời điểm này, thị trường lịch chưa sôi động, sức mua chưa mạnh. Chúng tôi đang trông chờ thời điểm từ nay đến đầu tháng 12 Dương lịch”.
THU HIỀN