Quản lý thuế đối với hộ kinh doanh: Không có tình trạng “thuế chồng thuế”
Đó là khẳng định của ông Phạm Ngọc Hải, Phó cục trưởng Cục Thuế tỉnh, đối với những băn khoăn về cách tính thuế đối với hộ kinh doanh (HKD) trên địa bàn tỉnh, thực hiện theo Thông tư 92/2015/TT-BTC của Bộ Tài chính.
Theo Thông tư 92, từ ngày 1.1.2016, doanh thu tính thuế của HKD gồm hai phần: doanh thu khoán và doanh thu hóa đơn (HĐ); thay cho cách tính thuế khoán trên toàn bộ doanh thu và cho phép tiểu thương được xuất HĐ trong phạm vi doanh thu khoán như hiện nay.
Không phải “thuế chồng thuế”!
Thông tư 92 được kỳ vọng là một trong những giải pháp hạn chế tình trạng “tù mù” trong công tác quản lý thuế đối với HKD. Tuy nhiên, Thông tư này khiến các tiểu thương ở một số địa phương lo lắng với cách tính mới, số thuế phải nộp trong năm 2016 sẽ tăng đột biến; đặc biệt là tình trạng đánh thuế hai lần đối với các HKD sử dụng nhiều HĐ.
Hướng dẫn NNT thực hiện một số chính sách thuế mới tại Cục Thuế tỉnh.
Theo ông Phạm Ngọc Hải, hiện nay, cách tính thuế với HKD là khoán trên toàn bộ doanh thu, đồng thời cho phép tiểu thương được xuất HĐ trong phạm vi doanh thu khoán. Từ năm 2016, doanh thu khoán chỉ xác định cho doanh thu không sử dụng HĐ trước, riêng với doanh thu xuất HĐ sẽ nộp thuế theo thực tế phát sinh. “Cách tính thuế mới nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế (NNT) thực hiện theo chính sách và pháp luật về thuế một cách minh bạch, hạn chế những bất cập về quản lý thuế đối với HKD. Cơ quan thuế khẳng định, chính sách thuế mới này không nhằm tăng thu ngân sách và cũng không có việc “thuế chồng thuế”!” - ông Hải cho biết.
Mới đây, ngày 16.11.2015, Bộ Tài chính đã có hướng dẫn lập bộ thuế khoán năm 2016. Trong đó, việc xác định doanh thu khoán được xây dựng trên cơ sở mức doanh thu khoán năm 2015, mức doanh thu do cá nhân tự khai của năm 2016, cơ sở dữ liệu của cơ quan thuế, dự báo tình hình tăng trưởng kinh tế và chỉ số giá, ý kiến tham vấn của hội đồng tư vấn thuế cấp xã… Trên cơ sở dữ liệu này, đối với HKD nộp thuế khoán không sử dụng HĐ, doanh thu khoán năm 2016 sẽ được xây dựng theo mức phù hợp với từng địa bàn, ngành nghề, quy mô; còn HKD nộp thuế khoán có sử dụng HĐ của cơ quan thuế thì doanh thu tính thuế khoán được xây dựng theo mức doanh thu tương đương với mức tối thiểu của hộ thuế khoán không sử dụng HĐ có cùng các yếu tố chi phí.
“Ngành Thuế đã quán triệt yêu cầu việc triển khai quy định mới về thuế khoán đối với HKD theo Thông tư 92 không được gây xáo trộn, ảnh hưởng đến sản xuất, kinh doanh và việc nộp thuế của HKD. Ngoài tính minh bạch của số thuế nộp của từng HKD, Thông tư 92 cũng là một bước để tạo “lực đẩy” cho những HKD có từ 10 lao động “lên” doanh nghiệp; bởi trên thực tế, một số HKD trên địa bàn TP Quy Nhơn có số thuế nộp hằng năm còn lớn hơn cả doanh nghiệp” - ông Nguyễn Mạnh Cường, Chi cục trưởng Chi cục Thuế (CCT) TP Quy Nhơn, phân tích.
Chủ động tuyên truyền, tạo đồng thuận
Ngay sau khi Thông tư 92 được ban hành, từ giữa năm 2015, Cục Thuế tỉnh đã chỉ đạo các CCT khẩn trương tổ chức tập huấn, tuyên truyền chính sách mới đến các đội thuế, hội đồng tư vấn thuế xã, chính quyền địa phương và NNT. Bên cạnh việc yêu cầu các CCT hoàn thành công tác xây dựng cơ sở dữ liệu về HKD, Cục Thuế đã chỉ đạo cơ quan thuế tuyến huyện báo cáo những vướng mắc và đề xuất hướng tháo gỡ, đồng thời vận động hội đồng tư vấn thuế xã cùng vào cuộc.
Thực chất, chính sách thuế theo Thông tư 92 không phải là “thuế chồng thuế”, nhưng nếu cơ quan thuế giải thích không cặn kẽ, hướng dẫn kê khai không cụ thể rất dễ dẫn đến nhầm lẫn của HKD. Vì thế, công tác tuyên truyền, hướng dẫn, giải thích cho NNT cần được ưu tiên đẩy mạnh - ông Phạm Ngọc Hải khẳng định.
Bộ Tài chính đã yêu cầu các đội thuế liên xã, phường, thị trấn thực hiện công khai thông tin về doanh thu và mức thuế khoán dự kiến năm 2016 (công khai lần 1) chậm nhất là ngày 20.12.2015 và tiếp nhận ý kiến phản hồi đến hết 31.12.2015.
Tại huyện Hoài Nhơn, việc xây dựng cơ sở dữ liệu về HKD đã được phổ biến tới toàn bộ công chức, để mỗi người là tuyên truyền viên tích cực. Ông Nguyễn Đình Thủy, Chi cục trưởng CCT huyện Hoài Nhơn, cho biết thông qua tuyên truyền, các vướng mắc về công tác quản lý thuế cũng như việc lập bộ thuế đối với hộ khoán năm 2016 đã được bàn bạc và thống nhất.
Trong khi đó, tại TP Quy Nhơn - nơi có hơn 6.000 HKD, chiếm gần một nửa số HKD toàn tỉnh - công tác tuyên truyền được CCT thành phố xác định phải đi trước một bước và chủ động triển khai ngay từ tháng 7.2015. Để thu hút sự hợp tác của các HKD, đơn vị đã tạo điều kiện để người dân hiểu việc thu thập thông tin là giải pháp hỗ trợ xác định số thuế sát với doanh thu phát sinh, từ đó bảo đảm công khai giữa các HKD. Chi cục đã trực tiếp làm việc với Đảng ủy, UBND, hội đồng tư vấn thuế các phường, xã và ban quản lý các chợ để có sự hỗ trợ.
“Chính sách thuế mới nào cũng cần sự đồng thuận của NNT thì mới phát huy được hiệu quả, đặc biệt đối với thuế HKD. Bởi, trên thực tế tỉ lệ huy động nguồn thu từ thuế HKD không nhiều, nhưng lại có tác động lớn đến nhiều đối tượng trong xã hội” - ông Nguyễn Mạnh Cường chia sẻ.
THU HIỀN