Nỗ lực thu hút vốn ODA cho đầu tư phát triển
Những năm gần đây, nhờ tích cực vận động và được sự quan tâm hỗ trợ của các Bộ, ngành Trung ương và các nhà tài trợ, Bình Ðịnh đã có nhiều dự án (DA), công trình được sử dụng nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (vốn ODA) có quy mô lớn. Nhờ đó, đã có nhiều công trình hạ tầng quan trọng được hình thành, góp phần phát triển KT-XH của địa phương.
Theo báo cáo của Trung tâm Xúc tiến đầu tư thuộc Sở KH&ĐT, từ năm 1993 đến nay, tại Bình Định có tất cả 43 DA được thực hiện bằng nguồn vốn ODA, với tổng số vốn đầu tư trên 421,5 triệu USD. Trong đó, DA vệ sinh môi trường TP Quy Nhơn có vốn đầu tư 77,54 triệu USD; DA Cấp nước và vệ sinh môi trường Bình Định 13 triệu USD; DA Năng lượng nông thôn 10,6 triệu USD; DA nâng cấp, mở rộng đường giao thông gần 26 triệu USD; Các DA trên lĩnh vực giáo dục - đào tạo gần 28 triệu USD; Các DA trong lĩnh vực y tế có vốn đầu tư 58 triệu USD...
Ưu tiên xây dựng cơ sở hạ tầng
Một trong những DA được sử dụng nguồn vốn ODA mang lại hiệu quả cao, được chính quyền và nhân dân địa phương đánh giá cao là Tiểu DA Thủy lợi La Tinh do Ngân hàng Phát triển châu Á hỗ trợ vốn vay với tổng kinh phí thực hiện trên 307 tỉ đồng. DA được bắt đầu khởi động vào đầu năm 2007 và hoàn thành đưa vào sử dụng vào năm 2012, gồm các hạng mục chính như kiên cố hóa 100 km kênh mương cấp 1, cấp 2; sửa chữa, nâng cấp 27 km đê sông La Tinh; cải tạo nâng cấp đập dâng Cây Ké; gia cố chống thấm và xử lý thân đập hồ chứa nước Suối Tre và Hội Sơn (huyện Phù Cát)…
“Theo đánh giá của các tổ chức quốc tế cung cấp vốn ODA, Bình Định là điển hình tiêu biểu của khu vực và cả nước về sử dụng vốn ODA đạt hiệu quả cao”
Ông Lê Xuân Sơn, Giám đốc Ban quản lý DA Thủy lợi thuộc Sở NN&PTNT, đánh giá: Trước đây, khi chưa có Tiểu DA Thủy lợi La Tinh, các xã Cát Sơn, Cát Lâm, Cát Hanh, Cát Tài, Cát Minh (huyện Phù Cát) và các xã Mỹ Hiệp, Mỹ Tài, Mỹ Cát, Mỹ Chánh (huyện Phù Mỹ) thường xuyên bị thiếu nước tưới trong mùa khô, dẫn đến năng suất cây trồng rất thấp. Sau khi DA được hoàn thành đưa vào sử dụng, từ năm 2012 đến nay, nhờ nguồn nước tưới dồi dào, bà con nông dân địa phương đã tăng cường chuyển đổi từ sản xuất 3 vụ lúa bấp bênh sang 2 vụ ăn chắc và chuyển đổi nhiều diện tích lúa kém hiệu quả sang các loại cây trồng cạn như bắp lai, đậu phụng, ớt… có giá trị kinh tế cao hơn, giúp cải thiện, nâng cao đời sống.
Với việc ưu tiên cho xây dựng hệ thống cấp thoát nước, cấp điện, vệ sinh môi trường, hạ tầng nông thôn, giao thông, thủy lợi, chăm sóc sức khỏe nhân dân, xóa đói giảm nghèo..., có thể nói nguồn vốn ODA đã được sử dụng đúng mục đích và có hiệu quả tại Bình Định. Theo đánh giá của các tổ chức quốc tế cung cấp vốn ODA, Bình Định là điển hình tiêu biểu của khu vực và cả nước về sử dụng vốn ODA đạt hiệu quả cao. Nhân dân địa phương tại các vùng DA, nhất là đồng bào miền núi và nông thôn, đánh giá rất cao lợi ích do các DA ODA mang lại.
Theo thống kê của ngành chức năng, chỉ tính riêng DA đầu tư cơ sở hạ tầng nông thôn từ nguồn vốn ODA, trong nhiều năm qua đã góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho gần 280 ngàn người dân trong vùng hưởng lợi. Nhìn chung, các DA ODA đã góp phần quan trọng phát triển cơ sở hạ tầng KT-XH của địa phương, giải quyết một phần khó khăn về nguồn vốn cho ngân sách tỉnh, có tác dụng tích cực trong việc bảo vệ môi trường sinh thái, nâng cao dân trí, bảo vệ và chăm sóc sức khỏe nhân dân, nhất là đối tượng phụ nữ trẻ em, người dân nghèo ở vùng sâu, vùng xa. Một số DA có quy mô vốn lớn, thực hiện đồng bộ, có tính chất lâu dài, đã đem lại hiệu quả cao, như hạ tầng giao thông, thủy lợi, cấp thoát nước, cấp điện, khai thác, chế biến thủy sản...
Còn nhiều dự án cần vốn ODA
Ông Nguyễn Bay, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến đầu tư thuộc Sở KH&ĐT, cho biết: Trong điều kiện hạ tầng KT-XH còn hạn chế, tỉnh ta vừa coi trọng phát huy nội lực, vừa tranh thủ các nguồn viện trợ, hỗ trợ và hợp tác từ bên ngoài để đầu tư xây dựng, hoàn thiện các công trình hạ tầng thiết yếu và cải thiện điều kiện sống cho nhân dân. Hiệu quả mà các DA ODA mang lại có ý nghĩa thiết thực, góp phần cải tạo, nâng cấp cơ sở hạ tầng các vùng đô thị, nông thôn, miền núi, tạo đà phát triển KT-XH; giảm dần khoảng cách chênh lệch giữa các vùng, miền trên địa bàn tỉnh.
Để từng bước hoàn thiện cơ sở hạ tầng, thu hút đầu tư, đáp ứng nhu cầu phát triển KT-XH, Trung tâm Xúc tiến đầu tư đã và đang xây dựng danh mục mời gọi 32 DA ODA trên tất cả các lĩnh vực trong giai đoạn 2016-2020. Trong đó, lĩnh vực y tế, giáo dục có 2 DA với tổng vốn đầu tư 770 tỉ đồng; phát triển cơ sở hạ tầng có 3 DA với tổng vốn 1.845 tỉ đồng; môi trường có 6 DA với tổng vốn 887 tỉ đồng; nông nghiệp và kiên cố kênh mương có 14 DA với tổng vốn 1.606 tỉ đồng; cấp nước sạch có 5 DA với tổng vốn 1.474 tỉ đồng; lĩnh vực thủy sản có 2 DA với tổng vốn 2.083 tỉ đồng.
Theo ông Nguyễn Bay, trong thời gian đến, Trung tâm Xúc tiến đầu tư sẽ tích cực tham mưu cho Sở KH&ĐT, UBND tỉnh, kêu gọi, vận động các nhà tài trợ, đặc biệt là Ngân hàng Phát triển châu Á, Ngân hàng Thế giới, Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản, Cơ quan Hợp tác quốc tế Hàn Quốc, Quỹ Môi trường toàn cầu và Chính phủ các nước... để nhanh chóng thực hiện các DA nói trên.
Các công trình, DA cụ thể đang được tỉnh nỗ lực kêu gọi, thu hút đầu tư trong thời gian tới gồm: DA Bệnh viện Sản nhi Bình Ðịnh vốn đầu tư 500 tỉ đồng; DA Nghiên cứu, chỉnh trị cửa biển An Dũ (huyện Hoài Nhơn) - 630 tỉ đồng; DA Cải tạo, nâng công suất hệ thống cấp nước TP Quy Nhơn - 1.200 tỉ đồng; DA Ðường ven biển Bình Ðịnh - 8.400 tỉ đồng; DA Nâng cấp khu neo đậu trú bão và xây dựng cơ sở hạ tầng cảng cá ngừ đại dương Tam Quan Bắc - 1.683 tỉ đồng...
NGUYỄN HÂN