Bán xô tôm hùm!?

Câu chuyện ngư dân nuôi tôm hùm tại xã Nhơn Hải, TP Quy Nhơn phải bán tôm thương phẩm đến kỳ thu hoạch cho thương lái thu mua bằng hình thức mua xô đồng giá không phân biệt  tôm loại I, II và III một lần nữa cho thấy sự bất cập giữa sản xuất và tiêu thụ.

Việc người nuôi tôm phải bán với giá mua xô như thế là bởi lâu nay sản phẩm này chủ yếu được bán theo đường tiểu ngạch sang Trung Quốc, giá cả do thương lái Trung Quốc định. Và đây cũng không phải là lần đầu tiên thương lái Trung Quốc cũng đã sử dụng “chiêu thức” này để ép giá người nuôi tôm hùm ở đây. Tuy nhiên, đến nay câu chuyện này vẫn tiếp tục diễn ra là điều đáng tiếc.

Thực tế cho thấy trong hoạt động kinh tế ở nước ta, tình trạng người sản xuất chỉ biết lo làm ra sản phẩm, còn chuyện mua bán, giá cả sản phẩm thế nào thì lại do thương lái quyết định diễn ra khá phổ biến. Chính vì vậy tình trạng “được mùa mất giá, được giá mất mùa” là chuyện thường xuyên, là “bệnh kinh niên” của rất nhiều ngành sản xuất. Đặc biệt, một khi đầu ra lại hoàn toàn phụ thuộc vào một vài thị trường ở ngoài nước thì thương nhân nước ngoài mặc sức thao túng về giá cả, phương thức thanh toán sự thua thiệt của người sản xuất trong nước là rất lớn, như trường hợp người nuôi tôm hùm ở Nhơn Hải vừa rồi là một ví dụ hết sức cụ thể.

Việc bỏ mặc khâu tiêu thụ cho thương nhân tùy nghi quyết định đã dẫn đến nhiều hệ lụy tiêu cực cho nền sản xuất: sản xuất bấp bênh, nhỏ lẻ; năng suất, chất lượng, hiệu quả thấp… Chính vì vậy, từ nhiều năm qua chính phủ đã chủ trương thực hiện “liên kết bốn nhà”,  bao gồm nhà nước, nhà nông, nhà khoa học, nhà doanh nghiệp nhằm tạo sự kết nối chặt chẽ, liên thông trong cả quy trình sản xuất sản phẩm hàng hóa, từ khâu sản xuất cho đến thị trường tiêu thụ.

Giải pháp này được xem là căn cơ để khắc phục lối sản xuất manh mún, nhỏ lẻ, cắt khúc cố hữu của nền kinh tế, đồng thời tăng năng lực cạnh tranh của sản xuất trong nước trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế. Tuy nhiên, vì nhiều lý do mà các “nhà” trong chuỗi liên kết này vẫn chưa thật sự tạo được sự gắn bó nên hiệu quả mang lại chưa đáng kể và tình hình vẫn không được cải thiện.

Câu chuyện ngư dân Nhơn Hải phải bán xô tôm hùm thương phẩm với giá rẻ mạt một lần nữa gióng lên tiếng chuông cảnh báo về sự bất cập giữa sản xuất và thị trường tiêu thụ sản phẩm hàng hóa.

H.Đ