Ðảng viên bỏ sinh hoạt nhiều lần không có lý do chính đáng: Cần thống nhất trong cách xử lý
Trường hợp đảng viên có cùng hành vi vi phạm là bỏ sinh hoạt chi bộ, bỏ vị trí công tác nhiều lần không có lý do chính đáng nhưng lại có 2 quy định về cách xử lý khác nhau là xóa tên trong danh sách đảng viên và khai trừ khỏi Ðảng. Vậy, khi nào thì áp dụng hình thức nào?
Khoản 1, Điều 8 Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam quy định: “Đảng viên bỏ sinh hoạt chi bộ hoặc không đóng đảng phí 3 tháng trong năm mà không có lý do chính đáng… thì chi bộ xem xét, đề nghị lên cấp có thẩm quyền xóa tên trong danh sách đảng viên”. Trong khi đó, Điểm a, Khoản 3 Điều 7 Quy định 181-QĐ/TW về xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm quy định “đảng viên vô tổ chức, vô kỷ luật, cố ý bỏ sinh hoạt đảng, bỏ vị trí công tác nhiều lần không có lý do chính đáng” thì bị kỷ luật bằng hình thức khai trừ. Vậy, khi nào có thể áp dụng hình thức xóa tên, khi nào thực hiện quy trình kỷ luật đảng viên theo hướng khai trừ ra khỏi Đảng?
Thực tế, ở Bình Định nói chung và Hoài Nhơn nói riêng, có tình trạng thiếu tính thống nhất trong việc áp dụng các quy định nói trên để xử lý các trường hợp đảng viên bỏ sinh hoạt đảng, không đóng đảng phí nhiều kỳ trong năm. Có thể thấy, phổ biến nhất thường rơi vào các trường hợp là đảng viên nông thôn, quân nhân xuất ngũ giảm sút ý chí chiến đấu; bác sĩ, điều dưỡng ở các cơ sở y tế công lập sau khi được đào tạo chuyên khoa thì bỏ việc, vào các tỉnh phía Nam làm việc. Với nhóm đối tượng thứ hai này, các đơn vị thường báo cáo, đề nghị cơ quan quản lý cấp trên ra quyết định buộc thôi việc; tổ chức đảng thường căn cứ Khoản 1 Điều 8 Điều lệ Đảng lập thủ tục đề nghị xóa tên khỏi danh sách đảng viên; cũng có trường hợp tương tự nhưng tổ chức đảng lại căn cứ Khoản 3 Điều 7 Quy định 181-QĐ/TW đề nghị khai trừ ra khỏi Đảng.
Có thể nói, đây là những trường hợp khá nhạy cảm. Do vậy, trong quá trình xử lý, tổ chức đảng cần linh hoạt trong từng trường hợp cụ thể chứ không nên quá cứng nhắc. Theo tôi, những trường hợp cán bộ, đảng viên vi phạm như nêu trên, nếu thuộc diện biên chế, có quyết định của cơ quan có thẩm quyền áp dụng hình thức buộc thôi việc thì nên tiến hành quy trình kỷ luật theo hướng khai trừ ra khỏi Đảng. Nếu là trường hợp đảng viên nông thôn, đảng viên làm việc trong các cơ quan nhà nước diện hợp đồng, đơn vị sử dụng lao động chỉ áp dụng biện pháp “đơn phương chấm dứt hợp đồng” mà không có quyết định nào mang tính chất kỷ luật như cho thôi việc, buộc thôi việc thì nên lập thủ tục đề nghị xóa tên khỏi Đảng.
Mặc dù vậy, trong cả hai cách xử lý trên, chúng tôi vẫn thấy có sự phân vân, nhất là việc áp dụng hình thức khai trừ ra khỏi Đảng. Cụ thể, nếu là các trường hợp thi hành kỷ luật bằng hình thức khai trừ thì quy trình thực hiện rất hình thức: đảng viên vi phạm viết kiểm điểm và tự nhận hình thức kỷ luật; ủy ban kiểm tra (UBKT) thảo luận, kết luận, biểu quyết và thông qua đảng ủy cơ sở biểu quyết thi hành kỷ luật; lập tờ trình gửi UBKT hoặc ban thường vụ cấp ủy cấp trên; UBKT hoặc cấp ủy cấp trên chỉ đạo, thành lập tổ xem xét thi hành kỷ luật với các nội dung: thẩm tra, xác minh sai phạm, tổ chức hội nghị ủy ban kiểm tra hoặc cấp ủy; lấy biểu quyết… Như vậy có thể hình dung, trong các bước quy trình nói trên, cũng chỉ phát sinh mối quan hệ giữa UBKT với tổ chức đảng cấp dưới, giữa tổ chức đảng cấp trên với tổ chức đảng nơi có đảng viên vi phạm, mà thực chất không hề phát sinh mối quan hệ giữa UBKT hoặc các cấp ủy với đảng viên vi phạm, vì đảng viên đó đã đi khỏi địa bàn hoặc không có sự hợp tác trong quá trình xử lý kỷ luật.
Còn quy trình xóa tên khỏi danh sách đảng viên thì khá đơn giản về thủ tục, khắc phục được tính hình thức trong cách làm. Tuy vậy, hậu quả pháp lý của việc xóa tên khá nặng nề, vì điều kiện kết nạp lại khó khăn hơn bị khai trừ ra khỏi Đảng.
Điều quan trọng hơn cả là vấn đề có tính nguyên tắc: Trường hợp mâu thuẫn giữa các văn bản áp dụng thì phải lấy văn bản có giá trị pháp lý cao hơn là Điều lệ Đảng để làm căn cứ thi hành.
Vì vậy, nên chăng, đối với những vi phạm thuộc nhóm đảng viên bỏ sinh hoạt Đảng, không đóng đảng phí nhiều kỳ thì thống nhất quan điểm thực hiện quy trình xóa tên thay cho việc thi hành kỷ luật bằng hình thức khai trừ.
PHẠM DÂN
(UBKT Huyện ủy Hoài Nhơn)