Ráo riết thu hồi nợ thuế
Từ các hình thức “mềm dẻo” như thông báo bằng văn bản, động viên... cho đến thực hiện cưỡng chế, đình chỉ hóa đơn, đề nghị thu hồi giấy phép đăng ký kinh doanh của doanh nghiệp (DN) nợ thuế…, là các biện pháp mà cơ quan Thuế đang thực hiện để thu hồi nợ, chống thất thu ngân sách.
Nan giải nợ xấu
Cục Thuế tỉnh cho biết, tính đến 31.10.2015, nợ thuế của toàn tỉnh là 343 tỉ đồng. So với đầu năm 2015, số nợ thuế đã tăng 33 tỉ đồng, tỉ lệ 23,25%. Trong tổng nợ thuế của toàn tỉnh, nợ dưới 30 ngày là 61 tỉ đồng, nợ từ 31-60 ngày là 23 tỉ đồng, nợ từ 61-90 ngày là 29 tỉ đồng và nợ trên 90 ngày là 229 tỉ đồng.
Theo ông Nguyễn Văn Cổn, Trưởng phòng Quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế (Cục Thuế tỉnh), trong kết cấu nợ này, khoản nợ dưới 60 ngày không đáng lo, vì đều là nợ mới trong tháng 10.2015, khả năng thu ít nhất 70-80%. Với các khoản nợ dưới 90 ngày, nếu thực hiện biện pháp mạnh và tích cực, có khả năng thu được 70%. Còn nợ từ 90 ngày trở lên rất khó khăn, trong số nợ 229 tỉ đồng, riêng tiền phạt chậm nộp đã hơn 80 tỉ, chiếm 23,7% tổng nợ thuế.
Có thể thấy nợ thuế trên 90 ngày phần lớn rơi vào nhóm DN xây dựng cơ bản và khai thác khoáng sản; đơn vị nợ nhiều nhất là 23 tỉ đồng. Theo đánh giá của ông Nguyễn Văn Cổn, chỉ khoảng 20% DN trong nhóm này còn có thể gượng dậy được, còn lại phần lớn là đã “chết”, chỉ vướng về thủ tục “khai tử” nữa mà thôi.
Chi cục Thuế TP Quy Nhơn tiếp nhận ý kiến và hướng dẫn người nộp thuế một số vấn đề về quản lý thuế. Ảnh: VĂN LƯU
Hiện tại, tỉ lệ nợ thuế của toàn ngành Thuế tỉnh là 9,05% và buộc phải giảm xuống dưới mức 5% (tương ứng với 153 tỉ đồng) từ nay đến 31.12.2015. Đây thật sự là một thách thức, bởi trong tình hình kinh tế hiện nay, nhiều DN gặp khó khăn trong hoạt động sản xuất, kinh doanh (SXKD), như: khách hàng nợ DN, không thanh toán tiền bán hàng kịp thời; thiên tai, hạn hán gây thiệt hại nặng nề; ngân sách nhà nước chưa thanh toán vốn xây dựng cơ bản… dẫn đến không có khả năng nộp thuế.
Tuy nhiên, vẫn có nhiều DN nợ tiền thuế kéo dài, cố tình thoái thác, chây ì dù đã có nguồn tiền, đã bán được hàng. “Bên cạnh đó, những hạn chế trong công tác quản lý nợ xuất phát từ cơ chế chính sách cũng ảnh hưởng không nhỏ đến kết quả thu nợ. Phần lớn tài sản DN đều đã thế chấp ngân hàng, cưỡng chế bằng biện pháp trích tiền gửi tại ngân hàng, hay kê biên tài sản không mang lại hiệu quả. Còn biện pháp thông báo hóa đơn không còn giá trị sử dụng cũng không thu được tiền thuế nợ đối với những DN không còn hoạt động SXKD và không phát sinh doanh thu” - ông Đào Hữu Phúc, Phó Cục trưởng Cục Thuế tỉnh, nhận định.
“Siết”... nhưng có “hướng mở”
Ngành Thuế cũng cần linh động và sòng phẳng với DN. Khi DN chậm nộp thuế 1 ngày là lập tức bị phạt chậm nộp thuế. Nhiều DN khó khăn thật sự trong SXKD nên phải nợ thuế. Nhưng đối với hồ sơ đề nghị hoàn thuế, cơ quan Thuế cũng phải thực hiện bù trừ các khoản phải nộp ngân sách nhà nước nếu người nộp thuế còn nợ.
Để thu hồi nợ thuế, cơ quan thuế phải phân loại, phân tích rõ nguyên nhân nợ thuế của từng đối tượng nhằm có giải pháp đôn đốc thu nợ hiệu quả, như động viên DN có kế hoạch phân chia nguồn tiền để đảm bảo vừa duy trì, phát triển SXKD, vừa có tiền nộp trả nợ thuế. Bước cuối cùng là tiến hành các biện pháp mạnh. Khi DN nợ thuế từ 61-90 ngày, cơ quan thuế sẽ đề nghị DN cung cấp thông tin tài khoản. Từ 90 ngày mà vẫn không nộp thuế thì trích tài khoản ngân hàng, thông báo hóa đơn không còn giá trị sử dụng; đề nghị thu hồi giấy phép đăng ký kinh doanh của DN.
“Những giải pháp này lâu nay ngành Thuế vẫn thực hiện, nhưng chưa quyết liệt. Đến ngày 3.11.2015, Bộ Tài chính có văn bản khi đình chỉ hóa đơn thì có thể xuất hóa đơn lẻ. Đây được xem là “hướng mở” cho DN hoạt động và cũng để có động lực cho DN nộp thuế và thu hồi nợ thuế. Hiện nay, ngành Thuế mạnh dạn thực hiện quyết liệt giải pháp cưỡng chế đình chỉ hóa đơn” - ông Nguyễn Văn Cổn cho hay.
Chi cục Thuế TP Quy Nhơn là đơn vị thu hồi nợ thuế có hiệu quả; đến nay là đơn vị duy nhất của ngành Thuế tỉnh có số nợ đã giảm ở ngưỡng an toàn là 5%. Ông Nguyễn Mạnh Cường, Chi cục trưởng Chi cục Thuế TP Quy Nhơn, cho biết: “Giải quyết cho DN được sử dụng tại cơ quan thuế một số tờ hóa đơn đã bị cưỡng chế nợ thuế sẽ tạo điều kiện cho người nộp thuế khắc phục tình trạng khó khăn tạm thời để khôi phục, phát triển SXKD, thu hồi được công nợ, tạo nguồn tài chính để giải quyết nghĩa vụ nộp thuế. Việc để cho DN có điều kiện phát triển SXKD cũng là một trong những cơ sở nuôi dưỡng và tạo nguồn thu cho ngân sách”.
Đến nay, ngành Thuế tỉnh đã ban hành Quyết định cưỡng chế NT 375 DN có số nợ thuế trên 90 ngày, với số tiền hơn 215 tỉ đồng. Trong đó, có 59 trường hợp áp dụng thông báo cung cấp thông tin về tài khoản ngân hàng; 89 trường hợp cưỡng chế trích tiền từ tài khoản ngân hàng; đình chỉ hóa đơn 180 trường hợp; đề nghị thu hồi giấy phép đăng ký kinh doanh 45 trường hợp và 2 trường hợp cưỡng chế thu tiền bên thứ 3.
Từ tháng 10.2015 đến nay, UBND tỉnh đã ban hành 2 quyết định thành lập các đoàn công tác chống thất thu ngân sách, truy thu tiền cấp quyền khoáng sản và tổ công tác đôn đốc thu các sắc thuế ở khu vực công thương nghiệp ngoài quốc doanh. Cuối tuần qua, Cục Thuế cũng đã triệu tập lãnh đạo các đơn vị trực thuộc và bộ phận liên quan để ráo riết thực hiện các nhiệm vụ chống thất thu ngân sách. “Cùng với thu hồi nợ thuế, việc đảm bảo không để phát sinh thuế nợ mới cũng là ưu tiên hàng đầu” - ông Đào Hữu Phúc nhấn mạnh.
Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, đại diện một DN nợ thuế cũng bày tỏ, ngành Thuế cũng cần linh động và sòng phẳng với DN. Khi DN chậm nộp thuế 1 ngày là lập tức bị phạt chậm nộp thuế. Nhiều DN khó khăn thật sự trong SXKD nên phải nợ thuế. Nhưng đối với hồ sơ đề nghị hoàn thuế, cơ quan Thuế cũng phải thực hiện bù trừ các khoản phải nộp ngân sách nhà nước nếu người nộp thuế còn nợ…
THU HIỀN