Thực hiện NÐ 89 của Chính phủ: Tháo gỡ khó khăn cho ngư dân
Ngày 7.10.2015, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 89/2015/NÐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 67/2014/NÐ-CP về một số chính sách phát triển thủy sản. PV Báo Bình Ðịnh đã phỏng vấn ông Phan Trọng Hổ, Giám đốc Sở NN&PTNT, về tình hình thực hiện NÐ 67 tại tỉnh ta và những điểm mới được quy định tại NÐ 89/CP.
● Xin ông cho biết kết quả thực hiện chính sách phát triển thủy sản theo tinh thần NĐ 67 của Chính phủ tại tỉnh ta?
- Thời gian qua bên cạnh việc xem xét, thẩm định phê duyệt danh sách ngư dân đủ điều kiện vay vốn đóng tàu mới theo tinh thần NĐ 67 của Chính phủ, UBND tỉnh đã chỉ đạo ngành chức năng phối hợp với UBND các huyện, thành phố ven biển làm việc với các ngân hàng thương mại (NHTM) tham gia thực hiện NĐ 67, từng bước tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc phát sinh, hướng dẫn ngư dân hoàn chỉnh hồ sơ vay vốn để đóng tàu mới; kết nối ngư dân với các cơ sở đóng tàu trong và ngoài tỉnh để ký kết hợp đồng đóng tàu.
Đến nay, UBND tỉnh đã phê duyệt 4 đợt đăng ký mới và 2 đợt điều chỉnh danh sách các chủ tàu đủ điều kiện vay vốn đóng mới 124 tàu cá, trong đó có 70 tàu vỏ thép, 48 tàu vỏ gỗ, 6 tàu vỏ composite. Trong số 70 ngư dân đủ điều kiện vay vốn đóng tàu vỏ thép, hiện có 45 ngư dân đã ký hợp đồng đóng tàu với các cơ sở đóng tàu trong nước. Đối với 48 ngư dân đủ điều kiện vay vốn đóng tàu vỏ gỗ, hiện có 6 ngư dân đã ký hợp đồng đóng tàu với các cơ sở đóng tàu trong tỉnh. Ngoài ra, có 2/6 ngư dân đủ điều kiện vay vốn đóng tàu vỏ composite cũng đã ký hợp đồng đóng tàu với trường Đại học Nha Trang. Tuy vậy, khách quan nhìn nhận, tiến độ thực hiện NĐ 67 tại tỉnh ta vẫn còn chậm.
Ngư dân xã Tam Quan Bắc (Hoài Nhơn) đóng tàu gỗ mới.
● Vì sao đến nay nhiều ngư dân trong tỉnh đủ điều kiện vay vốn đóng tàu mới theo NĐ 67/CP vẫn chưa được ký hợp đồng vay vốn và hợp đồng đóng tàu?
- Thực tế cho thấy, một số NHTM chưa sốt sắng cho ngư dân vay vốn để đầu tư đóng tàu mới theo tinh thần NĐ 67. Hơn nữa, vốn vay ngân hàng lớn, trong khi thời hạn trả vốn vay ngắn, ngư dân sợ không đảm bảo được kỳ hạn trả nợ cho ngân hàng, nên chần chừ không muốn vay vốn đóng tàu. Thêm vào đó, Nhà nước quy định không được sử dụng máy móc, ngư lưới cụ cũ, trong khi máy móc và ngư lưới cụ của ngư dân trang bị vẫn còn sử dụng tốt, phù hợp với ngành nghề mà ngư dân đang làm, nếu bỏ đi thì lãng phí. Do vậy, nhiều ngư dân đã xin rút không tham gia NĐ 67 và tự vay vốn đóng tàu.
Một vấn đề nữa là hầu hết các cơ sở đóng tàu vỏ thép đều ở ngoài tỉnh, nên các NHTM gặp rất nhiều khó khăn trong việc xem xét năng lực tài chính của đơn vị đóng tàu để quyết định ký hợp đồng cho ngư dân vay vốn, dẫn đến tiến độ ký hợp đồng tín dụng với ngư dân chậm. Với tàu vỏ gỗ, mặc dù tỉnh ta đã có thiết kế mẫu, nhưng giá trị gỗ đóng tàu ghi trên hóa đơn thấp hơn giá trị thực tế, trong khi đó, NHTM giải ngân cho ngư dân theo giá trị ghi trên hóa đơn, gây khó khăn cho ngư dân và các cơ sở đóng tàu.
● Nghị định số 89/2015 sửa đổi, bổ sung một số điều của NĐ 67/2014 của Chính phủ về một số chính sách phát triển thủy sản có điểm nào mới, thưa ông?
- Có nhiều điểm mới đã được Chính phủ điều chỉnh, bổ sung tại NĐ 89. Đối với đóng mới tàu, Chính phủ bổ sung thêm đối tượng đóng mới tàu dịch vụ hậu cần vỏ vật liệu mới, được hưởng chính sách như đối với đóng mới tàu dịch vụ hậu cần vỏ thép (chủ tàu được vay vốn NHTM tối đa 95% tổng giá trị đầu tư đóng mới với lãi suất 7%/năm, trong đó chủ tàu trả 1%/năm, ngân sách nhà nước cấp bù 6%/năm). Ngư dân đóng mới tàu vỏ thép, vỏ vật liệu mới cũng được hưởng thời gian vay hỗ trợ lãi suất là 16 năm (trước đây là 11 năm) và được áp dụng đối với tất cả những hợp đồng vay vốn NHTM theo NĐ 67 của Chính phủ. Về thiết kế mẫu tàu vỏ thép, vỏ vật liệu mới, tàu vỏ gỗ được ngân sách nhà nước hỗ trợ 100% chi phí thiết kế (trước đây ngư dân không được hỗ trợ).
Đồng thời, việc mở rộng đối tượng thụ hưởng chính sách phát triển thủy sản sẽ giúp nhiều bà con ngư dân tỉnh ta tiếp cận được nguồn vốn ưu đãi của Nhà nước; và việc nâng thời gian cho vay hỗ trợ lãi suất từ 11 năm lên 16 năm cũng sẽ giảm áp lực trả nợ cho ngư dân, giúp bà con yên tâm đầu tư đóng tàu mới để tăng năng lực khai thác, đánh bắt, tăng thu nhập; góp phần bảo vệ chủ quyền biển đảo Tổ quốc.
NĐ 89 cũng đã bổ sung thêm phần hỗ trợ nâng cấp tàu vỏ vật liệu mới và một số nội dung nâng cấp tàu, bao gồm: Thay máy tàu; gia cố bọc vỏ thép; bọc vỏ vật liệu mới; mua ngư lưới cụ, trang thiết bị hàng hải; trang thiết bị khai thác; máy móc trang thiết bị bảo quản sản phẩm. Các chủ tàu đều được hưởng chính sách như đối với nâng cấp tàu vỏ gỗ (chủ tàu được vay vốn NHTM tối đa 70% tổng giá trị nâng cấp tàu với lãi suất 7%/năm, trong đó chủ tàu trả 3%/năm, ngân sách nhà nước cấp bù 4%/năm). Việc chủ tàu được vay vốn hỗ trợ lãi suất để thực hiện một hoặc nhiều hạng mục nâng cấp tàu cũng sẽ giúp nhiều bà con mạnh dạn vay vốn để nâng cấp tàu cũ, đảm bảo an toàn khi ra khơi khai thác.
Điểm đáng chú ý nữa là Chính phủ cho phép ngư dân sử dụng máy thủy cũ đối với tàu cá thay máy, tàu nâng cấp, nhằm tránh lãng phí cho ngư dân. Có thể nói, NĐ 89/2015 của Chính phủ sẽ giúp tỉnh ta giải quyết được những khó khăn vướng mắc trong quá trình thực hiện chính sách phát triển thủy sản theo tinh thần NĐ 67.
● Xin cảm ơn ông!
PHẠM TIẾN SỸ (Thực hiện)