Phát hiện hàng loạt đơn vị sai phạm lắp đặt hộp đen
Theo kết quả thanh tra sơ bộ mới nhất tại Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Đồng Nai (bắt đầu từ ngày 5 đến 29.6), lực lượng Thanh tra Bộ Giao thông Vận tải đã phát hiện được nhiều hộp đen không có dấu hợp quy, thiếu thiết bị in, không có đèn báo, quy trình sản xuất thiết bị không đảm bảo…
Ông Thạch Như Sỹ, Phó Chánh thanh tra Bộ Giao thông Vận tải, Trưởng đoàn thanh tra khẳng định: “Đến ngày hôm nay (14.6), Thanh tra Bộ đã đình chỉ và thu hồi chứng nhận hợp quy 2 đơn vị sản xuất có nhiều sai phạm và đang chờ xem xét một đơn vị giải trình.”
“Phù phép” dấu hợp quy
Với quyết định “thanh lọc” các công ty cung cấp thiết bị giám sát hành trình yếu kém, ngay trong tháng 6/2013, qua kiểm tra 7 trong tổng số 19 doanh nghiệp cung cấp thiết bị hộp đen tại các tỉnh phía Nam, ông Thạch Như Sỹ khẳng định, đoàn thanh tra đã phát hiện nhiều thiết bị hộp đen không đạt chuẩn. “Qua kiểm tra 7 nhà cung cấp và các doanh nghiệp vận tải lắp đặt thiết bị thì nổi cộm lên vấn đề nhiều thiết bị lỗi cổng kết nối, hiển thị tín hiệu; thiết bị không có mục hướng dẫn nên lái xe không nắm được cách sử dụng và truy nhập thông tin,” ông Sỹ khẳng định.
Tại bến xe Miền Đông, dù thời điểm thanh kiểm tra thiết bị lắp đặt trên xe bắt đầu từ 14 giờ nhưng trước đó 1 tiếng đồng hồ, theo quan sát của phóng viên Vietnam+, các đơn vị cung cấp hộp đen nằm trong diện bị “sờ gáy” đã nhanh chân "điều động" nhân viên của hãng đến từng xe để khắc phục, sửa chữa và bổ sung những sai sót của thiết bị hộp đen. Trên mỗi xe, 2 đến 3 nhân viên của các đơn vị lắp đặt thiết bị hộp đen đang hí hoáy đồ nghề lỉnh kỉnh đại tu lại cho chiếc “mắt thần” theo dõi vi phạm của lái xe, phương tiện nhằm đưa thiết bị vào trạng thái sẵn sàng hoạt động trước “giờ G” để lực lượng thanh kiểm tra. Chỉ trong buổi chiều kiểm tra bến xe Miền Đông, với đầy đủ các doanh nghiệp vận tải kinh doanh hợp tác xã, công ty lớn, đoàn kiểm tra đã phát hiện thiết bị hộp đen của công ty VECOM (Vinh Hiển) gắn trên xe khách biển kiểm soát 51B – 08567 do lái xe Đỗ Nhật Hoàng của Công ty Phương Trang điều khiển không trích xuất được đầy đủ thông tin dữ liệu theo quy định, không niêm yết hướng dẫn sử dụng trên xe. Thậm chí, thiết bị này cũng được lắp rất sâu trong táp - lô, nhân viên kỹ thuật phải dùng khoan mở nắp mới kiểm tra được. Kiểm tra ngẫu nhiên xe 79N – 0266 đơn vị vận tải Cúc Tùng cũng lắp thiết bị hộp đen của nhà cung cấp VECOM (Vinh Hiển), qua quan sát cho thấy, cổng kết nối máy in không đạt theo quy chuẩn, hộp đen giấu sâu trong xe chỉ “lòi” mỗi đèn báo hiệu hoạt động. Cổng trích xuất số liệu lắp đặt sâu bên trong, cơ quan chức năng muốn kiểm tra in ấn phải tháo táp lô mới chiết xuất được. Trước đó, ngày 12/6 vừa qua, tại bến xe miền Tây, thanh tra Bộ Giao thông kiểm tra các thiết bị của công ty này có cổng máy in không đúng theo quy chuẩn. Cũng qua đợt “sờ gáy” đơn vị cung cấp, lắp đặt hộp đen, theo ông Sỹ, lực lượng Thanh tra Bộ Giao thông đã “lật tẩy” hàng loạt “mánh” của các nhà sản xuất bằng cách “phù phép” giấy chứng nhận hợp quy, có dấu hiệu lừa đảo và không trung thực với khách hàng.
Dẫn chứng, đoàn thanh tra Bộ đã phát hiện thiết bị của Công ty Cổ phần công nghệ thông tin C.S.S.E (Đà Nẵng), Công ty Trách nhiệm hữu hạn thương mại dịch vụ Xuân Phi (Thành phố Hồ Chí Minh) có các sản phẩm hộp đen thiếu chứng nhận hợp quy, không đáp ứng được các tiêu chí theo quy định của Bộ Giao thông Vận tải như: thiếu thiết bị in, không có đèn báo, quy trình dây chuyền sản xuất thiết bị không đảm bảo… Thậm chí, thiết bị của hai công ty C.S.S.E và Xuân Phi không sản xuất theo mẫu đăng ký với Bộ Giao thông nhưng nhà sản xuất lại cấp cho khách hàng giấy chứng nhận hợp quy để hợp thức hóa các thiết bị. “Cá biệt, thiết bị của hai đơn vị cung cấp trên không đăng ký theo mẫu của Bộ Giao thông và tự cấp giấy chứng nhận hợp quy để doanh nghiệp vận tải lắp đặt yên tâm về sản phẩm đạt chuẩn và sử dụng giấy chứng nhận để xin cấp giấy phép vận tải. Thậm chí, nhà sản xuất nhập khẩu thiết bị đã tự ý ‘chế’ để ‘đội lốt’ thiết bị được sản xuất lắp ráp trong nước,” ông Sỹ thừa nhận. Bên cạnh đó, ông Sỹ cũng nêu thêm hàng loạt sai phạm của một trường hợp khác là Công ty Trách nhiệm hữu hạn viễn thông TÍT. Qua công tác thanh tra hộp đen trên xe ôtô, đoàn kiểm tra đã phát hiện nhiều dấu hiệu vi phạm của TÍT như: không sản xuất thiết bị hộp đen mà mua một loại sản xuất 2 cục nhưng "cắt xén" bán cho các doanh nghiệp vận tải sản phẩm chỉ có 1 cục. “Tuy nhiên, đơn vị này xin Thanh tra Bộ cho thêm thời gian để giải trình và sau 1 tuần sẽ có kết quả,” ông Sỹ cho biết. Thu hồi giấy phép Khẳng định trên thị trường có quá nhiều đơn vị sản xuất, cung cấp thiết bị chỉ chạy theo lợi nhuận mà không quan tâm đến chất lượng, đại diện các đơn vị sản xuất hộp đen bày tỏ quan điểm, cần loại bỏ bớt những nhà cung cấp thiết bị giám sát hành trình không tốt đồng thời loại bớt ‘cò’ trung gian (các đại lý bán hàng) để nâng cao chất lượng lắp đặt thiết bị giám sát hành trình.
Ông Võ Văn Quang, Giám đốc Công ty cổ phần điện tử viễn thống Ánh Dương (Adsun) cho rằng, qua công tác thanh kiểm tra thiết bị giám sát hành trình, cơ quan chức năng sẽ rà soát nhà cung cấp sản phẩm không đạt chất lượng đồng thời người sử dụng cũng “sàng lọc” nhà sản xuất lỗi, vi phạm. “Thiết bị hộp đen có giá từ 2,5 – 3 triệu đồng/chiếc như ‘mắt thần’ giám sát vi phạm của người lái xe nhưng cũng tạo sự quản lý dễ dàng cho doanh nghiệp và cơ quan quản lý Nhà nước. Để thực hiện nhiệm vụ này thực sự là một sứ mệnh vô cùng to lớn,” ông Quang bộc bạch. Sau khi kiểm tra sơ bộ công tác thanh tra 7/19 đơn vị cung cấp và lắp đặt hộp đen tại Thành phố Hồ Chí Minh, ông Thạch Như Sỹ khẳng định: “Thanh tra Bộ đã thu hồi giấy chứng nhận của 2 đơn vị sản xuất cung ứng hộp đen là C.S.S.E và Xuân Phi đồng thời chờ đơn vị TÍT giải trình các vi phạm và xem xét biện pháp xử lý.” Đối với các đơn vị sản xuất, cung ứng hộp đen còn vướng các lỗi, ông Sỹ cho rằng, Bộ Giao thông Vận tải cho thời hạn 3 tháng để khắc phục, nếu không hoàn thành Bộ sẽ thu hồi giấy phép.
Theo ông Sỹ, các doanh nghiệp vận tải lắp đặt đã nhận thức được tầm quan trọng của hộp đen và đòi hỏi nhà cung cấp được lắp đặt thiết bị theo đúng quy chuẩn. “Đã có nhà sản xuất phải bỏ ra vài tỷ đồng để khắc phục những lỗi sản phẩm hộp đen. Điều đó cho thấy trách nhiệm của nhà sản xuất và cung cấp trong việc nâng cao tính cạnh tranh chất lượng dịch vụ,” ông Sỹ đưa ra dẫn chứng thực tế. Bên cạnh đó, ông Sỹ cũng cho hay, sau đợt kiểm tra này, Thanh tra Bộ sẽ kiến nghị lên Bộ Giao thông công khai danh tính các nhà cung cấp uy tín để các doanh nghiệp vận tải biết đồng thời phân loại nhà các đơn vị sản xuất hộp đen. “Đơn vị sản xuất cung cấp chưa chuẩn thì doanh nhiệp vận tải nên báo cáo thông tin lên Bộ Giao thông để có hướng xử lý,” ông Sỹ nêu rõ. Đề cập đến tình trạng nhiều thiết bị giám sát hành trình được lắp đặt bên trong táp - lô xe khách hoặc nhiều vị trí khác nhau, khó kiểm tra. Hơn nữa, thiết bị có phát ra âm thanh cảnh báo đi vượt tốc độ hoặc sai làn đường, lái xe cũng rất khó nghe thấy, ông Sỹ cho rằng, qua đợt kiểm tra này, thanh tra Bộ sẽ kiến nghị Bộ Giao thông Vận tải quy định thống nhất vị trí lắp đặt thiết bị trên xe để thuận lợi trong sử dụng, kiểm tra cũng như bảo dưỡng. Ngoài ra, ông Sỹ cũng dẫn giải, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải đã có văn bản yêu cầu các Sở Giao thông tăng cường kiểm tra các doanh nghiệp vận tải để khắc phục những vấn đề còn tồn tại. Đặc biệt, Bộ đã chỉ đạo các Sở Giao thông địa phương mua sắm các thiết bị như máy vi tính, máy in cầm tay, tổ chức tập huấn cho lực lượng Thanh tra giao thông để có đủ điều kiện năng lực xử lý vi phạm về lắp đặt thiết bị hộp đen. “Như vậy, Bộ trưởng Bộ Giao thông đã thể hiện chính kiến của mình là kiên quyết chỉ đạo xử lý vi phạm về hành vi này theo đúng quy định của Nghị định 71 và sẽ xử phạt vào ngày 1/7,” ông Sỹ cho hay. Để chuẩn bị tốt cho công tác kiểm tra, xử lý vi phạm, ông Sỹ tiết lộ, qua ngày 20/6 tới đây, Bộ Giao thông sẽ mở lớp tập huấn cho lực lượng Thanh tra giao thông hai miền Bắc – Nam để biết cách kiểm tra thiết bị, lấy thông tin dữ liệu và các thông số theo dõi vi phạm.
Trước đó, Bộ Giao thông đã thu hồi giấy chứng nhận hợp chuẩn của 3 công ty sản xuất cung cấp thiết bị có nhiều sai phạm là: Tân Á Châu, Sao Việt, Vạn Xuân.
Tính đến ngày 14.6, Bộ Giao thông đã thu hồi giấy phép chứng nhận của 5 đơn vị sản xuất hộp đen và đang chờ 1 đơn vị giải trình xem xét và đưa ra quyết định.
. Theo Vietnam+