Tổng điều tra, rà soát hộ nghèo 2015: Cần bám sát phương pháp tiếp cận đo lường mới

11 huyện, thị xã, thành phố đang khẩn trương thực hiện cuộc Tổng điều tra, rà soát hộ nghèo, cận nghèo 2015. Lần điều tra này có nhiều điểm khác biệt so với trước nên các điều tra viên cơ sở không tránh khỏi những lúng túng trong ngày đầu thực hiện.

Cuộc Tổng điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo giai đoạn 2016 - 2020 có điểm mới hơn so với giai đoạn 2011-2015; đó là áp dụng phương pháp tiếp cận đo lường từ đơn chiều sang đa chiều, sử dụng kết hợp cả chuẩn nghèo về thu nhập và mức độ thiếu hụt tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản (y tế, giáo dục, nhà ở, nước sạch và vệ sinh, thông tin...)

Điều tra viên thôn Hiếu An (xã Nhơn Khánh, TX An Nhơn) khảo sát, thu thập thông tin xác định hộ nghèo, cận nghèo tại nhà người dân.

Lúng túng bước đầu

Tập huấn, hướng dẫn cho điều tra viên, lên danh sách hộ cần khảo sát từ tháng 11.2015 nhưng vì Trung ương chưa phân bổ kịp thời phiếu khảo sát nên phải đến cuối tháng 12.2015, các địa phương mới chính thức “ra quân” tổng rà soát hộ nghèo, cận nghèo năm 2015. Tại xã Nhơn Khánh, TX An Nhơn, tổng số hộ thuộc diện điều tra rà soát là 374 hộ (trong có 118 hộ nghèo, 76 hộ cận nghèo của năm 2015). Đến nay, các điều tra viên đã thực hiện điều tra được khoảng 30% số hộ thuộc nói trên.

Nhằm hỗ trợ các điều tra viên, Ban chỉ đạo rà soát hộ nghèo xã Nhơn Khánh đã phân công các thành viên Ban chỉ đạo “đứng chân” phụ trách từng địa bàn; giao cán bộ Hội, đoàn thể đồng hành trong quá trình đi điều tra. Tuy nhiên, vì thực hiện điều tra, rà soát theo tiêu mới - tiếp cận đo lường nghèo đa chiều - nên hầu hết các điều tra viên đều bỡ ngỡ, lúng túng.

Ông Trần Thanh Bình, Trưởng thôn Hiếu An, cho biết: “Điều tra theo tiêu chí tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản có phần dễ hơn so với điều tra thu nhập, nhưng, nếu không lý giải cho người dân hiểu về bản chất của đo lường tiếp cận, điều tra viên dễ mang tiếng là “dòm ngó” của cải người dân. Thêm nữa, thực hiện điều tra vào khoảng thời gian này cũng có phần khó khăn. Bởi, những ngày này, bà con tập trung ra đồng để dặm lúa, việc điều tra chủ yếu thực hiện vào đầu buổi sáng và cuối buổi chiều”.

Mặt khác, đợt rà soát diễn ra đồng thời với đợt bầu cử cán bộ thôn cũng ảnh hưởng không nhỏ đến tiến độ điều tra hộ nghèo của xã Nhơn Khánh. Ông Võ Tiến Sĩ, Phó Chủ tịch UBND xã Nhơn Khánh lý giải: “Điều tra viên cấp thôn đều là trưởng thôn, phó thôn - những người nắm chắc tình hình đời sống hộ dân. Sau bầu cử (ngày 3.1 vừa qua), với việc thay đổi một số cán bộ thôn, Ban chỉ đạo cấp xã phải tiến hành tập huấn, hướng dẫn lại về phương pháp điều tra cho điều tra viên, dẫn đến tiến độ rà soát có phần chậm hơn”.

Tăng cường giám sát, hỗ trợ

Là địa phương có tỉ lệ hộ nghèo và cận nghèo trên 60%, huyện An Lão phải thực hiện tổng điều tra, rà soát trên toàn bộ khu dân cư. Vì phạm vi điều tra lớn, Phòng LĐ-TB&XH huyện tham mưu cho UBND huyện tăng cường thêm điều tra viên cấp xã để hỗ trợ điều tra viên thôn. “Toàn huyện có 10 xã, thị trấn; mỗi xã, thị trấn cử thêm 2 cán bộ (riêng xã An Hòa, tăng cường thêm 3 điều tra viên) luân phiên hỗ trợ các thôn trên địa bàn thực hiện điều tra. Nhằm hỗ trợ chi phí xăng xe cho điều tra viên cấp xã, các địa phương đề xuất phương án chia sẻ 20% đến 30% mức hỗ trợ của mỗi phiếu điều tra”, ông Từ Xuân Mười, Trưởng phòng LĐ-TB&XH huyện An Lão, cho biết.

Ngoài ra, để hỗ trợ các địa phương tháo gỡ những lúng túng, vướng mắc phát sinh trong thực tế, Ban chỉ đạo rà soát các huyện, thị xã, thành phố đều tăng cường xuống tận địa bàn để giải đáp, tháo gỡ. Đồng thời, Sở LĐ-TB&XH cũng hình thành Tổ giám sát về tận các địa phương thực hiện kiểm tra, đôn đốc công tác rà soát. Ông Phan Đình Hòa, Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH, trao đổi: “Trong tuần tới, Sở LĐ-TB&XH sẽ thực hiện giám sát công tác rà soát tại các địa phương với mục đích chính là hỗ trợ các địa phương trong giai đoạn chuyển đổi sang phương pháp đo lường mới, hạn chế tối đa các sai sót, đảm bảo tính chính xác, khách quan, công bằng. Đây cũng là cơ hội chúng tôi tiếp cận với những vướng mắc xuất phát từ thực tế để cùng tìm cách tháo gỡ hoặc kịp thời kiến nghị Trung ương”.

NGUYỄN MUỘI