“Hậu” Dự án VLAP ở Tuy Phước: Hơn 20.000 sổ đỏ “tồn kho”
Huyện Tuy Phước đã thực hiện xong việc lập hồ sơ đăng ký, xét duyệt, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN QSDĐ) theo Dự án “Hoàn thiện và hiện đại hóa hệ thống quản lý đất đai Việt Nam” (Dự án VLAP); nhưng vẫn còn hơn 20.000 GCN tồn đọng do người dân chưa nhận. Nguyên nhân do đâu?
Sổ đỏ “tồn kho”
Thực hiện Dự án VLAP, đến nay, các ngành chức năng của huyện Tuy Phước đã lập hồ sơ đăng ký, xét duyệt, cấp GCN QSDĐ (sổ đỏ) cho 131.416 hồ sơ thuộc diện hộ gia đình, cá nhân tại các xã, thị trấn trong huyện. Trong đó, có 106.108 hồ sơ đủ điều kiện cấp sổ đỏ; 25.308 hồ sơ không đủ điều kiện, chưa được cấp sổ đỏ.
Qua kết quả thẩm tra, đến nay, UBND huyện Tuy Phước đã ký 105.100 sổ đỏ. Văn phòng đăng ký QSDĐ huyện phối hợp với UBND các xã, thị trấn tiến hành giao 84.700 sổ đỏ (gồm 10.448 sổ đỏ đất ở và 74.252 sổ đỏ đất nông nghiệp) cho người dân. Tuy nhiên, còn 20.400 sổ đỏ (gồm 14.826 sổ đỏ đất ở và 5.574 sổ đỏ đất nông nghiệp) đang ở chế độ “tồn kho” do người dân không nhận.
Cán bộ chuyên môn đo đạc, xác lập hồ sơ cấp GCN QSDĐ thuộc Dự án VLAP ở huyện Tuy Phước (ảnh chụp năm 2013).
Theo Văn phòng UBND huyện Tuy Phước, nguyên nhân sổ đỏ còn tồn đọng nhiều là công tác tuyên truyền, giải thích cho nhân dân chưa đạt hiệu quả cao. Do đó, một số hộ dân khi nhận sổ đỏ mới thuộc Dự án VLAP phát hiện có sai sót về tên, năm sinh, diện tích giảm, không có tài sản trên đất… so với sổ đỏ cũ nên không đồng ý nhận. Mặt khác, nhiều trường hợp sổ đỏ cũ bị mất hoặc đang thế chấp, tín chấp để vay vốn, chuyển QSDĐ cho người khác… nên chưa đổi nhận.
Bên cạnh đó, trong quá trình xét duyệt, thẩm tra hồ sơ cấp sổ đỏ, do áp lực về thời gian hoàn thành Dự án nên có những hồ sơ chưa hoàn thiện về mặt pháp lý, bộ phận chuyên môn vẫn trình UBND huyện ký duyệt. Đến khi tiến hành giao sổ đỏ, người dân phải bổ sung các thủ tục còn thiếu, điều này ảnh hưởng không nhỏ đến tiến độ giao sổ đỏ, dẫn đến việc sổ đỏ bị tồn đọng nhiều.
Cần sớm xử lý
Theo một số người dân ở xã Phước Sơn - đối tượng thụ hưởng trực tiếp từ Dự án VLAP, Nhà nước thực hiện đo đạc đất, cấp sổ đỏ cho người dân là điều rất tốt. Tuy nhiên, sổ đỏ mới có nhiều sai sót, chênh lệch về diện tích đất so với sổ cũ nên nhiều người còn chần chừ chưa muốn nhận.
Dự án VLAP được triển khai tại 9 tỉnh, thành phố trong cả nước từ năm 2008 với tổng mức đầu tư 100 triệu USD. Tại tỉnh ta, vào cuối tháng 10.2009, Dự án VLAP chính thức được triển khai với tổng mức đầu tư khoảng 12,134 triệu USD (vốn đối ứng của tỉnh chiếm 27%). VLAP được xây dựng trên cơ sở công khai, minh bạch, chính xác, kịp thời về đăng ký đất đai, thông tin đất đai, nhằm tăng cường sự tiếp cận của mọi đối tượng đối với dịch vụ thông tin đất đai qua việc phát triển hệ thống quản lý đất đai hoàn thiện ở các địa phương.
Ông Nguyễn Đình Thuận - Chủ tịch UBND huyện Tuy Phước, cho rằng, thực hiện Dự án VLAP, hệ thống hồ sơ địa chính trên địa bàn huyện được xây dựng với công nghệ thông tin đất đai hiện đại, từng bước đáp ứng yêu cầu chỉnh lý và đăng ký biến động về đất đai. Đồng thời, cơ sở dữ liệu được xây dựng theo mô hình tập trung và kết nối liên thông giữa tỉnh - huyện - xã; cho phép cán bộ quản lý đất đai tra cứu, cập nhật thường xuyên, góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về đất đai. Tuy nhiên, một thực tế không thể phủ nhận là trong quá trình thực hiện, công tác thẩm định hồ sơ đăng ký cấp sổ đỏ có sai sót về nội dung; nhiều sổ đỏ đã ký nhưng chưa giao cho người dân. Mặt khác, một số người dân, nhất là vùng nông thôn ít khi quan tâm đến giấy tờ về đất, là căn cứ pháp lý cao nhất để người dân thực hiện quyền lợi và nghĩa vụ của mình trong lĩnh vực sử dụng đất đai; chỉ khi nào cần đến việc buôn bán hoặc thế chấp thì mới đến yêu cầu nhận sổ đỏ của mình.
Thời gian tới, để giải quyết tình trạng tồn đọng nhiều sổ đỏ, UBND huyện Tuy Phước giao UBND các xã, thị trấn lập danh sách những trường hợp mất sổ đỏ cũ; đồng thời, thực hiện thủ tục đề nghị UBND huyện hủy sổ đỏ cũ để tiến hành giao sổ đỏ mới thuộc Dự án VLAP. Đồng thời, phối hợp với ngân hàng giải quyết việc giao sổ đỏ mới đối với những trường hợp thế chấp sổ đỏ cũ để vay vốn. Văn phòng đăng ký QSDĐ huyện phối hợp với các địa phương chuyển thông báo nhận sổ đỏ cấp theo Dự án VLAP đến trực tiếp các hộ gia đình, cá nhân để người dân biết và thực hiện việc kê khai đổi nhận.
Có thể thấy, Dự án VLAP mang lại nhiều hiệu quả thiết thực cho cả đối tượng sử dụng đất, cũng như các cấp chính quyền trong việc quản lý đất đai. Do đó, huyện Tuy Phước cần sớm có biện pháp giao toàn bộ số sổ đỏ đã ký đến hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất, nhằm phát huy hơn nữa tính hiệu quả của Dự án VLAP, cũng như tránh lãng phí công sức, tiền của đã bỏ ra để thực hiện Dự án.
V.LỰC