Cuộc thi KHKT cấp tỉnh dành cho học sinh THCS và THPT lần thứ 3 (2015 - 2016):
Mở rộng quy mô, nâng cao chất lượng
Diễn ra trong hai ngày (11-12.1), Cuộc thi Khoa học kỹ thuật (KHKT) cấp tỉnh dành cho học sinh THCS và THPT do Sở GD&ĐT tổ chức lần thứ 3 đã đạt được những thành công như mong đợi.
Đổi mới cách tổ chức
Một trong những yếu tố quan trọng làm cho cuộc thi năm nay thành công là khâu tổ chức được đổi mới hợp lý. Trước hết là khâu đăng ký dự thi, các đơn vị không mang hồ sơ lên Sở GD&ĐT nộp cho Ban tổ chức như trước mà đăng ký qua mạng internet. Sử dụng trang mạng chính thức của Sở, mọi thông tin thống nhất, chính xác. Hơn nữa, giám khảo có thể tiếp xúc với báo cáo của dự án sớm hơn, có nhiều thời gian thẩm định.
Ban tổ chức tăng thời gian diễn ra cuộc thi thêm 1 ngày so với mọi năm đã tạo điều kiện cho các đơn vị có cơ hội giao lưu học hỏi lẫn nhau về cách hướng dẫn cũng như thực hiện các dự án tốt hơn.
Tất cả 106 dự án dự thi vòng lĩnh vực đều được đầu tư khá công phu, từ mô hình, panô thuyết minh, quá trình thử nghiệm.
- Trong ảnh: Một góc gian trưng bày, thuyết minh các dự án của Cuộc thi Khoa học kỹ thuật cấp tỉnh dành cho học sinh THCS và THPT.
Trước đó, Sở GD&ĐT đã tổ chức tập huấn cho giáo viên các Trường THPT và Phòng GD&ĐT về công tác thực hiện và đánh giá một dự án khoa học, dự án kỹ thuật. Vì vậy, những điều này góp phần giúp cho cuộc thi tăng vọt về số lượng đơn vị và dự án dự thi so với năm ngoái (106/70) và đa lĩnh vực hơn (thuộc 17 trên tổng số 20 lĩnh vực do Bộ GD&ĐT quy định). Ở từng lĩnh vực, số lượng dự án cũng đều nhiều hơn. Độ chênh lệch về chất lượng giữa các dự án cũng không quá xa.
Theo Ban giám khảo cuộc thi đánh giá thì tất cả 106 dự án dự thi vòng lĩnh vực đều được đầu tư khá công phu, từ mô hình, panô thuyết minh, quá trình thử nghiệm và biết sử dụng vật liệu có sẵn trong tự nhiên. Các dự án có chất lượng khá đồng đều và trải nhiều lĩnh vực là tín hiệu vui bởi đã cho thấy sự quan tâm thật sự của các trường phổ thông đến cuộc thi đầy ý nghĩa này.
Nâng cao chất lượng
Chiếm đại đa số trong cuộc thi vẫn là các dự án về lĩnh vực Kỹ thuật cơ khí, tập trung chủ yếu ở khâu cải tiến những thiết bị phù hợp với điều kiện địa phương, cải thiện điều kiện lao động như dự án Máy xắt mài đa năng, Bẫy đèn sâu bọ cải tiến… Nhiều dự án đã sử dụng các thiết bị cảm biến - tự động hóa nhằm nâng cao năng suất và hiệu quả lao động như dự án Hệ thống tự động xử lý nhiệt độ trong chăn nuôi; dự án Hệ thống lưới và phun sương tự động trong trồng hoa phong lan…
Năm nay các dự án về lĩnh vực hệ thống nhúng đã có những tiến bộ đáng kể cụ thể như dự án Điều khiển - Quản lý thiết bị điện thông qua mạng internet, smartphone và tablet của học sinh Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn.
Một trong những lĩnh vực khá “cam go” là khoa học hành vi, năm nay có 11 dự án (tăng 2 dự án so với cuộc thi năm ngoái). Giám khảo cuộc thi Nguyễn Thanh Bằng đánh giá ý tưởng các dự án đều hay, thú vị và thiết thực. Ông ấn tượng với dự án “Hình thức đưa Di sản văn hóa Bình Định vào các hoạt động giáo dục ở trường THPT trên địa bàn tỉnh” của Trường THPT Lý Tự Trọng, ngoài ra cũng đưa ra lời khen ý tưởng dám nhìn thẳng vào vấn đề “nóng” hiện nay là mang thai ở tuổi vị thành niên của nhóm tác giả Trường THPT Quang Trung, dù phương pháp tiến hành còn hạn chế nên các dự án này không đạt được giải thưởng cao.
Sau vòng thi lĩnh vực, Ban giám khảo đã chọn ra 9 dự án tốt nhất vào vòng toàn cuộc. Qua vòng chấm toàn cuộc, đã chọn được 6 dự án đạt giải Nhất (năm ngoái không có dự án đạt giải Nhất) tham dự cuộc thi cấp Quốc gia. Qua thăm dò ý kiến không chính thức, đa số người được hỏi cho biết họ rất thích dự án “Xây dựng website hỗ trợ thí sinh thi THPT Quốc gia ở TP Quy Nhơn” bởi giải pháp có tính ứng dụng, hiệu quả cao.
Để đạt được giải thưởng, dự án phải tròn trịa về nhiều mặt, nhưng điều làm tôi rất phấn khởi qua cuộc thi này là ý tưởng của các dự án phong phú, nhiều mới mẻ, gắn với thực tiễn xã hội, có tính ứng dụng cao
Ông TRẦN ĐỨC MINH - Giám đốc Sở GD&ĐT
Trên cơ sở phần mềm Google Map, nhóm học sinh Trường THPT Nguyễn Du đã bổ sung thêm thông tin về chỗ ăn, ở gồm cả số điện thoại để trên cơ sở đó, thí sinh những năm tới tham khảo lựa chọn lộ trình thuận lợi nhất. Theo giám khảo Nguyễn Đình Hùng, website anoquynhon.com đã có sẵn trên mạng để bất kỳ ai quan tâm cũng có thể truy cập. “Đáng phấn khởi là từ website này có thể xây dựng các website tương tự ở những địa phương khác”, ông Hùng cho biết.
Giám đốc Sở GD&ĐT Trần Đức Minh chia sẻ: “Một dự án để đạt được giải thưởng phải tròn trịa về nhiều mặt, nhưng điều làm tôi rất phấn khởi qua cuộc thi này là ý tưởng của các dự án phong phú, nhiều mới mẻ, gắn với thực tiễn xã hội, có tính ứng dụng cao”.
Nhìn lại cuộc thi, bên cạnh những mặt được, vẫn còn một số dự án mang đậm dấu ấn của người hướng dẫn khiến vai trò của học sinh nhạt nhòa, một số dự án chưa xác định rõ đối tượng nghiên cứu hoặc không đưa ra giải pháp thuyết phục cho vấn đề... Dù vậy, cuộc thi năm nay đã đạt được gần như trọn vẹn những mục tiêu đã đề ra, góp phần rèn luyện kỹ năng nghiên cứu khoa học cho học sinh các trường phổ thông.
NGỌC TÚ
6 dự án đạt giải Nhất được đề cử tham dự cuộc thi cấp Quốc gia, gồm: Lò sấy sử dụng năng lượng sinh học (Trường THCS Cát Hanh, huyện Phù Cát), Máy đánh số phách và cắt phách bài thi tự động QT15 (Trường THCS Quang Trung, TP Quy Nhơn), Hệ thống tự động xử lý nhiệt độ trong chăn nuôi (Trường THPT số 2 Tuy Phước, huyện Tuy Phước), Điều chế TiO2 từ quặng inmenit ở Bình Định nhằm xử lý chất ô nhiễm (Trường THPT Hùng Vương, TP Quy Nhơn), Điều khiển - Quản lý thiết bị điện thông qua mạng internet, smartphone và tablet (Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn, TP Quy Nhơn), Xây dựng website hỗ trợ thí sinh thi THPT Quốc gia ở TP Quy Nhơn (Trường THPT Nguyễn Du, huyện Hoài Nhơn).