Công ty TNHH Khai thác công trình thủy lợi Bình Ðịnh:

Chủ động phòng, chống hạn vụ Ðông Xuân

Bước vào vụ sản xuất Ðông Xuân (ÐX) năm nay, trước tình trạng nhiều hồ chứa nước trên địa bàn tỉnh không đảm bảo lượng nước cần thiết, Công ty TNHH Khai thác công trình thủy lợi Bình Ðịnh (KTCTTLBÐ) đã chủ động đề ra các phương án phòng, chống hạn ngay từ đầu vụ.

Do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino nên lượng mưa trên địa bàn tỉnh trong năm 2015 khá thấp so với trung bình các năm. Do vậy, dung tích của hầu hết các hồ chứa nước do Công ty KTCTTLBĐ quản lý ở mức khá thấp. Thời điểm này, tại 15 hồ chứa nước do đơn vị quản lý, chỉ tích được 362 triệu m³/458 triệu m³, đạt 79% tổng dung tích thiết kế.

Xây dựng hệ thống thủy lợi trên địa bàn xã Cát Trinh (Phù Cát). Ảnh: NGUYỄN HÂN

Nguy cơ thiếu nước tưới

Ông Nguyễn Văn Phú, Giám đốc Công ty KTCTTLBĐ, cho biết: Đáng lo ngại nhất là hồ chứa nước Hà Nhe (Vĩnh Thạnh) hiện chỉ tích được 0,73 triệu m³/3,76 triệu m³. Lượng nước khá thấp, nên ngay từ đầu vụ sản xuất ĐX, 34 ha đất canh tác trên địa bàn xã Vĩnh Hòa “ăn” nước từ hồ chứa này bị loại ra khỏi kế hoạch tưới của đơn vị. Ngoài ra, qua tính toán, với lượng nước tích được tại hồ chứa nước Hội Sơn và Suối Tre (Phù Cát) khá thấp, nếu thời tiết hanh khô kéo dài, cuối vụ sản xuất ĐX này sẽ có 500 ha ở địa phương thiếu nước tưới.

Cũng theo ông Phú, trong vụ sản xuất ĐX, Công ty KTCTTLBĐ được UBND tỉnh giao nhiệm vụ thực hiện tưới trên 26.000 ha lúa ở các huyện Tuy Phước, Phù Cát, Tây Sơn, Vĩnh Thạnh, Hoài Nhơn, Hoài Ân, TX An Nhơn, TP Quy Nhơn… Với lượng nước tích trữ tại các hồ chứa do đơn vị trực tiếp quản lý, nhiều khả năng vụ ĐX này, nhiều diện tích sản xuất tại các địa phương sẽ thiếu nước tưới ở cuối vụ.

Theo nhận định xu hướng thời tiết vụ ĐX 2015-2016 của Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Bình Định, từ nay cho tới giữa năm 2016, các tỉnh khu vực miền Trung nói chung và tỉnh Bình Định nói riêng sẽ trải qua một chu kỳ El Nino dài nhất trong vòng 60 năm qua. Do vậy, khả năng nắng nóng kéo dài, khô hạn, xâm nhập mặn sẽ đến sớm và diễn biến rất khốc liệt ngay từ vụ ĐX; ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản trên địa bàn tỉnh. Cũng do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino, lượng mưa từ tháng 1 - 4.2016 ở Bình Định có khả năng thiếu hụt từ 30% - 50%; nên nhiệt độ sẽ ở mức cao hơn trung bình từ 0,5^oC - 1,5^oC.

Chủ động chống hạn ngay từ đầu vụ

Trước tình hình này, ngay từ đầu vụ, bên cạnh việc điều tiết nguồn nước tưới một cách hợp lý, Công ty KTCTTLBĐ đã phối hợp với chính quyền các địa phương, các HTXNN tổ chức phân bổ nguồn nước tưới hợp lý, đảm bảo cho diện tích lúa ĐX được sinh trưởng, phát triển tốt. Ngoài ra, Công ty cũng đã thường xuyên nạo vét các tuyến kênh mương, đoạn đê sông, cống lấy nước, hệ thống đập dâng để tận dụng nguồn nước trên các sông suối, ao hồ nhỏ. Khuyến cáo các địa phương vận động nông dân chuyển đổi các diện tích lúa từ sản xuất 3 vụ bấp bênh sang 2 vụ ăn chắc. Công ty cũng đã xây dựng các phiên lịch tưới cụ thể cho từng vùng, từng cánh đồng, tránh tình trạng thiếu nước tưới cục bộ.

Đối với các địa phương thường xuyên xảy ra tình trạng hạn hán cục bộ ở các chân ruộng cao sạ cưỡng, Công ty đã phân công cán bộ phụ trách thủy lợi trực tiếp hướng dẫn bà con các biện pháp tưới nước tiết kiệm, khoan giếng nước ngầm tại chỗ để chống hạn. Xây dựng mô hình tưới tiết kiệm theo phương pháp ướt - khô xen kẽ trên các cánh đồng tại xã Hoài Xuân (Hoài Nhơn) và Nhơn Thọ (An Nhơn) để nhân ra diện rộng.

Ngoài ra, Công ty KTCTTLBĐ cũng đã xây dựng phương án đưa nước tưới từ đập dâng Văn Phong qua hệ thống kênh tưới Văn Phong để tưới cho hàng ngàn ha lúa và hoa màu trên địa bàn các xã phía Nam huyện Phù Cát, giảm áp lực tưới cho hồ Hội Sơn, Suối Tre...

NGUYỄN HÂN