Vân organ - nhạc công đa năng

Trần Kim Vân (thường gọi thân mật là Vân organ) được giới hoạt động âm nhạc trong tỉnh đánh giá là tay đàn organ tài năng, sở hữu nhiều “ngón nghề” riêng - ngoài tân nhạc, còn có thể chơi bài chòi, cải lương, tuồng, chèo… trên đàn organ. Bên cạnh đó, thâm niên gần 10 năm trong công việc hòa âm phối khí, Vân organ đã lặng lẽ cho ra đời hàng trăm bản nhạc nền ca khúc.

Nhạc công đa năng

Phụ trách đệm đàn cho thí sinh biểu diễn dự thi tại Liên hoan Giọng hát hay TP Quy Nhơn mở rộng lần thứ IV - 2015, Vân organ đã để lại ấn tượng đẹp trong lòng các thí sinh bởi ngón đàn rất có nghề của mình. Tại Liên hoan này, nhiều thí sinh đã chọn thể hiện các ca khúc về Quy Nhơn có độ phổ biến chưa cao và chưa có bản phối nhạc nền thu âm sẵn; với hiểu biết cùng kinh nghiệm của người làm hòa âm phối khí, phần đệm “live” của Vân organ đã hỗ trợ đắc lực để thí sinh biểu diễn thăng hoa. Hoàng Ngọc Lạng (thí sinh đến từ Khánh Hòa, giải Nhất đơn ca nhóm tuổi từ 46 trở lên) dành nhiều thiện cảm khi nói về tay đàn này: “Có vẻ như một mình nhạc công organ đã quán xuyến, làm thay vai trò của một ban nhạc. Chỉ với một cây đàn organ làm đệm, nhưng thanh âm phát ra vẫn rất đầy; không chỉ đàn gắn kết hòa quyện với giọng hát mà cách đàn của anh lại cũng rất trân trọng, chắt chiu giọng hát của thí sinh, đã tạo độ rung cảm để người hát chúng tôi thật sự hòa mình vào giai điệu, ca từ và biểu diễn hưng phấn nhất”.

Vân organ trong thế giới âm nhạc của mình tại nhà.

Trước khi trở thành học sinh khóa đầu tiên chuyên ngành organ của Trường Trung cấp VHNT Bình Định, Vân organ đã có gần 2 năm học đàn nhị, bầu và kèn sona. Thầy dạy 3 loại nhạc cụ dân tộc này cho anh chính là NSƯT Phạm Ngọc Châu (Nhà hát tuồng Đào Tấn). Nhờ vốn hiểu biết về nhạc cụ dân tộc này mà khi chọn organ để học rồi làm nghề, Vân organ đã vận dụng sáng tạo và phát huy chức năng trình diễn đa dạng của đàn organ để biến đó trở thành thế mạnh riêng của mình. Không chỉ đệm đàn cho ca khúc tân nhạc, bất cứ thể loại nào - dân ca bài chòi, cải lương cho tới tuồng, chèo - Vân organ đều đảm nhiệm được. Bình Định lại là đất dân ca bài chòi, vậy nên Vân organ càng có “đất” để dụng “võ” cũng như điều kiện để phát huy sở trường.

Lặng lẽ thổi hồn cho ca khúc

Sau khoảng 8 năm chỉ chuyên nghề nhạc công, đến năm 2006, Vân organ đầu tư mua sắm máy móc, thiết bị để “kiêm” thêm công việc của người làm hòa âm phối khí cho ca khúc. Một nhạc công lại dám “mạo hiểm” tiền bạc và đầu óc, tâm sức cho một lĩnh vực được coi là rất chuyên sâu của âm nhạc? Tuy nhiên, đồng nghiệp thân và hiểu Vân organ thì không hề bất ngờ hay nghi ngờ khả năng của anh. Bởi theo họ, từ nền tảng của một nhạc công trình độ tay nghề cao, sự cảm thụ âm nhạc tinh tế, am hiểu tính năng cũng như cách chơi của nhiều loại nhạc cụ dân tộc lẫn Tây phương, Vân organ từ đầu đã tỏ ra phù hợp với công việc hòa âm phối khí.

Trong tỉnh, trừ một số ít nhạc sĩ có thể kiêm luôn khâu tự hòa âm cho các sáng tác của mình, còn lại hầu hết đều giao phó “đứa con tinh thần” của mình cho người khác hòa âm, dù khâu này được coi là chiếm đến 80% sự hay, dở của mỗi ca khúc. “Hòa âm phối khí là người sáng tạo thứ 2 sau nhạc sĩ, từ tay ngang dấn thân thử sức vào một lĩnh vực chuyên sâu nhưng Vân đã tỏ ra khá “mát tay” trong vai trò này. Có lợi thế am hiểu về nhạc cụ dân tộc nên Vân hòa âm rất thành công những ca khúc có chất liệu dân gian. Nhờ chịu khó nghiên cứu sâu về giai điệu từng bài hát và năng lực cảm thụ âm nhạc tinh tế nên khi hòa âm, Vân chọn chất liệu âm nhạc phù hợp và thể hiện được bản chất của bài hát đó, hiệu quả hòa âm phối khí không những đúng ý đồ nhạc sĩ sáng tác mà còn đóng góp thêm một bậc, làm tăng chất lượng nghệ thuật cho tác phẩm”, nhạc sĩ Đào Minh Tâm nhận xét. Cũng theo nhạc sĩ Đào Minh Tâm, hiệu quả nghệ thuật của phần hòa âm phối khí ca khúc “Giọt xuân” của ông do Vân organ thực hiện đã giúp ca khúc này đoạt giải Ba Hội Nhạc sĩ Việt Nam năm 2013.

Được biết, trong cả tỉnh, làm hòa âm phối khí chỉ 5 người. Không chỉ được tín nhiệm trong tỉnh, một số nhạc sĩ ngoài tỉnh cũng gửi tác phẩm nhờ Vân organ hòa âm. Ban ngày làm công việc cơ quan (thuộc Đội Tuyên truyền lưu động - Trung tâm Văn hóa tỉnh) và chạy sô, đêm đến, yên tịnh là thời gian của Vân organ trong thế giới âm nhạc riêng tại nhà. Gần 10 năm trong vai trò hòa âm phối khí, Vân organ không nhớ mình đã góp phần hoàn chỉnh, để cho ra đời bao nhiêu ca khúc, mà chỉ tâm niệm: phải thật sự chuyên tâm sáng tạo với từng ca khúc để không phụ lòng nhạc sĩ đã tin tưởng giao phó tác phẩm cho mình.

SAO LY