Gìn giữ làng gốm Hanh Mai
“Lò Nồi là một quê hương/Làm ra đồ gốm bốn phương thường dùng/ Cơm niêu, cá tộ đi chung/Đã thành đặc sản miền Trung mặn mà“. Mấy câu thơ do chính người làng gốm Hanh Mai (xã Cát Hanh, huyện Phù Cát) làm ra và đọc cho chúng tôi nghe trong một buổi chiều tháng Chạp nắng đẹp.
Làng gốm Hanh Mai thường được biết đến với cái tên thân thuộc: Lò Nồi. Sản phẩm của làng nghề khá đa dạng như lò, trã, chậu, niêu, ấm, khuôn đúc bánh căn…Gốm làm ra chủ yếu bỏ sỉ cho các đại lý, các chợ trong và ngoài tỉnh.
Chị Hằng (42 tuổi) hiện là người trẻ tuổi nhất làm nghề ở làng gốm Hanh Mai.
Người làm nghề cao tuổi nhất của làng gốm Hanh Mai là cụ Võ Thị Điệp (88 tuổi), đã học nghề làm gốm của cha mẹ từ khi lên 9 tuổi. Khi lấy chồng, cụ cũng chọn người trong làng để duy trì nghề gốm cha ông. Sau này, cụ truyền lại cho con trai và con dâu. Với gần 80 năm gắn bó, cụ Điệp đã trở thành chứng nhân lịch sử của một làng nghề từ thời hưng thịnh cho đến bây giờ. “Nghề gốm khi mới hình thành rất hưng thịnh, càng về sau càng mai một. Bây giờ người ta ít còn dùng hàng gốm này nữa”, cụ Điệp chia sẻ.
Con dâu cụ Điệp là chị Hằng năm nay 42 tuổi, nhưng hiện là người trẻ tuổi nhất trong làng làm nghề gốm. “Tôi về làm dâu 20 năm, học được nghề làm gốm từ nhà chồng. Bây giờ làm để giữ cái nghề truyền thống chứ thu nhập có là bao”, chị Hằng chia sẻ trong khi thoăn thoắt tạo hình chiếc chậu trên bàn xoay.
Làng gốm Hanh Mai hiện chỉ còn 7 hộ giữ nghề và họ cũng chỉ tranh thủ làm lúc nông nhàn. Có người cười vui tâm tình: “Thế hệ chúng tôi mà “đi” thì nghề này coi như lụi tàn, lớp trẻ bây giờ có học nghề này đâu”. Ai biết trong câu nói vui đó, sau nụ cười đó ẩn chứa bao nhiêu nỗi niềm của con người nơi đây về chính cái nghề mà họ dùng cả đời để gắn bó?
Thu Hạnh