Vang danh gà chọi đất Võ

Từ lâu giới chơi gà chọi trong nước đã đánh giá cao gà chọi Bình Ðịnh. Có lẽ được sinh ra ở vùng đất thượng võ, nên gà chọi Bình Ðịnh lì đòn, có nhiều miếng đánh hay, hiểm, làm nên những trận thắng oanh liệt trước những “cao thủ gà” trong nước và quốc tế. 

Cách đây vài năm, các nhà nghiên cứu Lý Văn Vỹ, Hoàng Văn Trường đã đầu tư nhiều thời gian, công sức để thực hiện đề tài về “Bảo tồn và khai thác nguồn gen gà chọi Bình Định”. Việc nghiên cứu này nằm trong chương trình thực hiện đề án “Bảo tồn quỹ gen vật nuôi quốc gia” của Viện chăn nuôi Quốc gia.

Hội thi gà chọi Bình Định lần thứ I.2015 đã thu hút được nhiều người xem.

Đưa vào “Bảo tồn quỹ gen vật nuôi quốc gia”

Theo báo cáo kết quả nghiên cứu, rất khó xác định được lịch sử và nguồn gốc của gà chọi Bình Định. Tuy nhiên, nghiên cứu đã có sự phân tích một cách rất kỹ lưỡng những đặc điểm chung về gà chọi Bình Định: tầm vóc to lớn, chân cao, xương ống chân to, ngón dài và khỏe. Ngực rộng với cơ ngực nổi rõ. Đùi to, dài và cơ phát triển. Tuy nhiên bụng lại rất gọn, khoảng cách giữa hai mỏm xương chậu hẹp. Phao câu và lông đuôi phát triển (lông đuôi có thể dài tới 30 cm). Màu lông của gà chọi có thể thuần màu hoặc đa màu trên một cá thể, nhưng chiếm tỉ lệ cao nhất là gà có lông màu đen tuyền (hay còn gọi là gà ô). Các phần đầu, cổ, ngực, đùi đều rất thưa lông, nhưng hai cánh có bộ lông phát triển giúp gà có khả năng cất cao mình để tung đòn đá.

Những người tham gia nghiên cứu thực tế đã thống nhất về các “tính trạng đặc biệt” của gà chọi Bình Định ở thể chất tốt, thể hiện ở đặc điểm có sức chịu đòn và thi đấu bền bỉ, nhiều con “thượng đài” được tới 40 hiệp đấu liên tục (mỗi hiệp dài 20 phút, thời gian giải lao giữa các hiệp là 5 phút). Gà chọi Bình Định “tung chiêu” triệt hạ đối thủ bằng sức mạnh của bàn chân chứ không phải bằng khả năng đâm xuyên của cựa. Nhiều gà chọi Bình Định đã thi đấu và nổi tiếng ở các trường đấu Việt Nam, Trung Quốc, Lào, Campuchia, Thái Lan...

Các nhà khoa học thực hiện đề án “Bảo tồn quỹ gen vật nuôi quốc gia” của Viện chăn nuôi Quốc gia cũng đánh giá cao gà chọi Bình Định, đặc biệt hai dòng gà nổi tiếng là dòng “Ngân Hàng” và dòng “Bảy Quéo”, đồng thời đề nghị tiếp tục nghiên cứu song song với hoạt động bảo tồn, nhằm xác định rõ các chỉ tiêu sinh lý, xây dựng các tiêu chuẩn chọn lọc trong công tác nhân giống gà chọi đất Võ.

Mở hướng đi mới

Nắm bắt nhu cầu được mua gà chọi thương hiệu Bình Định, nhiều người chơi gà chọi trong tỉnh đã nuôi gà chọi để bán. Trong số này, năng động nhất trong việc tìm kiếm hình thức mới để quảng bá hiệu quả cho việc kinh doanh gà chọi đó là anh Nguyễn Tôn Lập (30 tuổi), một thầy giáo ở xã Mỹ Thắng, huyện Phù Mỹ. Cách đây khoảng 6 năm, anh Lập quyết định lập trang trại nuôi gà chọi bán. Có đam mê và khiếu nuôi gà chọi, trang trại của anh Lập luôn duy trì ổn định số lượng các dòng gà chọi nổi tiếng của Bình Định và gà do anh tự nghiên cứu lai tạo thêm.

Rành công nghệ thông tin nên cách đây 3 năm, anh Lập là người tiên phong trong giới chơi và nuôi gà chọi trong cả nước đã nhanh nhạy lập website gachoichien.com để giới thiệu, quảng bá cho “Gà chọi Bình Định - Trại gà Tám Xuyên”. Nhờ vậy, mỗi tháng trang trại gà của anh Lập đều bán ra trung bình vài chục con gà chọi Bình Định đến khắp các vùng miền trong cả nước. Từ Hà Nội, Hải Dương… rồi đến tận Tuyên Quang cũng đặt mua gà của anh. 

Đúng vào ngày Quốc khánh 2.9.2015, một “sự kiện” đối với dân chơi gà chọi đã diễn ra tại khu vực công viên biển ở đường An Dương Vương, TP Quy Nhơn, đó là Hội thi gà chọi lần thứ nhất 2015 do Hội Sinh vật cảnh tỉnh tổ chức, đồng thời công bố quyết định thành lập Chi hội Gà chọi Bình Định. “Theo nguyện vọng đề đạt của anh em, Hội đã quyết định cho thành lập Chi hội gà chọi trực thuộc để gìn giữ và phát huy nét văn hóa truyền thống, góp phần phát triển phong trào thêm sâu rộng hơn. Đồng thời quán triệt hội viên Chi hội gà chọi phải kiên quyết tránh biến tướng từ thú chơi sang các hình thức cờ bạc...”, ông Nguyễn Duy Quý, Chủ tịch Hội Sinh vật cảnh tỉnh, nhấn mạnh. 

Chi hội gà chọi Bình Định đã duy trì sinh hoạt, tổ chức giao lưu thi đấu gà chọi đều đặn mỗi tháng 3 lần (vào các ngày 10, 20, 30) tại một quán cà phê vườn ở khu vực 2, phường Ghềnh Ráng, TP Quy Nhơn, thu hút nhiều người đam mê gà chọi ở TP Quy Nhơn và các huyện về tham gia. Anh Nguyễn Hùng Việt, Chi hội trưởng Chi hội gà chọi Bình Định, cho biết: “Chi hội hiện đã có được 100 hội viên ở nhiều địa phương trong tỉnh. Trong năm 2016, sẽ cố gắng tổ chức nhiều cuộc thi gà chọi có quy mô lớn hơn, đồng thời xây dựng những chương trình hoạt động thiết thực để kết nối mọi người cùng xây dựng phong trào phát triển lành mạnh...”.

TRẦN HOÀI