Công tác phòng chống tội phạm: Còn nhiều mối lo…
Ðánh giá của Ban Chỉ đạo phòng chống tội phạm (PCTP), tệ nạn xã hội và xây dựng phong trào Toàn dân bảo vệ ANTQ tỉnh (Ban chỉ đạo 138 tỉnh) cho thấy, trong 5 năm 2011-2015, tình hình vi phạm pháp luật về trật tự xã hội trên địa bàn tỉnh cơ bản đã được kiềm chế. Tuy nhiên, lại nổi lên một số loại tội phạm như: trộm cắp, cướp giật tài sản, cố ý gây thương tích...; hoạt động của các loại tội phạm về hình sự, kinh tế, ma túy, tham nhũng, môi trường còn tiềm ẩn những yếu tố mất ổn định; tội phạm hình sự tuy có giảm song chưa cơ bản, vững chắc.
TAND tỉnh xét xử một vụ án mua bán trái phép chất ma túy. Ảnh: THU HÀ
Kéo giảm tội phạm
Trong 5 năm từ 2011 đến 2015, bằng nhiều nỗ lực, CA toàn tỉnh đã kéo giảm số lượng tội phạm hàng năm, không để xảy ra tội phạm có tổ chức, tội phạm có tính quốc tế, tội phạm hoạt động theo kiểu “xã hội đen”, tội phạm mua bán người, tội phạm hình sự nguy hiểm.
Về tội phạm ma túy, cơ quan CA đã phát hiện, khởi tố 108 vụ, tăng 61 vụ so với cùng kỳ. Tội phạm trong lĩnh vực này chủ yếu là mua bán, tàng trữ trái phép chất ma túy và các vụ được phát hiện đều nhỏ lẻ, chưa phát hiện các đường dây mua bán, vận chuyển với số lượng lớn, không có hình thức tổ chức, tụ điểm ma túy. Hiện nay, trên địa bàn toàn tỉnh có 325 người nghiện ma túy, giảm 8 người so với cùng kỳ năm 2014, có 46/159 xã, phường, thị trấn có người nghiện ma túy, không tăng, không giảm so với năm 2014.
Bài học kinh nghiệm rút ra là công tác triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia PCTP 5 năm qua đã được các cấp ủy đảng, thủ trưởng cơ quan, đơn vị, địa phương quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo; công tác nắm và dự báo tình hình kịp thời; công tác tuyên truyền giáo dục được đẩy mạnh; phát huy được vai trò của quần chúng nhân dân trong đấu tranh PCTP…
Tuy vậy, trong kết quả đạt được 5 năm qua, đã nổi lên một số vấn đề đáng lưu tâm: Tội phạm trộm cắp, cướp giật tài sản, cố ý gây thương tích... diễn biến phức tạp (chiếm 75% số vụ); hoạt động của các loại tội phạm về hình sự, kinh tế, ma túy, tham nhũng, môi trường còn tiềm ẩn những yếu tố mất ổn định; tội phạm hình sự tuy có giảm song chưa cơ bản, vững chắc.
TAND TP Quy Nhơn xét xử một vụ trộm cắp tài sản. Ảnh: THU HÀ
Ngăn chặn nguy cơ tiềm ẩn tội phạm
Phân tích yếu tố thiếu bền vững trong kết quả giảm tội phạm hình sự, đại tá Nguyễn An Ninh, Phó Giám đốc CA tỉnh, Phó trưởng Ban chỉ đạo 138 tỉnh, cho rằng: “Ở nông thôn, đang nổi lên tình trạng thanh thiếu niên uống rượu bia, lập băng nhóm đánh nhau gây rối trật tự. Từ gây rối trật tự đến đánh nhau gây thương tích, và từ gây thương tích đến án mạng, có khi chỉ cách nhau trong gang tấc. Còn hoạt động vay nợ, mới đầu chỉ là quan hệ dân sự, sau không trả được, dẫn đến đòi nợ thuê, lúc này vụ việc đã là hình sự, và hiện tượng này đang manh nha ở Bình Định. Vi phạm pháp luật, tội phạm về môi trường cũng đang có chiều hướng nghiêm trọng…”.
Về việc gia tăng tội phạm ma túy, đại tá Nguyễn An Ninh nhận định, dù các vụ án ma túy phát hiện được đều nhỏ lẻ, nhưng thủ đoạn của tội phạm thì ngày càng tinh vi, gây khó khăn cho công tác phát hiện, bắt giữ. Trong tình hình tội phạm ma túy ngày càng diễn biến phức tạp như hiện nay, trong khi các quy định về phòng chống loại tội phạm này vẫn còn những bất cập nhất định, thì cơ quan CA không hy vọng kéo giảm mà chỉ kiềm chế loại tội phạm này.
Thượng tá Huỳnh Dư Phi Long, Phó trưởng CA TP Quy Nhơn, cũng dẫn chứng: Tội phạm trên địa bàn TP Quy Nhơn chiếm 1/4 số tội phạm toàn tỉnh, chủ yếu là trộm cắp, gây rối trật tự, cố ý gây thương tích, cướp giật. Ngoài tội phạm hình sự thì nổi lên là tội phạm ma túy đang diễn biến phức tạp; trong số tội phạm ma túy thì đối tượng nghiện chiếm 60 - 70%. Về tội phạm kinh tế, thượng tá Long dự báo, sắp tới Cảng Quy Nhơn có thể được phép nhập hàng đã qua sử dụng, vì vậy lực lượng chức năng cần có sự chuẩn bị trước để phòng chống buôn lậu qua đường biển.
Nêu ra những khó khăn trong công tác phòng chống tội phạm ma túy của cơ quan CA địa phương là không giám định được hàm lượng chất ma túy dẫn đến quá trình điều tra các vụ án ma túy bị kéo dài, việc xác định người nghiện theo quy định (cấp xã trở lên được quyền làm) còn bất cập, thượng tá Huỳnh Dư Phi Long mong muốn thời gian tới có sự phối hợp giữa cơ quan CA với cơ quan y tế trong việc xác định người nghiện theo quy định, để đưa đối tượng nghiện vào cai nghiện bắt buộc. Vì việc giảm đối tượng sử dụng ma túy sẽ đưa đến giảm tội phạm về ma túy.
Một trong những yếu tố cũng ảnh hưởng đến kết quả công tác PCTP thời gian qua còn là trang thiết bị, phương tiện, lực lượng chuyên trách PCTP ở cơ sở (CA xã, CA viên, dân phòng, bảo vệ dân phố, tổ an ninh nhân dân, tổ hòa giải cơ sở) còn chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn, bởi ở một số xã có diện tích lớn, dân số đông, số lượng và tính chất tội phạm xảy ra cũng gần như ở phường.
Trong 5 năm 2011-2015, CA toàn tỉnh đã điều tra làm rõ 3.433/4.201 vụ vi phạm pháp luật về trật tự xã hội (đạt 81,7%), bắt xử lý 5.077 đối tượng. Tỉ lệ điều tra án đặc biệt nghiêm trọng đạt 98,9%, án rất nghiêm trọng đạt 93,55%, thường án đạt trên 79%, đạt chỉ tiêu, yêu cầu đề ra.
NGUYÊN SƯƠNG