Ngăn chặn nạn khai thác cát trái phép trên sông Đại Ân: Địa phương than khó
Từ đầu năm 2015 đến nay, trên sông Đại Ân, đoạn chảy qua địa bàn xã Phước Thắng (Tuy Phước) xuất hiện tình trạng bơm hút, khai thác cát trái phép. Thực trạng này diễn ra trong thời gian dài, song chính quyền sở tại xử lý chưa quyết liệt. Hệ quả, hai bờ sông bị xâm thực nghiêm trọng, hệ thống kè đê sông và đập dâng Văn Mối có nguy cơ xói lở.
Khai thác rầm rộ
Ngày 30.1, quan sát trên sông Đại Ân - đoạn từ khu vực giáp ranh giữa thôn Chánh Hội, xã Cát Chánh (Phù Cát) về tới thôn Lạc Điền, xã Phước Thắng (Tuy Phước) - chúng tôi tính có gần 10 máy bơm đặt dọc bờ sông bơm hút cát trái phép.
Đầu máy nổ - tang vật UBND xã Phước Thắng (Tuy Phước) - tịch thu được trong đợt kiểm tra khai thác cát trên sông Đại Ân ngày 23.1.2016.
Ông T. một người dân sống ở khu vực hạ lưu đập dâng Văn Mối, thôn An Lợi, xã Phước Thắng, bức xúc nói: “Các đối tượng bơm hút cát thường hoạt động từ 10 giờ đêm đến 4 giờ sáng, có lúc kéo máy đến hút cát sát chân đập dâng. Sau khi bơm cát lên bờ, họ lập tức đưa xe đến vận chuyển đi nơi khác. Tôi nghĩ, những người hút cát giờ không thể nói là hút trộm nữa, bởi họ ngang nhiên hoạt động không tránh né ai hết. Trong khi dân kêu cứu, trình báo lên chính quyền nhưng chẳng thấy ai kiểm tra, ngăn cấm!”.
Việc hút cát trái phép đã tạo nhiều hố sâu trên sông, làm biến đổi dòng chảy và xuất hiện những dòng xoáy bất thường gây sạt lở hai bờ, ảnh hưởng đến chất lượng công trình đê điều, nhà cửa, ruộng vườn của nhân dân.
Các đối tượng hút cát trộm trên sông Đại Ân hoạt động công khai (ảnh chụp tại đoạn chảy qua thôn An Lợi, xã Phước Thắng, huyện Tuy Phước).
Địa phương than khó!
Vì sao nạn bơm hút cát bừa bãi trên sông Đại Ân đã diễn ra lâu nay và khá công khai nhưng không thấy ai ngăn chặn, xử lý? Ông Nguyễn Văn Hùng, Phó Chủ tịch UBND xã Phước Thắng, thừa nhận: “Chúng tôi cũng làm kiên quyết nhưng không thể ngăn chặn và xử lý dứt điểm. Thẩm quyền của cấp xã chỉ xử phạt hành chính nên không thể ngăn chặn hiệu quả”.
Từ đầu năm 2015 đến nay, UBND xã Phước Thắng chỉ phát hiện và xử lý được 6 trường hợp vi phạm. Các đối tượng thường xuyên vi phạm là: Bùi Văn Hùng, Mai Văn Cư (thôn Lạc Điền) và Trịnh Thị Hạnh (thôn An Lợi, xã Phước Thắng, huyện Tuy Phước).
Theo ông Hùng, đối tượng bơm hút cát thường chọn đêm tối để hoạt động, trong khi lực lượng của xã quá mỏng, nhiều khi đi kiểm tra còn bị các đối tượng khai thác cát chống đối.
Về vấn đề này, ông Nguyễn Đình Thuận, Chủ tịch UBND huyện Tuy Phước, cho biết: Huyện đã chỉ đạo phòng Tài nguyên - Môi trường cử cán bộ chuyên môn phối hợp với UBND xã Phước Thắng tăng cường kiểm tra, xử lý có hiệu quả nạn khai thác cát trên sông Đại Ân, nhất là đoạn chảy qua địa bàn xã Phước Thắng và khu vực giáp ranh với xã Cát Chánh (Phù Cát). Mặt khác, huyện cũng yêu cầu UBND xã Phước Thắng lập danh sách những hộ dân sử dụng hệ thống bơm hút có động cơ gắn trên bè nổi; buộc các trường hợp ký cam kết không đặt phương tiện trên mặt sông hoặc sử dụng để khai thác cát trái phép. Tăng cường tuyên truyền, giáo dục nhằm nâng cao ý thức chấp hành trong cộng đồng dân cư địa phương.
TRỌNG LỢI