Đi chợ đầu năm...

Mùng Hai Tết Bính Thân (9.2.2016), nhiều chợ đã bắt đầu mở hàng bán trở lại. Không đơn thuần là bán - mua những vật phẩm hàng hóa thường ngày, chợ đầu năm còn bao hàm ý nghĩa cầu may. Không có cảnh kỳ kèo, trả giá, những phiên chợ đầu năm thường diễn ra nhẹ nhàng trong tiếng cười của cả người bán lẫn người mua.

Đầu năm mới đi chợ mua lá trầu, quả cau tươi và ít vôi để đón lộc.

Lộc đầu năm

Tầm 7 giờ sáng mùng Hai Tết, các khu chợ bắt đầu mở hàng khai xuân. Quầy hàng vốn có sẵn, chỉ cần mở cửa, dọn hàng ra là bán được. Cũng có khi, chỉ cần những mảnh nilon, rổ rá… cũng thành một quầy bán.

“Gần như đã thành thói quen, năm nào, sáng mùng Hai Tết tôi cũng “mở hàng” bán chợ. Khách mua hàng không hẳn nhiều, nhưng việc mua bán không nặng tính kinh doanh, chủ yếu là có lộc đầu năm, khởi đầu một năm buôn bán thuận lợi và may mắn” - chị Nguyễn Thị Thảo, chủ sạp laghim và rau củ quả ở chợ Đầm (TP Quy Nhơn) cho hay.

Vài hàng trái cây, hàng thịt cá, hàng rau, thêm mấy mẹt bán một ít trầu cau, muối hạt… đều có thể bán ở chợ đầu năm. Sáng mùng Ba Tết (10.2), chợ Bình Định (thị xã An Nhơn) vẫn nhộn nhịp tiếng cười - nói của khách mua lẫn người bán. Bên ngoài chợ nhiều nhất là hàng rau, củ, quả và trầu cau. Bên trong chợ, hai dãy hàng thịt heo, thịt bò “lấp đầy” chừng 80% gian hàng.

Là chợ đầu năm mới, không đơn thuần là bán mua những vật phẩm hàng hóa thường ngày, chợ đầu năm mới còn bao hàm cả nghĩa cầu may. Những phiên chợ đầu năm thường diễn ra trong nhẹ nhàng.

Chị Cao Thị Thanh Mỹ cho hay: “Chiều 29 Tết người mua kẻ bán ở chợ tấp nập, đông vui lắm, có năm kéo dài đến 10 giờ đêm mới xong. Còn mấy hôm Tết tuy ít xôm tụ hơn nhưng hàng họ bán cũng được lắm. Từ mùng Hai Tết đến giờ, mỗi ngày hai chị em tôi bán vài chục kg thịt bò mỗi ngày. Tiếng nói chợ Tết, nhưng khách hàng cũng mua lai rai cả buổi mới vơi”.

Là chợ đầu năm nên cũng không có thách - trả, tranh cãi như thường ngày. Chợ có đủ thức hàng quê của vườn nhà. Từ quả dưa leo, trái khổ qua, ít đậu cô ve, quả bí, quả bầu, đến mấy cọng ngò… đều có đủ. Và đắt hàng nhất là trầu cau. Đây là những biểu tượng cầu mong cho sự may mắn, tài lộc đầy đủ, sung túc, cùng với vị muối đậm đà, thường được mua trong ngày đầu năm mới.

Mấy chục năm gắn bó với chợ, bà Trần Thị Nhị (phường Bình Định, thị xã An Nhơn) chia sẻ: “Người mua đến với chợ không hẳn vì thiếu hàng hóa trong những ngày Tết mà còn muốn đem về cho gia đình một ít lộc đầu năm. Biết thế, nên cùng với mớ rau, củ quả thường ngày, đầu năm mới thể nào cũng phải kiếm cho ra ít lá trầu, vài quả cau tươi và vôi để bán cho khách. Chợ Tết khác hẳn ngày thường, khách mua và người bán có thể hỏi han, trò chuyện thoải mái, còn bán được nhiều hay ít không quan trọng lắm!”.

Đến sáng mùng 3 Tết, giá nhiều mặt hàng bán tại các chợ đã có nhiều biến động. Trong ảnh: Giá thịt bò loại ngon sáng mùng Hai Tết có thời điểm lên đến 300 ngàn đồng/kg, trong khi loại “xấu” hơn một chút là 275 ngàn đồng/kg; đến mùng Ba Tết, thịt bò loại ngon hạ xuống còn 250 ngàn đồng/kg, thịt loại 2 có giá 200-220 ngàn đồng/kg.

Bà Lê Thị Mai - tiểu thương bán hàng rau ở chợ Diêu Trì (huyện Tuy Phước) - bảo, chợ Tết đầu năm không quan trọng nhiều hay ít hàng, mua - bán chủ yếu để cầu may, lấy lộc là chính. Năm nào cũng vậy, cứ sáng mùng Hai Tết, bà Mai lại đem ít ký dưa leo vườn ra chợ bán. Không quá nhiều, chỉ chừng vài thúng dưa thôi, đủ để bán cho một vài khách hàng đầu tiên trong năm.

Đi chợ đầu năm, có cảm giác như những xô bồ, náo nhiệt thường ngày bị xua tan mà thay vào đó là sự ấm áp từ nhờ những lời chúc, những trao đổi mua bán nhẹ nhàng.

Sáng mùng Ba Tết, tìm mua được mớ trầu cau tươi ngon ở chợ Diêu Trì, chị Mỹ Nhung vui vẻ nói: “Mẹ tôi có thói quen bao giờ ngày tết cũng phải có lá trầu, quả cau tươi. Mùng Hai Tết mua trầu cau để lấy lộc, cầu an lành. Mùng Ba Tết cũng dứt khoát phải có ít trầu cau ngon để làm mâm cúng. Mà phải là lá trầu còn nguyên cuốn, lá phẳng phiu, không bị dập nát. Cau thì phải trái xanh, tươi. Nên đi chợ tết hôm nào cũng phải tranh thủ thật sớm”.

Chợ đầu xuân diễn ra đơn giản, nhanh gọn và kết thúc khá sớm, dù còn hàng hay đã hết…

Biến động giá

Cùng với lộc đầu năm, chợ Tết còn có khá nhiều rau xanh, củ quả và trái cây. Khảo sát tại một số chợ trên địa bàn Quy Nhơn, An Nhơn, Tuy Phước… so với thời điểm trước Tết, giá các loại rau xanh và củ quả có nhiều biến động. Một vài loại rau, củ giảm nhẹ từ 2.000-3.000 đồng/kg, hoặc vẫn giữ giá so với trước Tết như súp lơ, xà lách, cải, mồng tơi... Tuy nhiên, nhiều loại có giá dao động mạnh tùy theo lượng hàng mua bán ở chợ nhiều hay ít và nhu cầu mua sắm của khách hàng.

Theo tìm hiểu của chúng tôi tại nhiều chợ cho thấy, đối với dưa leo giá trước tết là 30.000 đồng/kg; đến mùng Hai Tết đã vọt lên 40.000 đồng/kgsáng nay là 35.000 đồng; sáng mùng Hai Tết thì bán đến 40.000 đồng/kg; đến đến sáng nay( mùng Ba Tết) đã “hạ nhiệt” còn 25.000-35.000 đồng/kg tùy từng thời điểm. Một số loại củ, quả được sử dụng nhiều trong các mâm cỗ cúng trong ngày mùng Ba Tết, đến sáng mùng Ba tết giá khổ qua xanh tiếp tục tăng ở mức 70.000 đồng/kg, đậu cô ve cũng ở ngưỡng 70.000 đồng/kg…

Không quá cầu kỳ với đủ các mặt hàng, thay vào đó, những phiên chợ sau Tết có đủ thức hàng quê của vườn nhà.

Riêng mặt hàng trái cây đa số vẫn giữ nguyên mức giá so với thời điểm trước Tết, một vài loại giảm giá từ 10.000-15.000 đồng/kg. Trong khi đó, các loại hoa cúng đã bắt đầu giảm. Nếu thời điểm trước Tết, một bó lay ơn có giá từ 80.000-100 ngàn đồng thì những ngày sau Tết có giá 30.000-50.000 đồng/bó.

Theo các tiểu thương, mặt hàng thịt bò và thịt heo giá điều chỉnh mỗi ngày. Sáng mùng Hai Tết, thịt bò loại ngon có thời điểm lên đến 300 ngàn đồng/kg, trong khi loại “xấu” hơn một chút là 275 ngàn đồng/kg. Còn vào sáng mùng Ba Tết, thịt bò loại ngon nhất hạ xuống còn 250 ngàn đồng/kg, thịt loại 2 có giá 200-220 ngàn đồng/kg. Đối với thịt heo, loại thịt đùi có giá tăng nhiều nhất là 130 ngàn đồng/kg, thay vì cận Tết chỉ 100-110 ngàn đồng/kg.

“Sở dĩ, giá thịt sau Tết đắt hơn là do chủ yếu là khách mua thịt lẻ về ăn nên thịt bò và thịt heo đùi được tiêu thụ mạnh hơn cả, kéo theo giá cũng chênh lệch nhiều so với thời điểm giáp Tết. Chưa kể, mới đầu năm các lò mổ chưa hoạt động nhiều nên lượng thịt cung ứng cũng có chừng” - chị Thoa, tiểu thương bán thịt ở chợ Bình Định cho biết.

THU HIỀN