Triển khai chính thức chế định thừa phát lại: Vẫn chưa hết khó
Đầu tháng 3.2016, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện chính thức chế định thừa phát lại (TPL) trên địa bàn tỉnh theo Nghị quyết số 10/2015/QH13 ngày 26.11.2015 của Quốc hội, sau khi hết thời gian thực hiện thí điểm Đề án chế định TPL giai đoạn 2013-2015.
Bình Định là 1 trong 13 tỉnh, thành được Bộ Tư pháp chọn thực hiện thí điểm Đề án chế định TPL giai đoạn 2013-2015.
Từ thực tế thí điểm
Ông Lê Minh Tài, Trưởng phòng Bổ trợ tư pháp, Sở Tư pháp, cho biết: Theo Đề án, trong giai đoạn thí điểm này, trên địa bàn tỉnh sẽ thành lập từ 2-3 văn phòng TPL tại TP Quy Nhơn, huyện Phù Mỹ và Hoài Nhơn. Tuy nhiên, kể từ khi triển khai đến lúc chấm dứt Đề án (tháng 9.2015) trên địa bàn tỉnh chỉ thành lập duy nhất 1 văn phòng TPL Bình Định ở TP Quy Nhơn nhưng gặp không ít gian nan.
Nhân viên Văn phòng TPL Bình Định đang nghiên cứu văn bản trước khi thực hiện tống đạt.
Văn phòng TPL Bình Định được thành lập từ tháng 3.2014 với cơ cấu tổ chức khá “hùng hậu” 10 người, gồm 1 trưởng Văn phòng, 5 TPL, 3 thư ký nghiệp vụ, 1 nhân viên kế toán kiêm văn thư lưu trữ. Sau một thời gian hoạt động, vì thu không đủ chi, Văn phòng đã phải cắt giảm nhân sự chỉ còn 7 người, đồng thời phải chuyển trụ sở để tiết kiệm chi.
Theo báo cáo của Văn phòng TPL Bình Định, trong năm 2015, Văn phòng đã tống đạt tổng cộng 8.298 văn bản, doanh thu gần 761 triệu đồng; xác lập vi bằng được 2 trường hợp, thu 7 triệu đồng; xác minh điều kiện thi hành án 19 trường hợp, thu gần 66 triệu đồng. Hiện, Văn phòng TPL Bình Định đã mở rộng địa hạt tống đạt văn bản đến huyện Tuy Phước, thị xã An Nhơn, nâng số lượng cơ quan chuyển giao văn bản tống đạt cho Văn phòng lên 8 đơn vị, gồm Cục Thi hành án dân sự (THADS) tỉnh, TAND tỉnh và 6 đơn vị cấp huyện.
Ông Lê Minh Tài nhận xét, hiện nay Văn phòng lập vi bằng còn rất ít, chưa tương xứng với tiềm năng phát triển của tỉnh bởi đây là một dịch vụ pháp lý mới, người dân cũng chưa hiểu rõ và cũng chưa tin tưởng vào dịch vụ này. Đến nay, Văn phòng này cũng chưa trực tiếp tổ chức một vụ THADS nào. Ngoài nguyên nhân trình tự, thủ tục tổ chức THADS rất phức tạp, chưa kể đến việc các quy định pháp luật về tổ chức và hoạt động của TPL còn chưa đầy đủ, đồng bộ, thì Văn phòng chưa có kinh nghiệm trong lĩnh vực này nên còn e dè, chỉ dám chọn việc dễ để làm.
Đến triển khai chính thức: còn khó
Sau khi hết thời gian thực hiện thí điểm, đầu tháng 3.2016, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch thực hiện chế định TPL trên địa bàn tỉnh theo Nghị quyết số 107/2015/QH13 ngày 26.11.2015.
Theo đó, UBND tỉnh giao các cơ quan liên quan tham gia xây dựng các quy định về TPL trong quý II.2016; xây dựng quy chế phối hợp giữa các ngành liên quan; tổ chức thực hiện chính thức chế định TPL trong năm 2016 và các năm tiếp theo, chính thức cho thành lập các văn phòng TPL... “Trước mắt sẽ thành lập văn phòng TPL ở các huyện Phù Mỹ, Hoài Nhơn như trong Đề án thí điểm đã nêu, còn ở các địa phương khác thì sẽ chờ văn bản hướng dẫn. Riêng việc xây dựng quy chế phối hợp giữa các ngành liên quan như THADS, TAND, Viện KSND, chúng tôi chờ cấp trung ương xây dựng quy chế rồi sau đó sẽ thực hiện”, ông Tài cho biết thêm.
Nói về những khó khăn trong hoạt động TPL hiện nay, ông Trương Quang Phụng, Trưởng Văn phòng TPL Bình Định, cho biết, kể từ tháng 1.2016 đến nay, ngoại trừ TAND TP Quy Nhơn, Chi cục THADS TP Quy Nhơn, TAND huyện Tuy Phước, các đơn vị còn lại không giao cho Văn phòng TPL Bình Định tống đạt văn bản nữa vì chờ kinh phí ngành dọc (TAND tối cao, Tổng Cục THADS) chuyển về. Thời gian này, các đơn vị tạm giao cho bưu điện thực hiện việc chuyển văn bản.
Ông Phụng nói: “Nếu năm 2016, ngành dọc không rót kinh phí tống đạt văn bản cho các đơn vị để tiếp tục hợp đồng với Văn phòng như năm 2015, tình hình hoạt động sẽ rất khó khăn. Kể từ khi Luật THADS sửa đổi có hiệu lực từ tháng 7.2015, không buộc người được thi hành án phải tự xác minh điều kiện thi hành án, thì Văn phòng cũng chẳng còn khách hàng đến yêu cầu xác minh điều kiện thi hành án nữa. Người đến yêu cầu xác lập vi bằng cũng không có mấy”. Rồi ông Phụng cho biết thêm, một số người có ý định tìm hiểu để mở văn phòng TPL, nhưng sau khi đến xem xét, hỏi han tình hình hoạt động của Văn phòng TLP Bình Định đã rút lui.
NGUYỄN NAM