Xuất khẩu lao động đầu năm 2016: Chưa thấy khả quan
Xuất khẩu lao động (XKLÐ) đầu năm 2016 trong tỉnh vẫn khá ảm đạm khi thị trường trọng điểm như Hàn Quốc “đóng cửa” với lao động Việt, thị trường Nhật Bản thì đơn hàng nhiều nhưng số lao động đáp ứng yêu cầu tuyển dụng thấp; ngược lại, các thị trường “dễ tính” hơn như Malaysia, Ðài Loan... lại ít được người lao động quan tâm ứng tuyển vì thu nhập không cao.
Bộ phận XKLĐ của Công ty CP Xây dựng 47 hướng dẫn các thông tin cần thiết cho người lao động trước khi xuất cảnh sang Nhật Bản.
Theo Sở LĐ-TB&XH, 3 tháng đầu năm 2016, toàn tỉnh chỉ có 31 lao động đi làm việc theo hợp đồng tại nước ngoài. Cụ thể, có 24 người đi làm việc tại Nhật Bản; 2 người sang Malaysia; 3 người sang thị trường Đài Loan và 2 người đi làm việc tại các thị trường khác. Tuy nhiên, đây đều là những “lao động cũ”, tức đã trúng tuyển trong các đợt phỏng vấn trước năm 2015.
XKLĐ Hàn Quốc: tiếp tục khó
“Hàn Quốc hiện đã dừng tiếp nhận mới lao động Việt Nam vì tình trạng lao động Việt bỏ trốn, làm việc bất hợp pháp tại Hàn sau khi hết hạn hợp đồng gia tăng. Nhằm ngăn ngừa tình trạng cò mồi lợi dụng sự thiếu hiểu biết, thiếu thông tin của người lao động để lừa đảo, vừa qua, Sở LĐ-TB&XH đã có một số khuyến cáo cho người dân”, ông Nguyễn Mỹ Quang, Giám đốc Sở LĐ-TB&XH cho biết.
Theo đó, Chương trình cấp phép cho lao động nước ngoài theo thỏa thuận giữa Bộ LĐ-TB&XH và Bộ Lao động Hàn Quốc hiện chỉ “mở cửa” cho người lao động đã có hồ sơ dự tuyển trên mạng hoặc người lao động đã về nước đúng hạn hợp đồng và có nhu cầu quay lại làm việc. Như vậy, người lao động mới không thể tham gia XKLĐ theo chương trình này.
Thông tin từ Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh, Bình Định hiện chỉ còn 12 hồ sơ lao động đăng tải trên mạng và đang chờ chủ lao động Hàn Quốc lựa chọn. Các trường hợp này đều đã học, thi đậu tiếng Hàn từ năm 2012. Vừa qua, đã có 5 hồ sơ được chọn và sẽ xuất cảnh trong thời gian tới.
Anh Nguyễn Quốc Vương (24 tuổi), 1 trong 5 trường hợp được doanh nghiệp Hàn Quốc lựa chọn, cho biết sẽ xuất cảnh vào ngày 4.4 để làm việc tại một doanh nghiệp trong lĩnh vực sản xuất chế tạo. Là con cả trong một gia đình nông dân ở thôn Hội Phú, xã Hoài Hảo, huyện Hoài Nhơn, Vương nghỉ học sau khi tốt nghiệp THCS, đi học nghề hàn. Được người bác khuyên đi XKLĐ để có số vốn làm ăn, Vương đăng ký học tiếng Hàn rồi thi đậu và đưa được hồ sơ lên mạng từ năm 2012. Năm 2014, Vương từng được chủ lao động chọn lựa nhưng lại đang trong thời gian thực hiện nghĩa vụ quân sự nên đành bỏ lỡ. Xuất ngũ, anh tiếp tục đi làm thợ hàn, làm đơn gửi Bộ LĐ-TB&XH để xin gia hạn lại hồ sơ và được chấp thuận.
“Hàn Quốc hiện đã dừng tiếp nhận mới lao động Việt Nam vì tình trạng lao động Việt bỏ trốn, làm việc bất hợp pháp tại Hàn sau khi hết hạn hợp đồng gia tăng”
“Sau 4 năm kể từ thời điểm thi đậu tiếng Hàn, tôi mới có cơ hội XKLĐ. Thời điểm sau khi ra quân, tôi cũng muốn từ bỏ ý định đi XKLĐ sang Hàn Quốc vì thấy khó khăn quá. Nhưng, tình cờ, ông chủ cơ sở hàn mà tôi đang làm việc cũng là người Hàn Quốc, biết chuyện của tôi, ông động viên, dạy bổ trợ thêm tiếng Hàn nên tôi nuôi lại hy vọng”, Vương tâm sự.
Về các chương trình đưa lao động đi làm việc tại Hàn Quốc khác, Giám đốc Sở LĐ-TB&XH cũng cho biết thêm: “Về Chương trình đưa lao động sang làm thuyền viên tàu cá gần bờ và xa bờ ở Hàn Quốc, người lao động phải đăng ký tại các doanh nghiệp có hợp đồng cung ứng lao động đi làm thuyền viên Hàn Quốc đã được Cục Quản lý lao động ngoài nước cho phép thực hiện trên địa bàn tỉnh. Tên các doanh nghiệp này đã được niêm yết công khai tại trụ sở UBND các xã, phường, thị trấn hoặc liên hệ với các Phòng LĐ-TB&XH, các Trung tâm Dịch vụ việc làm đóng trên địa bàn tỉnh. Còn Chương trình đưa lao động trình độ cao đi làm việc tại Hàn Quốc theo chương trình thẻ vàng (visa E7), người lao động phải đăng ký tại các doanh nghiệp đã được Cục Quản lý lao động ngoài nước cho phép. Danh sách những doanh nghiệp này được đăng tải trên trang: http://www.dolab.gov.vn”.
Nhật Bản vẫn là thị trường XKLĐ trọng điểm
Theo ông Đỗ Thức, Phó Phòng tư vấn, giới thiệu việc làm và cung ứng lao động Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh, năm 2016, Trung tâm chủ yếu hợp tác với các doanh nghiệp tuyển dụng lao động sang Nhật Bản vì nhiều lý do. Trước hết, thị trường Nhật Bản vẫn là điểm đến ổn định, người lao động được trả lương cao. Doanh nghiệp Nhật Bản đảm bảo thực hiện đúng những ký kết theo hợp đồng. Thêm nữa, người lao động cũng chủ động chọn thị trường Nhật. Lý do là ngoài thu nhập, lao động sẽ học được nhiều kinh nghiệm, kỹ thuật, làm nền tảng để kiếm được việc làm thu nhập cao sau khi về nước.
Hiện nay, các doanh nghiệp được Bộ LĐ-TB&XH cấp phép đã gửi các đơn hàng tuyển dụng trong tháng 3, tháng 4 về Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh. Nhu cầu tuyển dụng khá lớn. Trung bình mỗi đợt tuyển dụng thường có hơn 200 chỉ tiêu liên quan đến các lĩnh vực: cơ khí, chế biến thủy sản, xây dựng, đóng gói thành phẩm, chăn nuôi... “Tuy nhiên, số lao động Bình Định được chủ lao động Nhật tuyển dụng khá thấp. Tỉ như, tháng 2 vừa qua, tôi đã dẫn đoàn gồm 9 lao động vào sơ tuyển tại Trung tâm Phát triển Việc làm phía Nam (HITECO- TP Hồ Chí Minh) nhưng chỉ có duy nhất 1 người vượt qua được vòng phỏng vấn. Hiện, người lao động này đang được học định hướng trong vòng 4 đến 6 tháng trước khi xuất cảnh”, ông Thức trao đổi thêm.
Trong khi đó, thị trường lớn khác là Malaysia tuy cũng có nhiều hợp đồng tốt và nhu cầu tuyển dụng lớn, nhưng người lao động cũng không quá “mặn mà”. Nhiều năm nay, thị trường Malaysia được Bộ LĐ-TB&XH định hướng là thị trường cho lao động miền núi. Tuy nhiên, sức hút của thị trường này đang giảm mạnh vì mức lương không quá cách biệt so với việc làm trong nước. Lao động ở huyện nghèo muốn được XKLĐ ở những thị trường có thu nhập cao như Hàn Quốc, Nhật Bản… nhưng phần lớn chất lượng lao động, trình độ dân trí, sức khỏe của số lao động này chưa đáp ứng được yêu cầu.
NGUYỄN MUỘI