Quản lý thuế kinh doanh vận tải tư nhân: Cần có biện pháp phù hợp
Nhiều lúng túng, bất cập và vướng mắc trong quản lý thuế kinh doanh vận tải tư nhân (VTTN) đã được đề cập tại cuộc thảo luận do Cục Thuế tỉnh tổ chức ngày 1.4 vừa qua. Yêu cầu đặt ra là phải tìm cách “vá lỗ hổng”, đưa công tác quản lý thuế VTTN vào quy củ.
Hỗ trợ thông tin cho người nộp thuế tại Chi cục Thuế TP Quy Nhơn. Ảnh: VĂN LƯU
Nhiều bất cập, vướng mắc trong cơ chế quản lý
Tại cuộc thảo luận, ông Đỗ Quang Thọ, Chi cục trưởng Chi cục Thuế (CCT) huyện Phù Mỹ cho biết, Chi cục đã tham mưu cho UBND huyện chủ trì, làm việc với HTX Vận tải cơ giới 30.3 Phù Mỹ. Qua làm việc đã phát hiện nhiều vướng mắc. Hiện nay, hoạt động quản lý VTTN thông qua HTX và cả hộ kinh doanh cá thể ở các đội thuế xã, thị trấn. “Lâu nay HTX vẫn nói là thu giùm, thu hộ thuế cho CCT huyện. Gần đây, số thuế nợ có xu hướng tăng, nhưng HTX nói chỉ chịu trách nhiệm đối với phương tiện vận tải do HTX đứng tên” - ông Thọ cho biết.
Đó không phải là tình trạng cá biệt. Theo ông Hồ Văn Diệt, Phó Chi cục trưởng CCT huyện Hoài Nhơn, ngay tại địa phương này hiện vẫn còn 50 bộ hồ sơ phải truy thu, truy hoàn thuế (có cả xe trong tỉnh và xe ngoài tỉnh khi vào HTX). Tuy nhiên, việc cưỡng chế thuế đối với các xã viên của HTX rất khó, trong khi phân định trách nhiệm quản lý thuế lại chưa rõ ràng. “HTX cho rằng họ chỉ quản lý về thu phí, còn thuế, truy thu thuế do ngành Thuế chịu trách nhiệm” - ông Diệt bày tỏ.
Liên quan đến vấn đề thuế kinh doanh VTTN, cuối năm 2015, UBND huyện An Lão cũng đã tổ chức nhiều cuộc họp về tình trạng “nợ đọng” thuế. Theo CCT huyện An Lão, từ đó đến nay, địa phương này thu hồi được 2/3 tổng nợ thuế, số còn lại là của các hộ kinh doanh vận tải ở ngoài huyện thì… bó tay. Giữa ngành Thuế và 2 HTX vận tải trên địa bàn huyện đã ký các văn bản cam kết về việc HTX có trách nhiệm thu thuế hộ xã viên ở ngoài huyện, nhưng đến nay vẫn chưa thực hiện được.
Trong khi đó, tại huyện Hoài Ân cũng ghi nhận nhiều khó khăn trong quản lý thuế VTTN đối với các đầu xe tải hàng hóa mang biển số ngoài tỉnh. “Thêm vào đó, huyện Hoài Ân còn có một lượng lớn xe hoạt động mạnh vào các dịp thu hoạch rừng keo, nhưng chủ yếu ở trong rừng nên rất khó quản lý. Ngoài ra, đến nay chúng tôi cũng chưa thể quản lý được số xe ô tô gia đình chạy dịch vụ đám cưới, du lịch” - ông Phạm Minh Tuấn, Chi cục trưởng CCT huyện Hoài Ân, cho biết.
Phân định trách nhiệm, mạnh tay xử lý
Theo quy định của Bộ GT-VT, doanh nghiệp (DN) kinh doanh xe vận tải hàng hóa phải có 20 xe và DN vận tải hành khách phải có 10 xe. Vì vậy, bản thân DN có nhu cầu thuê xe để đảm bảo số lượng, duy trì điều kiện kinh doanh vận tải. Còn hộ kinh doanh cá nhân khi đã vào DN thì được cấp phù hiệu xe, thuận lợi hơn nhiều trong hoạt động.
Theo bà Phùng Hoàng Thu Hoa - Đội trưởng Đội Tuyên truyền - Hỗ trợ người nộp thuế và nghiệp vụ dự toán - CCT TP Quy Nhơn, chính vì lợi ích như vậy nên giữa hai bên có hợp đồng xe, và lợi dụng hợp đồng này với doanh thu thấp để trốn thuế khoán. Về vấn đề này, CCT TP Quy Nhơn đã lưu ý khi DN hợp đồng với xe tư nhân sẽ tăng cường giám sát kê khai, cung cấp chi tiết về tuyến đường, số lượng hành khách, hàng hóa, số tiền thanh toán… trên cơ sở đó sẽ phát hiện ra trường hợp “khống” để tiến hành xử lý.
“Song, vấn đề quan trọng nhất là phải thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước ngay từ khâu đăng ký, kiểm định đối với từng phương tiện hoạt động với mục đích kinh doanh thì mới có thể quản lý thuế. Để làm được điều này, cần có sự phối hợp của các ngành trong công tác quản lý phương tiện vận tải” - bà Hoa khẳng định.
Ông Phạm Ngọc Hải, Phó Cục trưởng Cục Thuế tỉnh, cho hay, về trách nhiệm kê khai nộp thuế của các HTX phải căn cứ theo quy định Thông tư số 92/2015/TT-BTC của Bộ Tài chính. Theo đó, cá nhân kinh doanh theo hình thức hợp tác kinh doanh với tổ chức, tài sản tham gia hợp tác kinh doanh thuộc sở hữu của cá nhân, không xác định được doanh thu kinh doanh thì ủy quyền cho tổ chức khai thuế và nộp thuế thay theo phương pháp khoán. Tổ chức có trách nhiệm khai thuế và nộp thuế thay cho cá nhân nộp thuế theo phương pháp khoán tại cơ quan thuế quản lý tổ chức. Và như thế, việc kê khai nộp thuế của xã viên HTX (không phân biệt sở hữu xe là HTX hay cá nhân) đều thuộc trách nhiệm của các HTX.
“Đối với các trường hợp DN hợp đồng thuê xe tư nhân, thời gian tới, ngành Thuế sẽ có biện pháp đối chiếu, xác minh, tăng cường kiểm tra, thanh tra để có biện pháp chống thất thu đối với các DN lợi dụng hình thức này để trốn thuế” - ông Phạm Ngọc Hải cho biết.
Cũng theo ông Hải, về lâu dài cơ quan thuế sẽ thực hiện việc quản lý lĩnh vực vận tải có tính thống nhất giữa các địa bàn trong tỉnh, bằng cách thường xuyên trao đổi thông tin cho nhau, đồng thời khi phát sinh vướng mắc mới sẽ tiến hành xử lý kịp thời. Sắp tới, Cục Thuế tỉnh sẽ hoàn thiện quy trình, biện pháp quản lý lĩnh vực VTTN trên địa bàn, nhằm đảm bảo quản lý chặt chẽ, hiệu quả hơn.
Hiện nay, ngành Thuế tỉnh quản lý 624 phương tiện vận tải thuộc HTX và 649 phương tiện thuộc hộ cá thể kinh doanh. Dù số thu tác động không lớn đến tổng thu ngân sách từ thuế, nhưng theo đánh giá của ngành Thuế, công tác quản lý thuế kinh doanh VTTN khá phức tạp. Trên thực tế, vẫn còn tình trạng xe không đăng ký kinh doanh, không đăng ký kê khai nộp thuế; một số DN, HTX, hộ kinh doanh kê khai doanh số chưa sát hoặc thấp hơn nhiều so với doanh thu thực tế, hay số tiền nợ đọng “dồn cục” nên các đối tượng cố tình chây ỳ.
THU HIỀN