HTX NN Phước Thắng (Tuy Phước): Thiếu kiên quyết thu hồi nợ đọng
Năm 2011, HTX NN 1 và 2 xã Phước Thắng sáp nhập thành HTX quy mô toàn xã, lấy tên HTX NN Phước Thắng (huyện Tuy Phước). Nguồn vốn HTX tuy có tăng, nhưng do công tác thu hồi nợ kém, nợ đọng trong xã viên ngày càng tăng, dẫn đến hoạt động của HTX gặp khó khăn do thiếu vốn, kinh tế tăng trưởng theo chiều... thụt lùi.
Trước năm 2011 chỉ riêng HTX 1 mỗi năm lãi từ 300 - 500 triệu đồng, sau khi sáp nhập mỗi năm HTX lãi chưa quá 150 triệu đồng, riêng năm 2015 chỉ lãi 105 triệu đồng. Theo ông Nguyễn Đức Thắng, Giám đốc HTX, hiện tại HTX vẫn duy trì hoạt động 4 dịch vụ, gồm vật tư nông nghiệp, thủy nông nội đồng, nhân - cung ứng lúa giống và tín dụng nội bộ. HTX không phát triển thêm dịch vụ kinh doanh còn có nguyên nhân nguồn vốn xã viên chiếm dụng của HTX quá lớn, nếu như năm 2011 thời điểm sát nhập công nợ chỉ có trên 1,9 tỉ đồng, sau đó thu được hơn 900 triệu đồng, còn nợ 970 triệu đồng, chỉ sau 5 năm con số nợ tăng vọt lên 2,3 tỉ đồng; trong đó, nợ thủy lợi phí chiếm hơn 50%, nợ tiền điện từ năm 2011 trở về trước 143 triệu đồng thuộc vào diện “nợ xấu”.
Mặc dù thu hồi nợ thủy lợi phí không được, nhưng HTXNN Phước Thắng vẫn phải chi kinh phí đối ứng bê tông kênh mương nội đồng.
Nhiều hộ nợ từ các năm trước chưa thanh toán lại phát sinh nợ mới. Mặc dù mấy năm qua kinh tế của người dân xã Phước Thắng liên tục phát triển, năng suất lúa đạt từ 70 - 80 tạ thóc/ha/vụ, lương thực bình quân đầu người 1.300 kg thóc/năm. Đó là chưa kể hộ nào cũng có thu nhập từ kinh tế vườn, đánh bắt nuôi trồng thủy sản, chăn nuôi, làm dịch vụ, thương mại... nhưng họ cứ vẫn nợ HTX.
Giám đốc Nguyễn Đức Thắng cho biết: Trước đây HTX 2 (cũ) không nạo vét kênh mương để gây ngập úng thiệt hại đến sản xuất của dân nên họ không nộp thủy lợi phí. Sau khi sáp nhập HTX (năm 2011), HTX mới đã tập trung đầu tư nạo vét toàn bộ hệ thống kênh mương, lắp đặt các cổng quay đầu mối, việc điều tiết nước thuận lợi hơn, nhưng bà con sẵn đà chây ỳ, không nộp thủy lợi phí. Còn tiền điện, các ủy nhiệm thu thiếu trách nhiệm trong công tác thu, nên số nợ tồn đọng vẫn còn lớn.
Một nguyên nhân khác, khoảng 500 hộ trong sổ sách HTX cũ có ghi nợ, nhưng phần đông 2 bên chưa thống nhất xác định công nợ trước khi bàn giao. Bên cạnh đó, Ban quản lý HTX (nay là Hội đồng quản trị) chưa có những biện pháp hữu hiệu, thu hồi nợ quá dễ dãi dẫn đến tình trạng “du di” nên nợ mới chồng lên nợ cũ. Có không ít hộ có khả năng trả nợ nhưng không chịu trả, HTX vẫn không có biện pháp chế tài, hay đề nghị chính quyền xử lý. Chẳng hạn hộ ông Hồ Văn Giới, thôn Phổ Đồng nợ đến trên 24 triệu đồng; hộ ông Trần Huệ, thôn An Lợi nợ trên 11 triệu đồng; hộ ông Nguyễn Văn Minh, thôn Đông Điền nợ hơn 7 triệu đồng, mặc dù các hộ này có tài sản, nhưng họ cứ ỷ lại là HTX sẽ xóa nợ nên lần lữa không trả nợ.
Ngoài số nợ đọng quá lớn tại HTX NN Phước Thắng chưa đòi được, số nợ của xã viên tất cả 16 HTX NN trên địa bàn huyện Tuy Phước tính đến ngày 31.3.2016 mới phát sinh trong năm 2015 là 2,8 tỉ đồng (mới thu đạt 42,1%, kế hoạch đề ra thu 90%), nợ cũ từ năm 2015 trở về trước trên 13 tỉ đồng (đã thu 24,5%, kế hoạch thu 30%).
Còn ông Nguyễn Văn Hùng, nguyên Chủ nhiệm HTX 1 cũ, hiện là Phó Chủ tịch UBND xã Phước Thắng, cho rằng: HTX tắc trách, thời điểm bàn giao xã viên HTX 2 nợ tiền điện UBND xã đã đề nghị xác minh công nợ, nếu đúng chuyển giao cho Điện lực Tuy Phước cắt điện, nhưng HTX không chịu làm, hoặc nếu có làm cũng không đến nơi đến chốn.
Quá lo lắng trước tình hình nợ đọng, ông Nguyễn Đức Thắng đưa ra giải pháp: Thời gian tới HTX tiếp tục xác định cụ thể số công nợ, tăng cường công tác thu, kiểm tra đối chiếu các ủy nhiệm thu, liên hệ các ban ngành, thôn xã vận động đôn đốc thu. Mặt khác, dùng một số chế tài như ngừng cung cấp các dịch vụ hiện có và lập hồ sơ số hộ nợ lớn để khởi kiện ra tòa án kinh tế.
Cũng qua tìm hiểu nợ khê đọng ở HTX NN Phước Thắng, điều dễ nhận thấy là gia đình cán bộ, đảng viên không có nợ đọng. Như vậy “đảng viên đi trước”, nhưng “làng nước” lại ... không theo. Điều này các tổ chức đảng, đoàn thể ở xã Phước Thắng cần nhìn nhận và phát huy vai trò lãnh đạo, giáo dục quần chúng trong việc thực hiện các nghĩa vụ công dân.
XUÂN THỨC