Các cơ sở dạy nghề trực thuộc hội, đoàn thể:
Loay hoay duy trì hoạt động
Cùng với hệ thống các trường, trung tâm dạy nghề trực thuộc Sở LĐ-TB&XH, các cơ sở dạy nghề của các hội, đoàn thể cũng đang góp phần đào tạo nguồn nhân lực, đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động. Song, các cơ sở này đang phải loay hoay xoay xở để duy trì hoạt động.
Theo Đề án Quy hoạch mạng lưới cơ sở dạy nghề đến năm 2010 và định hướng đến năm 2020, toàn tỉnh hiện có 15 cơ sở dạy nghề, gồm 11 cơ sở dạy nghề công lập và 4 cơ sở dạy nghề ngoài công lập. Trong số 11 cơ sở dạy nghề công lập, ngoài 7 cơ sở do ngành LĐ-TB&XH quản lý được hỗ trợ kinh phí hoạt động, 4 cơ sở dạy nghề thuộc khối hội, đoàn thể đều là đơn vị sự nghiệp có thu tự trang trải kinh phí. Đó là Trung tâm Dạy nghề - Giới thiệu việc làm thanh niên (thuộc Tỉnh đoàn), Trung tâm Dạy nghề - Hỗ trợ nông dân (thuộc Hội Nông dân tỉnh), Trung tâm Dạy nghề phụ nữ (thuộc Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh), Trung tâm Dạy nghề Công đoàn (thuộc Liên đoàn Lao động tỉnh).
Nhân lực thiếu, nhiều biến động
Trong đợt giám sát mạng lưới cơ sở dạy nghề vừa qua của Ban Văn hóa Xã hội (HĐND tỉnh), đại diện Trung tâm Dạy nghề - Giới thiệu việc làm thanh niên cho biết, đội ngũ giáo viên tại Trung tâm thường xuyên biến động. Toàn Trung tâm có 14 cán bộ, giáo viên (1 biên chế và 13 hợp đồng). Do không có suất biên chế sự nghiệp được hưởng lương từ ngân sách nhà nước, Trung tâm gặp nhiều khó khăn trong việc thu hút, tuyển dụng giáo viên cơ hữu chất lượng. Công tác một thời gian, nhiều giáo viên đã “ra đi” khi tìm được cơ hội làm việc ổn định hơn.
Trung tâm Dạy nghề - Hỗ trợ nông dân chỉ có 5 giáo viên, trong đó 3 giáo viên thực dạy. Tương tự, đội ngũ giáo viên cơ hữu của Trung tâm Dạy nghề phụ nữ hiện có 9 người, gồm có 3 giáo viên được hưởng lương thường xuyên (trong đó có 2 giáo viên kiêm nhiệm cán bộ quản lý) và 6 giáo viên hưởng lương khoán, làm việc không thường xuyên.
Hiện tại, thu nhập của giáo viên chủ yếu dựa vào các lớp dạy nghề. Tuy nhiên, do chỉ tiêu thường về muộn (tháng 5, tháng 6), nên trong thời gian chưa có lớp, các trung tâm thường phải cắt giảm lương của giáo viên hoặc cho giáo viên nghỉ việc, đợi đến khi có chỉ tiêu sẽ tìm giáo viên mới. Tình trạng không ổn định về đội ngũ giáo viên và cả tâm lý bất an của người dạy nghề ảnh hưởng lớn đến chất lượng đào tạo.
Trước tình hình này, ông Trần Hữu Hiệu, Giám đốc Trung tâm Dạy nghề - Giới thiệu việc làm thanh niên đã kiến nghị cấp trên cần phân bổ cho mỗi trung tâm khoảng 5 suất biên chế sự nghiệp, giúp các trung tâm có điều kiện tổ chức bộ máy cán bộ, giáo viên cơ hữu, nhằm nâng cao chất lượng trong quản lý, đào tạo nghề.
“Cái khó ló cái khôn”
Hầu hết các cơ sở dạy nghề trực thuộc hội, đoàn thể đều chật vật tìm nguồn lực để duy trì bộ máy hoạt động. “Cái khó ló cái khôn”, các trung tâm đã tận dụng cơ sở vật chất hiện có, tăng cường công tác xã hội hóa dạy nghề. Nhiều năm qua, Trung tâm Dạy nghề - Giới thiệu việc làm thanh niên đã kêu gọi các đơn vị có nhu cầu lao động đầu tư sản xuất ngay tại trường, giúp các học viên có cơ hội thực hành, kiếm thêm thu nhập, đồng thời hỗ trợ nguồn thu cho Trung tâm. Hiện tại, Trung tâm đang phối hợp với một doanh nghiệp may và doanh nghiệp sản xuất cơ khí tạo sản phẩm tại chỗ.
Bên cạnh đó, Trung tâm Dạy nghề - Giới thiệu việc làm thanh niên còn liên kết trực tiếp với các doanh nghiệp, đơn vị để đào tạo nghề. Giữa tháng 6 vừa qua, Trung tâm đã khai giảng lớp mộc dân dụng cho 100 công nhân của Công ty TNHH Hoàng Trang (thuộc Khu công nghiệp Phú Tài, TP Quy Nhơn). Cũng trong năm nay, Trung tâm liên kết Trung tâm Khuyến công đào tạo 600 chỉ tiêu, gồm 300 lao động may công nghiệp và 300 lao động mộc dân dụng, đồng thời xúc tiến các thủ tục để liên kết với Trường Cao đẳng Nghề số 5 (TP Quy Nhơn) đào tạo nghề cho bộ đội xuất ngũ.
Ngoài chỉ tiêu do Sở LĐ-TB&XH phân bổ, Trung tâm Dạy nghề - Hỗ trợ nông dân và Dạy nghề phụ nữ cũng đã thực hiện các lớp nghề do Trung ương Hội giao và tiến hành xã hội hóa dạy nghề nhằm cải thiện nguồn thu. Trung tâm Dạy nghề phụ nữ cũng đã mở cửa hàng hoa để giới thiệu sản phẩm của học viên. Còn Trung tâm Dạy nghề - Hỗ trợ nông dân tận dụng khuôn viên để cho thuê mở sân bóng đá mini, cho thuê hội trường để mở các lớp tập huấn…
NGUYỄN MUỘI
Theo quy định Đề án 1956 của Thủ tướng chính phủ thì đến năm 2020 phải đào tạo hơn 1 triệu lao động Nông thôn với tổng kinh phí gần 25.980 tỷ đồng. Một con số không hề nhỏ so với Dự toán chi của Ngân sách nhà nước tại thời điểm Khó khăn như hiện nay. Kèm theo đó Thông tư 112/2010 liên tịch giữa Bộ Lao động TB & XH - Bộ Tài chính quy định các khoản chi theo chi phí phát sinh thực tế dành cho các lớp Dạy nghề, Trong quá trình Dạy nghề thì được phép bán các Sản phẩm dạy nghề để bù đắp những khoản chi trong quá trình dạy nghề. Ngoài ra Thông tư còn quy định những khoản chi nào trong dự toán được cấp chi " Không hết" được phép chuyển sang năm sau để tiếp tục sử dụng. Các cơ sở dạy nghề công lập được thực hiện chính sách khoán chi hành chính và thực hiện chế độ tài chính theo Nghị định 43 của Thủ tướng chính phủ về tự chủ , tự chịu trách nhiệm về tài chính. Thực tế hiện nay, do căn bệnh trầm kha của các đơn vị sự nghiệp công lập hoạt động từ nguồn kinh phí Dự án hoặc theo đơn đặt hàng