NGƯỜI TỐT, VIỆC TỐT:

Hai mươi năm chăm “giấc ngủ” cho 154 liệt sĩ

Suốt hơn 20 năm nay, ông Nguyễn Văn Liễu (71 tuổi, ở KV Tây Phương Danh, phường Đập Đá, thị xã An Nhơn) đều đặn nhang khói, thắp đèn chiếu sáng, tỉa cành, tưới cây, quét dọn làm đẹp khuôn viên cho Mộ tập thể 154 liệt sĩ Tiểu đoàn 6, Trung đoàn 12, Sư đoàn 3 Sao Vàng như người thân của mình.

Di tích lịch sử Mộ tập thể Liệt sĩ nằm sát đường lộ đi qua phường Đập Đá, cách nhà ông Liễu chừng 50m. Ông Liễu bảo rằng, được tận tay chăm sóc ngôi mộ liệt sĩ cũng là cách tri ân của ông đối với các chiến sĩ đã dũng cảm chiến đấu và hy sinh vì nền độc lập, tự do, thống nhất đất nước.

Suốt hơn 20 năm nay, ông Liễu đều đặn nhang khói, lau chùi, quét dọn khuôn viên cho Mộ tập thể Liệt sĩ như chính người thân của họ.

Di tích lịch sử Mộ tập thể Liệt sĩ

Vốn là cựu binh Tiểu đoàn 50 (đơn vị chủ lực của Tỉnh đội Bình Định), đơn vị của ông Liễu nhiều lần kề vai, sát cánh chiến đấu cùng Sư đoàn 3 Sao Vàng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, nên nhắc đến những kỷ niệm chiến tranh ông Liễu nhớ rành rọt.

Kể cho chúng tôi nghe về xuất xứ của ngôi mộ tập thể đặc biệt này, ông Liễu giọng trầm xuống: Trên đường hành quân vào giải phóng toàn tỉnh Bình Định, khi đến vùng đất An Nhơn vào ngày 22 tháng Chạp năm Mậu Thân 1968, Tiểu đoàn 6 chạm trán phải quân địch. Dù lực lượng và hỏa lực của kẻ thù rất mạnh, gồm 2 trung đoàn bộ binh, 1 trung đoàn Mãnh Hổ (Đại Hàn), 3 tiểu đoàn của ngụy quân nhưng các chiến sĩ của Tiểu đoàn 6 vẫn chiến đấu anh dũng, kiên cường, tiêu diệt nhiều xe tăng, máy bay trực thăng, gây tổn thất nặng nề cho quân địch. Mất mát quá nhiều khiến địch điên cuồng, tiến hành cuộc càn quét, rải bom trên quy mô lớn.

Ngày 29 tháng Chạp năm Mậu Thân, cuộc càn quét kết thúc, 154 chiến sĩ Tiểu đoàn 6 (trong đó có 151 người có quê quán ở các tỉnh phía Bắc như Cao Bằng, Lạng Sơn, Vĩnh Phúc, Thanh Hóa…và 3 người con quê Bình Định) đã hy sinh. Kẻ thù đã dồn xác các chiến sĩ hy sinh trong trận chiến chôn chung trong một mộ ở An Nhơn.   

Sau ngày giành được độc lập, thống nhất đất nước, để ghi nhớ công ơn của 154 liệt sĩ, người thân cùng người dân địa phương thường đến ngôi mộ chôn chung này để thắp hương tưởng niệm. Năm 1993, Nhà nước đầu tư sửa chữa ngôi mộ tập thể. Đến năm 2003, ngôi mộ tập thể được công nhận là di tích lịch sử cấp tỉnh.

Qua thời gian, do nhiều hạng mục của công trình bị xuống cấp nên ngành chức năng tiếp tục huy động nguồn vốn để trùng tu, nâng cấp với số tiền 13 tỉ đồng. Tháng 7.2015, ngôi mộ tập thể chính thức được khánh thành gồm nhiều hạng mục như sửa chữa, cải tạo mộ; xây dựng mới nhà hương khói, bia di tích, tường rào, cổng ngõ, nhà lưu trú; cải tạo sân vườn,…rất khang trang.

Ông Liễu kể rành rọt về xuất xứ của Di tích lịch sử Mộ tập thể Liệt sĩ.

Đền đáp chút ân tình

Phục viên sau ngày giải phóng, ông Liễu tham gia công tác tại UBND thị trấn Đập Đá. Đến năm 1993, khi ngôi mộ tập thể hoàn thành sau khi được đầu tư, sửa chữa lần đầu tiên, ông Liễu đã tự nguyện xin được chăm sóc. “Thấy nhiều trường hợp là người thân của các liệt sĩ phải 3 - 4 năm mới có dịp khăn gói, lặn lội từ ngoài Bắc vào đây thăm viếng, tôi thương lắm. Rồi chợt nghĩ, bản thân mình là cựu chiến binh, cũng phải làm một việc gì đó có nghĩa để đền đáp ân tình, công lao đối với những đồng chí, đồng đội đã ngã xuống”, cựu binh già 71 tuổi bộc bạch lý do lựa chọn công việc nhang khói, quét dọn khuôn viên ngôi mộ tập thể.

Mỗi ngày, ông Liễu đều đặn đến đây quét dọn nhà tưởng niệm, khuôn viên; tưới, tỉa cành, chăm sóc cây cảnh trồng trong khuôn viên; lau chùi các bia mộ, ngang khói và thắp đèn chiếu sáng. Công việc của ông bắt đầu từ lúc 15 giờ - 18 giờ hằng ngày, dù ngày nắng hay mưa. Có một điều ông cảm thấy vui là vợ, con đều ủng hộ và cảm thấy tự hào về việc làm của ông. Cứ mỗi lần đến ngày rằm, mùng 1, các ngày Tết, lễ trọng đại của đất nước khi có người đến viếng, ông còn đảm trách luôn nhiệm vụ đón tiếp và “thuyết minh viên” về di tích ngôi mộ tập thể; đồng thời bố trí chỗ ở trong nhà lưu trú cho khách nếu họ có nhu cầu ở lại qua đêm.

Hơn 20 năm chăm lo “giấc ngủ” cho các liệt sĩ, ông Liễu không nhớ rõ mình đã khóc bao nhiêu lần khi chứng kiến những cuộc trùng phùng giữa các cựu chiến binh với người nằm dưới nấm mồ, cuộc đoàn tụ giữa thân nhân với người liệt sĩ. Giở từng trang “Sổ Vàng’, ông bùi ngùi chỉ cho chúng tôi biết rõ họ tên, đơn vị công tác của những người đã từng ghé qua đây.

Dù tuổi đã già, đôi chân đã mỏi, đôi mắt đã mờ dần nhưng khi được hỏi liệu có khi nào ông tính đến chuyện nghỉ ngơi, bàn giao công việc chăm sóc ngôi mộ tập thể cho người khác, thì ông Liễu nói dứt khoát: “Tôi đã gắn bó với công việc này hơn 20 năm rồi và hơn ai hết, tôi là người hiểu rõ từng bia mộ được khắc ghi ở đây. Còn sức thì tôi cứ làm thôi…”.

PHÚC LỘC