Kiểm sát, phát hiện vi phạm trong hoạt động tố tụng
Thông qua hoạt động kiểm sát, trong giai đoạn 2011-2016, Viện KSND hai cấp đã phát hiện được nhiều vi phạm trong hoạt động tố tụng; qua đó ban hành nhiều kiến nghị, kháng nghị để khắc phục những tồn tại, vi phạm trong hoạt động điều tra, xét xử, thi hành án cả dân sự lẫn hình sự.
Lãnh đạo Viện KSND tỉnh kiểm sát trực tiếp việc thi hành án hình sự tại Trại giam Kim Sơn thuộc Bộ Công an.
Ban hành nhiều kiến nghị, kháng nghị trong án dân sự
Tổng cộng, ngành đã kiểm sát việc giải quyết 18.606/19.064 vụ, việc dân sự sơ thẩm, 773 vụ/789 vụ phúc thẩm; 1.144/1.212 vụ hành chính, kinh doanh thương mại sơ thẩm và 82/82 vụ phúc thẩm. Qua đó, ngành đã ban hành 65 kiến nghị, 30 thông báo rút kinh nghiệm trong toàn ngành.
Trong năm 2015, qua kiểm sát giải quyết các vụ án kinh doanh thương mại, Viện KSND tỉnh phát hiện tòa án cấp huyện đã tính giảm án phí không đúng với quy định, gây thiệt hại cho Nhà nước.
Trong lĩnh vực thi hành án (THA) dân sự, ngành kiểm sát được 32.735 việc và kiểm sát trực tiếp 18 đơn vị THA dân sự, qua đó ban hành 135 kiến nghị, 17 kháng nghị yêu cầu khắc phục vi phạm. Bởi đây là lĩnh vực khá phức tạp nên ngành đã chú trọng thực hiện chỉ tiêu phúc tra việc thực hiện các kháng nghị, kiến nghị để nâng cao hiệu lực, hiệu quả của công tác kiểm sát.
Tại Quy Nhơn, trong năm 2015, Viện KSND TP Quy Nhơn đã phát hiện ra 26 hồ sơ bị chậm THA do chấp hành viên vi phạm về trình tự, thủ tục THA. Cụ thể, chậm xác minh điều kiện THA khi người được THA có đơn yêu cầu xác minh; thu được tiền của người phải THA nhưng chậm chi trả cho người được THA; chấp hành viên tự ý tiếp tục ký hợp đồng định giá lại tài sản đã kê biên trong khi đương sự không có yêu cầu này... Viện KSND TP Quy Nhơn đã ban hành kiến nghị yêu cầu Chi cục THA dân sự TP Quy Nhơn có biện pháp khắc phục, chấm dứt những tồn tại, thiếu sót trong quá trình tổ chức THA.
Khắc phục vi phạm, hạn chế oan sai trong án hình sự
Viện trưởng Viện KSND tỉnh Trần Văn Sang cho biết, một trong những kết quả nổi bật của ngành trong 5 năm qua là không để xảy ra trường hợp oan sai, đình chỉ điều tra do không phạm tội hoặc bị cáo bị Viện Kiểm sát truy tố nhưng tòa tuyên vô tội. Án trả hồ sơ điều tra bổ sung giữa các cơ quan tiến hành tố tụng giảm dần.
Có được kết quả này là nhờ ngành đã thực hiện nhiều biện pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hành quyền công tố ngay từ giai đoạn giải quyết tố cáo, tin báo về tội phạm; thông qua việc kiểm sát các biện pháp ngăn chặn, từ chối lệnh bắt khẩn cấp, lệnh bắt tạm giam, lệnh tạm giam của cơ quan điều tra khi không đủ căn cứ theo quy định của pháp luật. Ngoài ra, ngành đã thực hiện tốt công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử các vụ án hình sự. Qua kiểm sát, Viện KSND hai cấp ban hành kháng nghị phúc thẩm 139 vụ án hình sự, số vụ được tòa chấp nhận đạt tỉ lệ 92,8%; kháng nghị giám đốc thẩm được chấp nhận đạt 80%. Toàn ngành đã ban hành 151 kiến nghị với cơ quan điều tra, 52 kiến nghị với tòa án yêu cầu khắc phục những vi phạm trong hoạt động tố tụng hình sự.
Mặt khác, để nâng cao trách nhiệm công tố trong hoạt động xét xử theo yêu cầu cải cách tư pháp theo Nghị quyết 37/2012/QH13 và Nghị quyết 63/2013/QH13 của Quốc hội, ngành đã chủ động phối hợp với tòa án hai cấp tổ chức nhiều hơn các phiên tòa rút kinh nghiệm nhằm nâng cao chất lượng, kỹ năng tranh tụng của KSV. Một số phiên tòa được truyền hình trực tuyến đến các Viện KSND cấp huyện để KSV tiện theo dõi, rút kinh nghiệm trong quá trình thực hành quyền công tố tại phiên tòa.
“Thông qua hoạt động này, trách nhiệm công tố và kỹ năng tranh tụng của KSV đã được nâng lên, từng bước đáp ứng yêu cầu công tác” - ông Trần Văn Sang, Viện trưởng Viện KSND tỉnh, nhận xét.
Ông Sang cũng cho biết thêm, hiện ngành đang phối hợp với TAND tỉnh từng bước triển khai Đề án lắp đặt camera giám sát từ phòng xét xử đến phòng làm việc của lãnh đạo hai ngành để kịp thời theo dõi, phát hiện và chấn chỉnh những vi phạm trong quá trình xét xử.
THU HÀ