Ngồi sao cho đừng mang họa?
Ngồi thì tốt hơn đứng. Nhưng ngồi nhiều mà không biết cách vận động, hít thở thì cũng sinh ra lắm căn bệnh vẫn thường gặp trong giới nhân viên văn phòng.
Nếu phải ngồi, cứ ngồi nhưng nhớ thỉnh thoảng vận động để mông, lưng, vai, đùi…đừng sớm “rỉ sét”. Ảnh: T.H
Bệnh do ngồi mang lại
Quả thật sướng hơn tiên nếu tìm được chỗ ngồi yên tĩnh trong phòng máy lạnh để “phê” ngay trong giờ làm việc trong khi người khác phải bươn chải dưới cơn nắng lửa trong tiết trời như thế này! Nhưng chuyện đời bao giờ cũng lắm nỗi oái oăm. Tưởng êm xuôi thì thầy thuốc lại khẳng định là nhiều căn bệnh gọi là nghiêm trọng mau gõ cửa vì nạn nhân quá nghiêm trong tư thế ngồi!
Nói đâu xa, chẳng hạn như cô bạn đồng nghiệp phòng kế bên, ngồi phòng máy lạnh cả ngày, ít ra ngoài di chuyển, vận động, đã luôn than vãn về việc mình hay bị đau cột sống cổ, bị táo bón dẫn đến trĩ vì ngồi suốt 8 tiếng đồng hồ ở cơ quan. Đi khám mới biết bệnh của mình sinh ra có một phần nhỏ là do ngồi nhiều mà không biết cách vận động đúng cách để giảm khả năng mắc bệnh do ngồi nhiều.
Cuộc sống được tiếng văn minh với đầy đủ phương tiện vật chất, từ xe hơi đến thang máy, đã khiến nếp sinh hoạt của nhiều người hiện nay quả thật chẳng khác nào ngồi yên cho đến khi đi… ngủ! Suốt ngày ngồi yên sau bàn giấy chưa đủ, lại ngồi xe đến đổi chỗ ngồi khác, nhỏ hơn, chật hơn ở quán cà phê, ở quán nhậu rồi cuối ngày chuyển sang ngồi trước truyền hình, trước máy vi tính… cho đến khi ngồi hết nổi mới chịu thua đi nằm! Thậm chí có người chỉ ngủ ngon khi gà gật trong tư thế ngồi trước truyền hình.
Ngồi yên quá lâu chắc chắn khó khỏe. Hậu quả đầu tiên là… táo bón vì khung ruột cũng bắt chước làm biếng. Đó là chưa kể đến thói quen ăn vặt món ngọt, hay nhấm nháp chục lon bia trước truyền hình khiến béo phì cũng như rối loạn tiêu hóa không mời cũng đến. Cũng không có gì khó hiểu nếu cột sống thoái hóa xiêu vẹo chỉ vì gia chủ tuy ngồi quá yên nhưng vì ngồi quá lâu nên khó ngồi cho ngay! Không ít thầy thuốc đã viết bài chỉ cách ngồi cho ngay. Cái khó là làm sao ngồi cho ngay khi đã mỏi? Bằng chứng là nhiều thầy thuốc cũng vẹo cột sống vì ngồi khám bệnh từ sáng đến tối!
Nhiều công trình nghiên cứu cho thấy, không ít nạn nhân mất ngủ, nhức đầu, thậm chí bụng phệ chỉ vì ngồi quá lâu!
Đa dạng kiểu ngồi
Nếu phải ngồi, cứ ngồi nhưng nhớ thỉnh thoảng vận động để mông, lưng, vai, đùi… đừng sớm “rỉ sét”. Có nhiều cách ngồi tùy thuộc vào địa điểm, thời gian và nên tranh thủ vận động ở mọi lúc mọi nơi.
Chẳng hạn, có thể ngả lưng thoải mái một chút như đang thưởng thức bộ phim truyền hình lâm ly, nhưng mỗi giờ đừng quên bỏ ít phút đan hai bàn tay vào nhau trước ngực rồi co duỗi các ngón tay. Sau đó lắc đều hai bàn tay như giũ nước để toàn bộ bắp thịt chi trên, từ đầu ngón tay lên đến khớp vai, nhờ đó có dịp vận động đồng bộ.
Hoặc, ưỡn ngực ra trước và nhớ để chân trần trên mặt đất. Dùng ngón chân gắp cây bút chì cố tình đánh rơi trên sàn nhà, hết chân này sang chân kia, để toàn bộ bắp thịt chi dưới không nằm yên bất động.
Thẳng lưng tựa vào lưng ghế, luồn hai tay ra sau ót và nắm chặt thành ghế. Cử động hai vai cùng lúc bằng cách kéo thành ghế ra phía trước nhằm tập luyện cột sống cổ. Nếu phải ngồi nhiều giờ vì công việc, cứ ngồi thoải mái nhưng nhớ mỗi giờ thót bụng khoảng chục lần để bụng đừng…phệ, đồng thời đẩy máu xuống vùng chậu. Khi ngồi, cũng nên nhớ duỗi thẳng hai chân rồi đong đưa khi thì trước sau, lúc lại sang phải sang trái, trong khi hai bàn tay ôm chặt eo lưng để tập cột sống thắt lưng cho dẻo dai.
Tất cả động tác vừa kể nên được phối hợp cho người ngồi lâu trên xe đò, máy bay, nhất là khi đã có bệnh tim mạch. Tất nhiên, không nên tập quá thường trong giờ làm việc để tránh bị dòm ngó, chỉ trích là “ngồi không yên” hay “mất tập trung”.
Ngồi tất nhiên khỏe hơn đứng. Nhưng muốn ngồi lâu không mệt thì đừng ngồi quá yên. Dán quá chặt vào chỗ ngồi thường khi không có lợi. Tệ hơn nữa phải đổi chỗ ngồi từ ghế bành sang ghế… xe lăn! Đứng lên đúng lúc, dù chỉ nhổm chút xíu, tưởng chừng như đơn giản nhưng lại là cả một nghệ thuật… sống!
BS LƯƠNG LỄ HOÀNG
(Phòng khám đa khoa EUROVI, 250A Trần Bình Trọng, P.4, Q.5 TP Hồ Chí Minh)
(Theo luonglehoang.com)
Bài tập thể dục tại chỗ cho dân văn phòng
1. Bài tập cho cổ tay và cánh tay
- Động tác 1: Duỗi thẳng một cánh tay phía trước, lòng bàn tay hướng ra ngoài. Nhẹ nhàng lấy bàn tay còn lại kéo từ từ các ngón tay của cánh tay duỗi thẳng hướng vào trong, nắm và giữ trong 20-30 giây. Lặp lại với cánh tay bên kia.
- Động tác 2: Ðặt hai tay trước ngực, cùi chỏ cong và song song với sàn nhà. Nhẹ nhàng xoay cổ tay từ trái sang phải 10 lần.
- Động tác 3: Ngồi thẳng lưng và đặt tay trái phía sau hông trái. Nhẹ nhàng xoay sang bên trái, dùng tay phải đẩy sâu người ra phía sau, giữ 20-30 giây. Lặp lại ở phía bên kia.
2. Bài tập cho phần cơ thể dưới
- Động tác 1: Ngồi thẳng lưng, nâng chân trái khỏi mặt sàn khoảng 10-15cm, để cong
đầu gối, giữ trong vòng 2 giây, sau đó điều chỉnh thấp hơn và lặp lại từ 10-15 lần. Thực hiện tương tự với chân còn lại.
- Động tác 2: Ngồi thẳng lưng và duỗi thẳng chân trái cho bằng với hông, sau đó từ từ đẩy đầu ngón chân ra phía trước nhằm kéo giãn các cơ. Giữ trong vòng 2 giây. Sau đó hạ bớt độ cao và lặp lại từ 10-15 lần. Thực hiện tương tự với chân còn lại.
- Động tác 3: Ngồi thẳng lưng, sử dụng một chiếc khăn hay chai nước đặt vào giữa hai đầu gối. Dùng đầu gối ép dụng cụ, lặp lại từ 10-15 lần với nhịp độ vừa phải.
3. Bài tập cho phần trên cơ thể
Ngồi thẳng lưng và giữ chai nước 1-1,5 lít bằng tay trái. Nhấc chai lên từ đằng trước ra đằng sau (qua đầu).
Bạn nên thực hiện động tác này chậm để các cơ có thời gian nghỉ ngơi và co giãn ở mức tối đa. Sau đó từ từ đưa chai nước trở về vị trí ban đầu. Lặp lại động tác 10-15 lần, thực hiện tương tự với cánh tay còn lại.