Nhân Ngày Môi trường Thế giới (5.6): Tiếng gọi thiên nhiên và hành động của chúng ta!
Những năm qua, cùng với việc chặt phá rừng, nhiều nơi trên thế giới đã xảy ra tình trạng săn bắt, mua bán động vật hoang dã (ĐVHD) trái phép, làm suy kiệt tài nguyên đa dạng sinh học (ĐDSH), đe dọa sự sống còn của các loài động vật. Vì vậy, chủ đề của Ngày Môi trường thế giới (MTTG) 5.6.2016 của Chương trình Môi trường Liên hiệp quốc (UNEP) là “Tiếng gọi thiên nhiên và hành động của chúng ta”.
Cảnh báo những nguy cơ
Theo các nhà nghiên cứu, tình trạng săn bắt, mua bán ĐVHD đang là “vấn đề toàn cầu”. Thậm chí, tại nhiều quốc gia, châu lục, đã và đang hình thành mạng lưới buôn bán ĐVHD xuyên biên giới, do yếu tố “siêu lợi nhuận” từ việc kinh doanh, mua bán ĐVHD và các sản phẩm của nó. Chính vì khu vực sống của các loài ĐVHD bị thu hẹp, số lượng cá thể giảm, nên nhiều loài có nguy cơ tuyệt chủng cao trên quy mô toàn cầu.
Lực lượng Kiểm lâm huyện Tây Sơn tuần tra bảo vệ rừng, chống săn bắt, vận chuyển trái phép động vật hoang dã tại khu vực rừng thuộc xã Vĩnh An. Ảnh: HOÀNG CHI
Theo nghiên cứu của các chuyên gia, Việt Nam là một trong số các nước Đông Nam Á có ĐDSH cao. Tuy nhiên, những năm gần đây, diện tích rừng của nước ta bị thu hẹp, nạn buôn bán ĐVHD diễn biến phức tạp. Vì vậy, ĐDSH nói chung và ĐVHD của Việt Nam nói riêng đang đối diện với một thách thức lớn về vấn đề bảo tồn. Đáng lưu ý, Việt Nam đang là “điểm đến” và là “trạm trung chuyển” của nhiều tổ chức tội phạm buôn bán ĐVHD. Theo thống kê, trung bình mỗi năm, nước ta có khoảng 10.000 tấn rùa thuộc các loài bị đưa ra khỏi biên giới. Điều đáng lo ngại là Việt Nam có khoảng 23 loài rùa cạn và 5 loài rùa nước thì tất cả đều có nguy cơ biến mất…
Riêng với tỉnh Bình Định, thời gian qua, tình trạng săn bắt, mua bán ĐVHD cũng diễn biến khá phức tạp. Khá nhiều địa phương trong tỉnh hình thành hàng chục quán bán thịt thú rừng. Vụ bà Quách Thị Kim Ðoa ở thị trấn Phú Phong (huyện Tây Sơn) tàng trữ gần 50 kg động vật hoang dã (gồm chồn, trăn, rắn, rùa..) và khoảng 50kg thịt động vật hoang dã đã được cấp đông là một trong hàng chục vụ xảy ra trên địa bàn.
Đáng lưu ý, theo thống kê của ngành chức năng, trên địa bàn tỉnh có 78 tổ chức và cá nhân nuôi động vật hoang dã với tổng số lượng 967 cá thể (chủ yếu là nai, nhím, gấu, heo rừng, rắn, trăn…). Trong số này có 26 tổ chức đã được cấp giấy chứng nhận và 52 hộ đang làm thủ tục để cấp phép. Đồng thời, cơ quan chức năng cũng lập danh sách 35 đối tượng chuyên làm nghề mua bán động vật hoang dã trái phép để giáo dục.
Hành động của chúng ta!
UNEP đề ra chủ đề của Ngày MTTG năm 2016 là “Tiếng gọi thiên nhiên và hành động của chúng ta” (Go wild for life) với mục đích truyền cảm hứng cho toàn nhân loại hướng tới hành vi sống thân thiện với môi trường, giảm thiểu áp lực ngày càng gia tăng đối với hệ sinh thái tự nhiên. Thông qua đó, huy động nỗ lực của toàn cộng đồng hướng tới ngăn chặn tình trạng buôn bán trái phép ĐVHD đã và đang làm suy kiệt tài nguyên ĐDSH, đe dọa sự sống còn của các loài động vật trên thế giới; khuyến khích mọi người quan tâm bảo vệ tất cả các loài đang bị đe dọa.
Biểu trưng Ngày Môi trường Thế giới năm 2016.
UNEP còn đưa ra Thông điệp: “Dù bạn là ai, bạn sống ở đâu, hãy thể hiện từ lời nói tới hành động rằng chúng ta không khoan nhượng đối với việc buôn bán bất hợp pháp ĐVHD, hãy tạo sự khác biệt vì tương lai của chính chúng ta!”.
Ông Đinh Văn Tiên, Phó Giám đốc Sở TN-MT, cho biết: Thời gian qua, UBND tỉnh và các sở, ngành, các địa phương luôn quan tâm đến công tác ĐDSH, bảo vệ ĐVHD. Đầu tháng 5.2014, UBND tỉnh đã ban hành Chỉ thị số 06/CT-UBND về việc tăng cường chỉ đạo và thực hiện các biện pháp kiểm soát, bảo tồn các loài ĐVHD nguy cấp, quý, hiếm trên địa bàn tỉnh. UBND tỉnh yêu cầu thủ trưởng các sở, ban, ngành, các hội, đoàn thể, chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố và các xã, phường, thị trấn phổ biến quán triệt cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và nhân dân tại đơn vị, địa phương mình nghiêm túc chấp hành các quy định của pháp luật về quản lý, bảo vệ và bảo tồn các loài ĐVHD nguy cấp, quý, hiếm; không mua, bán, sử dụng, tặng hay nhận quà biếu là các sản phẩm, dẫn xuất có nguồn gốc từ ĐVHD nguy cấp, quý, hiếm…
Sáng nay (4.6), tại xã Hoài Hương, huyện Hoài Nhơn, Sở TN-MT phối hợp cùng UBND huyện Hoài Nhơn tổ chức Mít-tinh hưởng ứng Ngày MTTG 2016, với sự tham dự của đông đảo cán bộ, công viên chức, người lao động, các lực lượng vũ trang, đoàn viên, thanh niên và học sinh các trường PTTH, THCS trên địa bàn.
Thực hiện đề nghị của Bộ TN-MT, UBND tỉnh đã có văn bản chỉ đạo triển khai các hoạt động hưởng ứng Ngày MTTG 2016, trong thời gian từ tháng 5 đến hết tháng 6.2016 đồng loạt tổ chức các hoạt động thiết thực hưởng ứng Ngày MTTG, tạo thành chuỗi hoạt động thuộc “Tháng hành động vì môi trường”. Tùy vào tình hình mỗi địa phương, đơn vị, cần quán triệt, triển khai thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 24-NQ/T.Ư về chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường; kế hoạch hành động về bảo vệ ĐDSH tỉnh Bình Định đến năm 2015 và định hướng đến năm 2020; Công ước về ĐDSH và Công ước quốc tế về buôn bán các loại ĐVHD nguy cấp; Chiến lược BVMT quốc gia đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030; Luật BVMT năm 2014; Luật ĐDSH; Luật Bảo vệ rừng; các văn bản pháp luật về BVMT đến đông đảo cán bộ và tầng lớp nhân dân.
Các địa phương tùy theo điều kiện cụ thể, tổ chức mít-tinh hưởng ứng ngày MTTG 2016; treo băng rôn, panô, áp phích, khẩu hiệu chủ đề BVMT, bảo tồn ĐDSH, chống buôn bán ĐVHD…
VIẾT HIỀN