Thành viên không chính thức
Ðối với không ít người, chó không chỉ đơn thuần là vật nuôi để giữ nhà, bảo vệ tài sản cho chủ, mà còn là một thành viên không chính thức của gia đình. Tại Quy Nhơn, vài năm trở lại đây, xuất hiện trào lưu nuôi thú cưng là những chú chó giống ngoại giá từ vài triệu đến hàng chục triệu đồng/con.
PGS.TS Triệu Nguyên Trung bên đàn chó Phú Quốc lai Becgie.
Không chỉ là vật nuôi
Sáng hôm rồi, đến quán cà phê Nguyệt Quế (đường Hoàng Văn Thụ, TP Quy Nhơn), đập vào mắt tôi là cảnh ông chủ quán nựng nịu bầy chó của mình: “Các con Misu, Misa, Milô đâu, ra ba biểu, ngồi ngay ngắn trên ghế xem nào. Hôm nay đã bắt được con chuột nào chưa vậy?”. Cái cách ông nói chuyện với chó như thể nói với những đứa con nhỏ hay làm nũng.
Thấy khách hiếu kỳ, ông quay sang giải thích: “Con Misa chững chạc và khôn hơn cả, con Misu lại cực kỳ khéo nịnh. Hôm nào vợ chồng tôi về trễ, cả 3 đứa lên ghế ngồi ngóng cổ ra cửa chờ, tội lắm”.
Trong cuộc đời mấy chục năm làm nghề bác sĩ thú y, ông Lê Văn Lan (ở số 10, Hoàng Văn Thụ, TP Quy Nhơn) cho biết, từng chứng kiến nhiều khách hàng thương chó như con. Đội mưa đội gió rét mướt, ủ chó trong người đến cầu cứu bác sĩ khi chó bị bệnh tật, hoặc khẩn thiết nhờ bác sĩ mổ cấp cứu khi chó không sinh được con (thường là chó phóc). “Nói thật, họ xem nó như một thành viên chính thức trong gia đình vậy” - ông Lan nhận xét. Mà nói như bà Cúc (44 đường Lý Thái Tổ, Quy Nhơn) thì: “Tụi nó y như là con nít, rất nghịch ngợm, lém lỉnh. Chẳng hạn, khi bị cấm xuống tầng dưới, tụi nó giả vờ như ngủ quên lăn từng bậc cầu thang xuống dưới đất. Chồng tôi về khuya gọi cửa, nó lên gác cào cửa, kêu ư ử cho đến khi tôi tỉnh dậy mới thôi. Khi bực tức, thấy nó mừng rỡ, quấn quýt bên mình, tôi liền đổi giận làm vui”.
Còn PGS.TS Triệu Nguyên Trung, nguyên Viện trưởng Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Quy Nhơn, tâm sự, mỗi khi đi làm về, thấy chó nguẩy đuôi mừng, cảm giác như gặp người thân. Chó vẫn luôn trung thành với chủ dẫu bị đối xử như thế nào. “Có khi nó từ nhà chạy lên cơ quan tôi, cách gần cây số, chỉ để ngồi chờ chủ ngoài phòng làm việc. Thương nhất là khi nó bị trộm chó bắt đi đến 4 ngày, vẫn tìm cách lết về nhà. Từ đó, mỗi khi đi ra ngoài, nó đều đi nép vào sát tường, như cảnh giác bọn bắt trộm” - ông Trung kể chuyện về con Vện 9 tuổi mà ông đang nuôi, giống Phú Quốc lai Becgie.
Tại khu nhà 1.500m2 ở phường Nhơn Phú của mình, ông Trung đang nuôi 12 con chó, hậu duệ của bố Vện với mẹ Vàng (là giống chó cỏ), được ông đặt tên theo các loại thức uống như: Heiniken, Tiger, Chivas... Dẫu đã lai, nhưng đàn chó vẫn giữ được đặc trưng của chó Phú Quốc: xoáy trên sống lưng, săn mồi và giữ nhà rất tốt.
Anh Nguyễn Thanh Đức dẫn 2 chú chó giống Alsaka tên Happy và Gấu đi dạo.
Đến phong trào nuôi chó ngoại
Vài năm trở lại đây, Quy Nhơn xuất hiện trào lưu nuôi chó kiểng giống ngoại có giá từ vài triệu đến hàng chục triệu đồng/con. Chiều cuối tuần tại bãi cỏ trước Co.op Mart Quy Nhơn, người dân không còn lạ lẫm với hình ảnh nhiều loại chó có bộ dạng ngộ nghĩnh, đẹp đẽ chơi với nhau nhân buổi “offline” của các thành viên trong hội facebook PETS Quy Nhơn.
“Nói về chó, tôi có thể nói cả ngày. Từ chó cỏ của Việt Nam đến các giống chó ngoại, như dòng chó kéo xe to lớn hiền lành Alaska, Husky, chó lông xù trắng tinh Samoyed hay chó săn Rottweiler dòng Đức. Hiện tại, tôi đang chăm 2 con Alaska” - anh Nguyễn Thanh Đức, 27 tuổi, chủ 2 quán cà phê Wolf Coffee (đường Lý Thái Tổ) và Nhà của Py (12 Phạm Hùng, TP Quy Nhơn) phấn khích khi nói về những chú cẩu. Việc mở 2 quán cà phê của anh cũng không ngoài mục đích kết nối, giao lưu với những người bạn chung sở thích, để trao đổi kiến thức, kinh nghiệm nuôi chó kiểng giống ngoại.
Theo anh Đức, chó ngoại được nuôi tại Quy Nhơn chủ yếu 4 giống chính: Samoyed, Alaska, Husky, Rottweiler, dao động từ 6 - 20 triệu đồng/con tùy theo loại và giấy chứng nhận gia phả các loại. Việc chăm sóc chó ngoại thường khó hơn và mất thời gian hơn so với chó cỏ; nếu không biết cách chăm sóc, chó dễ bị bệnh, nhất là bệnh về lông (đối với giống lông xù như Alsaska, Samoyed), bị hạ bàn (bệnh xương khớp), đường ruột hoặc bị sốc nhiệt (thời tiết thay đổi, nắng nóng đột ngột).
“Người ta bảo chó ngoại khảnh ăn, ăn toàn thứ xịn như cổ gà, patê hoặc các thức ăn cho chó nhập khẩu. Tuy nhiên theo tôi, quan trọng là mình tập cho chó ăn theo chế độ của mình ngay từ ban đầu. Như con Rottweiler tôi nuôi được 4 tháng, chỉ toàn ăn cơm thừa canh cặn của gia đình mà vẫn lớn đấy thôi, có cầu kỳ gì đâu” - anh Lý Hùng, nhà ở đường Phó Đức Chính, TP Quy Nhơn, nói.
Một thành viên Hội PETS Quy Nhơn cho biết, bên cạnh những người nuôi thú cưng làm cảnh như một thành viên trong gia đình, cũng có trường hợp nuôi vì mục đích kinh doanh hoặc chạy theo phong trào như để thể hiện đẳng cấp. Vì vậy, mới có trường hợp nuôi nhưng không biết cách hoặc không quan tâm tìm hiểu cách chăm sóc chó, dẫn đến chó bị bệnh nặng, phải gửi nhờ người khác chăm hộ, hoặc bán đi để mua giống chó khác đẹp hơn.
“Bởi vậy, nếu không có điều kiện và thời gian chăm sóc thú cưng thì không nên cố nuôi làm gì. Chứ nuôi rồi mà không quan tâm, chăm sóc để chó bị bệnh đến mức trụi hết cả lông, bệnh tật thì tội cho nó quá. Nếu thực sự thương yêu nó, sẽ tự tìm hiểu, tham khảo để chăm sóc nó tốt hơn” - chị T., người có khá nhiều kinh nghiệm nuôi chó ngoại, nói vậy.
PGS.TS Triệu Nguyên Trung:
Nuôi thú cưng đều có hai mặt lợi và hại vì những ấu trùng, vi khuẩn trực tiếp từ trong lông chó hoặc từ trong chất thải động vật sẽ phát tán trong môi trường không khí có thể lây truyền sang người; nếu không cẩn thận, có thể mắc bệnh như giun đũa chó, hay bệnh dại. Vì vậy, ngoài việc phải tiêm phòng đủ các bệnh cho chó, còn phải tiêm phòng dại định kỳ, điều trị bệnh cho chó. Người nuôi cũng cần giữ vệ sinh cho đúng, không nên cho chó lên giường ngủ, trên ghế. Nên cho chúng sống trong một khoảng không gian nào đó như ngoài sân, vườn, hạn chế cho vào nhà sống chung với người. Ngoài ra, sau khi tiếp xúc với chó, phải rửa tay bằng xà phòng diệt khuẩn...
NGUYỄN NAM