Thị trường xe điện trước “giờ G”
Sau 2 lần “lỡ hẹn”, quy định bắt buộc xe máy điện phải đăng ký biển kiểm soát mới được phép lưu thông bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1.7.2016. Trước “giờ G”, thị trường xe máy điện sôi động cả sức mua lẫn cạnh tranh về giá.
Chạy đua với hạn chót
Theo giới kinh doanh, tháng 6 trở đi là mùa cao điểm của thị trường xe điện. Năm nay, ở thời điểm này, lượng xe tiêu thụ mạnh hơn còn vì lý do để “né” quy định bắt buộc xe máy điện phải đăng ký biển kiểm soát chính thức có hiệu lực trong mấy ngày tới.
Không có sự biến động nhiều về mẫu mã và chất lượng sản phẩm, ghi nhận thị trường xe điện tại thời điểm này là sự cạnh tranh về giá. Xe điện chính hãng đã chính thức được thông báo tăng giá do phải tốn chi phí làm thủ tục đăng kiểm.
Khách hàng chọn mua xe máy điện tại cơ sở Hồng Trường.
Tại cơ sở kinh doanh xe điện Hồng Trường (TP Quy Nhơn), lượng xe tiêu thụ trong tháng 6 này đã tăng 300% so với tháng trước và nhỉnh hơn cùng kỳ mọi năm. Anh Nguyễn Đăng Đợi, chủ cơ sở, cho biết: “Một bộ đăng kiểm tốn khoảng 400-500 ngàn đồng, nên giá bán ra của xe máy điện thời gian tới sẽ nhích lên chút đỉnh. Phần nữa, quy định miễn, giảm lệ phí đăng ký chỉ thực hiện đến hết ngày 30.6.2016 đối với xe máy điện. Những điều này khiến thị trường xe điện sôi động hơn”.
Trong khi các cơ sở kinh doanh hàng chính hãng “giữ giá” sản phẩm đến ngày 1.7.2016 thì một số cơ sở kinh doanh nhỏ lẻ đã giảm giá bán để “tranh thủ” giải quyết những lô hàng xe điện không có kiểm định nhập về từ trước. Các chủ đại lý cho hay, xe máy điện “trôi nổi” hiện chỉ còn dưới 10 triệu đồng/chiếc; nhưng thực tế xe chạy “được” phải tầm 12,5 triệu đồng trở lên.
Trước thông tin bắt buộc xe máy điện phải đăng ký biển kiểm soát mới được phép lưu thông, theo chủ cửa hàng xe điện Minh Khang (TP Quy Nhơn), nhiều khách hàng mua xe cẩn thận yêu cầu có đầy đủ giấy tờ, hóa đơn, kiểm định nguồn gốc xuất xứ của xe. Nhưng cũng có những khách không đòi hỏi bất kỳ giấy tờ nào cả.
Một vấn đề khác đặt ra lúc này là thị trường xe điện tại nhiều địa phương trong cả nước đã xuất hiện tình trạng bát nháo về nguồn gốc cũng như mánh lới gom hàng xe “có biển số”. Tình trạng “tranh sáng, tranh tối” trên phản ánh thực trạng đang có lượng lớn các vi phạm “lách luật” để chạy đua trước “giờ G”.
Liệu có lành mạnh thị trường?
Theo Thiếu tá Ngô Đức Hoài, Phó Trưởng phòng Cảnh sát giao thông đường bộ, đường sắt (Công an tỉnh), tính đến hết ngày 25.6 toàn tỉnh mới có gần 600 mô tô điện, xe máy điện và xe đạp điện được đăng ký. “Số lượng này rất ít so với thực tế, mặc dù chúng tôi đã đẩy mạnh tuyên truyền, kể cả tuyên truyền trực tiếp tại khu dân cư” - ông Hoài chia sẻ.
Ông Hoài cũng cho biết, ngày 22.12.2015, Bộ Công an ban hành Thông tư 54 quy định riêng về đăng ký xe đối với xe đạp điện, xe máy điện; thủ tục giải quyết đăng ký rất đơn giản, nới lỏng để tạo điều kiện cho các trường hợp đã mua trước đây được đăng ký. Tuy nhiên, kể từ thời điểm 1.7.2016, việc đăng ký sẽ chặt chẽ hơn. Xe máy, xe đạp điện phải có nguồn gốc xuất xứ, giấy tờ nhập khẩu hoặc giấy tờ xuất xưởng (với phương tiện sản xuất trong nước), hóa đơn giá trị gia tăng của người bán xe và nộp thuế trước bạ theo quy định như đăng ký các phương tiện xe mô tô có động cơ khác.
Từ đầu năm 2016 tới nay, do cảm thấy cơ quan chức năng sẽ thắt chặt nên các đại lý bán lẻ đã yêu cầu các nhà sản xuất lắp ráp trong nước phải bán xe có giấy đăng kiểm. Trước đó, do đăng ký xe điện được ưu đãi (không có chứng từ nguồn gốc hoặc chứng từ chuyển nhượng vẫn được giải quyết đăng ký, cấp biển số xe) nên tình trạng xe không rõ nguồn gốc xuất hiện tràn lan. Trong khi những thương hiệu chấp hành quy định về quản lý sản xuất, lắp ráp xe máy điện trên thị trường chỉ “đếm trên đầu ngón tay” như Espero, HK Bike, Anbico… thì lượng xe điện trôi nổi, không tem mác có phần lấn lướt.
Giữa tháng 6.2016, UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, xử lý vi phạm về hoạt động kinh doanh và đăng ký xe máy điện trên địa bàn tỉnh, giao Sở Công Thương chủ trì, thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành tổ chức kiểm tra toàn diện hoạt động kinh doanh xe máy điện, tập trung vào các nội dung: chấp hành các quy định về đăng ký kinh doanh; hóa đơn, chứng từ, nguồn gốc xuất xứ hàng hóa; quy định về tiêu chuẩn kỹ thuật, chất lượng, nhãn hàng hóa; giá…
Các chủ cơ sở khẳng định có hai loại xe điện được bán trên thị trường, đó là hàng lắp ráp và hàng Trung Quốc như Gianya, Dibao, Seeyes… Một số sản phẩm xe điện được gắn thêm mác Suzika, Fuji, Sonik... khiến người mua dễ liên tưởng đến hàng nhập khẩu Đài Loan, Nhật Bản để bán với giá đắt hơn hàng Trung Quốc. Trong khi đó, hàng nhập khẩu nguyên chiếc từ các thương hiệu và công nghệ nổi tiếng đã không còn.
“Sự cạnh tranh không lành mạnh khiến thị trường xe điện thời gian qua khá phức tạp. Không chỉ người tiêu dùng rơi vào “ma trận” chất lượng sản phẩm không đi đôi giá tiền bỏ ra mà các cơ sở kinh doanh cũng bị thiệt hại. Chúng tôi đang kỳ vọng từ ngày 1.7.2016, thị trường có sự khác biệt hoàn toàn, sẽ không còn “đất sống” cho các cơ sở bát nháo” - anh Nguyễn Đăng Đợi nhấn mạnh.
Theo các ngành chức năng, cũng như những người kinh doanh xe máy điện, nên mua hàng ở nơi có đầy đủ các giấy tờ hợp lệ, nhất là hóa đơn mua hàng và phiếu chứng nhận chất lượng xuất xưởng. Khách hàng nên chủ động yêu cầu người bán cung cấp đủ các loại giấy tờ, nếu không thì từ chối mua hàng.
THU HIỀN