Giữ uy tín thương hiệu du lịch Bình Định
Vài năm nay, ngành Du lịch (DL) tỉnh nhà đã bứt phá mạnh mẽ, thu hút lượng khách đến ngày càng nhiều, Quy Nhơn-Bình Ðịnh được xem là điểm đến mới trên bản đồ DL Quốc gia. Tuy nhiên, hoạt động DL trên địa bàn tỉnh gần đây đã xuất hiện một số hạn chế, bất cập, có thể gây ảnh hưởng xấu đến việc xây dựng thương hiệu DL Bình Ðịnh.
Sử dụng tàu cá (bìa phải) vận chuyển khách DL từ Nhơn Lý đến bãi Kỳ Co.
Xuất hiện nhiều bất cập
Đáng lo nhất là phương tiện tàu thuyền vận chuyển khách DL không đảm bảo an toàn, không đăng ký, đăng kiểm, vẫn ngang nhiên hoạt động vận chuyển khách DL trên biển, tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông đường thủy. Cụ thể, nhằm phục vụ lượng khách ngày càng nhiều trên tuyến đường biển Nhơn Lý - Kỳ Co, Nhơn Hải - Hòn Khô..., ngoài một số tàu DL, ca nô cao tốc được đầu tư mới, có đầy đủ thủ tục lưu hành, vẫn còn nhiều tàu cá, tàu cá cải hoán, ca nô cũ không đủ điều kiện nhưng vẫn được sử dụng vận chuyển khách DL. Theo Ban An toàn giao thông tỉnh, qua đợt kiểm tra, khảo sát gần đây, xã Nhơn Lý có 26 phương tiện, xã Nhơn Hải có 18 phương tiện tàu thuyền vận chuyển khách DL chưa đăng ký, đăng kiểm; tuyến Hàm Tử - Hải Minh có 37 phương tiện đã hết hạn kiểm định nhưng chưa đăng kiểm lại.
Có thể nói, nhiều cơ sở dịch vụ DL đang hoạt động ở Nhơn Lý, Nhơn Hải đều tự phát, chủ yếu là vận chuyển khách đến Kỳ Co, Hòn Khô ngắm cảnh, tắm biển, rồi đưa khách về thưởng thức hải sản, như một chuyến picnic dã ngoại chứ không phải là DL với đầy đủ ý nghĩa của nó. Đồng thời, do tàu thuyền không đầy đủ thủ tục hoạt động, không đăng ký, đăng kiểm, nên chủ tàu không thể mua bảo hiểm cho khách DL; thậm chí phần lớn trong số chủ tàu không có khái niệm mua bảo hiểm DL theo luật định. Du khách thì cũng ít quan tâm đến vấn đề này, vẫn cứ “vô tư” mua... “tour”!
Theo thông tin từ một số hướng dẫn viên DL trong tỉnh, dịp 30.4.2016 đã xảy ra một số vụ ngộ độc thực phẩm tại Nhơn Lý và Tây Sơn, gần 30 khách DL phải nhập viện, may mà chỉ bị nhẹ. Việc “chặt chém” cũng manh nha xuất hiện. Một hướng dẫn viên bức xúc: Đoàn khách DL mua 15 kg ốc đã luộc tại Cát Tiến chỉ với giá 730 ngàn đồng, đưa vào một nhà hàng ở đây, nhà hàng đã thu phí phục vụ 100 ngàn đồng/kg ốc, vị chi là 1,5 triệu đồng!. Một khách sạn nhỏ gần khu vực bến xe Quy Nhơn đã hợp đồng với khách giá 250 ngàn đồng/phòng, khi khách nhận phòng thì đòi giá 400 ngàn đồng/phòng. Một số cơ sở dịch vụ DL tại Nhơn Lý đã tranh giành khách, gây mất an ninh trật tự, ảnh hưởng xấu đến hình ảnh DL Bình Định.
Các vụ việc nói trên tuy không phổ biến, song không nên để “cái sảy nảy cái ung”, gây ảnh hưởng xấu trong khi chúng ta đang nỗ lực xây dựng thương hiệu DL Bình Định, làm cho ngành DL trở thành một trong những ngành kinh tế mạnh, góp phần phát triển KT-XH tỉnh nhà.
Sử dụng tàu cá đưa khách DL đi lặn ngắm san hô tại Hòn Khô - Nhơn Hải.
Còn nhiều việc phải làm
Đầu năm 2015, UBND tỉnh đã ban hành Văn bản số 393/UBND-KTN về việc quản lý hoạt động tàu khách DL, tàu cao tốc, phương tiện vui chơi giải trí và nhà hàng nổi trên địa bàn tỉnh; chỉ đạo các ngành chức năng, các địa phương có liên quan đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục pháp luật về giao thông đường thủy nội địa; tăng cường kiểm tra, xử lý kịp thời các vi phạm của chủ phương tiện thủy về đảm bảo an toàn cho hành khách, nhất là vi phạm tiềm ẩn nguy cơ dẫn đến tngt đường thủy nội địa.
Đầu năm 2016, tỉnh cũng đã tạo điều kiện hỗ trợ kinh phí cho những người hành nghề điều khiển phương tiện thủy ở các xã ven biển thuộc TP Quy Nhơn đi học và tham gia sát hạch (do Trung tâm Đào tạo nghiệp vụ GTVT tỉnh tổ chức); qua đó đã có trên 90 người được cấp chứng chỉ điều khiển phương tiện thủy nội địa.
Gần đây nhất, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc rà soát các phương tiện vận chuyển khách DL bằng đường thủy; kiểm tra, chấn chỉnh việc chấp hành pháp luật của các chủ phương tiện, bảo đảm an toàn tuyệt đối cho khách DL, UBND tỉnh đã có Văn bản số 2307/UBND-VX ngày 9.6.2016 về quản lý vận chuyển khách DL bằng phương tiện đường thủy trên địa bàn tỉnh nhằm đảm bảo an toàn cho khách DL; chủ động ngăn ngừa, phòng tránh và góp phần giảm thiểu TNGT đường thủy; chỉ đạo xử lý kiên quyết đối với các phương tiện, bến bãi không đủ điều kiện hoạt động giao thông đường thủy.
Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, các ngành chức năng của tỉnh đang chuẩn bị triển khai công tác chấn chỉnh hoạt động vận chuyển khách DL bằng đường thủy. Tuy nhiên, trong khi chờ các ngành chức năng vào cuộc, thì hiện tại vùng biển Nhơn Lý, Nhơn Hải vẫn có nhiều phương tiện thủy không đủ điều kiện hoạt động nhưng vẫn ngang nhiên vận chuyển khách trên biển.
Có thể thấy rằng, DL cộng đồng là do chính cộng đồng người dân phối hợp tổ chức, quản lý và làm chủ để đem lại lợi ích kinh tế và bảo vệ được môi trường chung thông qua việc giới thiệu với du khách các nét đặc trưng của địa phương (phong cảnh, văn hóa, ẩm thực...). DL cộng đồng không chỉ giúp người dân bảo vệ tài nguyên môi trường sinh thái, mà còn bảo tồn và phát huy những nét văn hóa độc đáo của địa phương. Người dân Nhơn Lý, Nhơn Hải... tham gia làm DL cộng đồng là thiết thực góp phần phát triển DL địa phương. Do đó, không thể vì chạy theo lợi nhuận hoặc vì thiếu hiểu biết về pháp luật mà gây ảnh hưởng xấu đến uy tín thương hiệu DL Bình Định đang được tỉnh ta nỗ lực xây dựng.
Nhằm “lành mạnh hóa” hoạt động DL, các ngành chức năng cần tăng cường công tác quản lý nhà nước chuyên ngành; quản lý lưu trú; an toàn vệ sinh thực phẩm; quản lý giá; tổ chức tập huấn nghiệp vụ cơ bản về DL, hướng dẫn các tổ chức, cá nhân làm dịch vụ DL tại các địa phương tuân thủ pháp luật trong kinh doanh, góp phần xây dựng môi trường DL thân thiện, văn minh, an ninh, an toàn cho du khách.
Bài và ảnh: NGUYÊN VŨ