Công ty cổ phần Thủy điện Vĩnh Sơn - Sông Hinh:
Vì sao chậm triển khai Dự án Thủy điện Vĩnh Sơn 2
Dự án (DA) Thủy điện Vĩnh Sơn 2 đã được Bộ Công nghiệp (nay là Bộ Công Thương) phê duyệt quy hoạch năm 2006 và phê duyệt điều chỉnh quy hoạch năm 2008. Tuy nhiên, việc triển khai DA vẫn gặp nhiều khó khăn. Ông Nguyễn Văn Thanh, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Thủy điện Vĩnh Sơn -Sông Hinh (chủ đầu tư DA), đã cho biết về vấn đề này.
Nhà máy thủy điện Vĩnh Sơn thuộc hệ thống nhà máy thủy điện của Công ty cổ phần Thủy điện Vĩnh Sơn - Sông Hinh.
* Được biết, thời gian qua, Công ty cổ phần Thủy điện Vĩnh Sơn - Sông Hinh đã đầu tư xây dựng nhiều DA thủy điện trên địa bàn tỉnh và khu vực miền Trung-Tây Nguyên, trong đó có DA Thủy điện Vĩnh Sơn 2. Ông có thể cho biết những nét chính và tình hình triển khai DA này?
- Dự án (DA) Thủy điện Vĩnh Sơn 2 đã được Bộ Công nghiệp (nay là Bộ Công Thương) phê duyệt quy hoạch theo Quyết định số 2488/QĐ-BCN ngày 12.9.2006 và phê duyệt điều chỉnh quy hoạch theo Quyết định số 5712/QĐ-BCN ngày 27.10.2008. Mục tiêu của DA nhằm phát điện, kết hợp bổ sung nước vào mùa kiệt cho hạ du. DA có công suất thiết kế 80MW, với 2 hồ chứa là hồ Suối Say (trên địa bàn xã Sơn Lang, huyện Kbang- tỉnh Gia Lai) và hồ Đăk Kron Bung (xã An Toàn, huyện An Lão - tỉnh Bình Định); tổng vốn đầu tư trên 2.000 tỉ đồng.
Sau khi nhận được quyết định của Chính phủ và UBND tỉnh Bình Định cho phép đầu tư DA Thủy điện Vĩnh Sơn 2, Công ty cổ phần Thủy điện Vĩnh Sơn - Sông Hinh đã hợp đồng với đơn vị tư vấn là Công ty cổ phần Tư vấn xây dựng điện 3 (PECC3) thuộc Tập đoàn Điện lực Việt Nam thực hiện công tác khảo sát, lập DA đầu tư xây dựng công trình và đã hoàn thành vào tháng 2.2008. Ngay sau đó, Công ty đã trình Bộ Công Thương xin thỏa thuận thiết kế cơ sở và trình Bộ TN&MT thẩm định, phê duyệt “Báo cáo đánh giá tác động môi trường” của DA.
Tuy nhiên, việc triển khai DA trên địa bàn tỉnh Gia Lai gặp nhiều khó khăn, chưa được sự ủng hộ của địa phương nên công tác chuẩn bị đầu tư DA bị chậm trễ. Bộ Công Thương cũng đã có văn bản số 7473/BCT-NL ngày 27.7.2010 báo cáo Thủ tướng Chính phủ, điều chỉnh đầu tư xây dựng thủy điện Vĩnh Sơn 2 theo quy hoạch phát triển điện quốc gia giai đoạn 2011 - 2020 có xét đến năm 2030. Công ty cổ phần Thủy điện Vĩnh Sơn - Sông Hinh sẽ đầu tư xây dựng DA Thủy điện Vĩnh Sơn 2 sau năm 2015 để có thời gian chuẩn bị đầu tư xây dựng.
* Còn về hiệu quả kinh tế - năng lượng của DA, thưa ông?
- DA Thủy điện Vĩnh Sơn 2 đóng vai trò hết sức quan trọng trong hệ thống thủy lợi, thủy điện trên sông Côn. DA làm tăng khoảng 13,2x106 kWh điện/năm; tăng 29,4% công suất đảm bảo và điện năng cho các bậc thang, gồm các DA Thủy điện Vĩnh Sơn 3, 4 và 5 bên dưới. Đồng thời làm tăng 18,9% lưu lượng đảm bảo về mùa kiệt cho đập Định Bình, góp phần hạn chế thiệt hại do lũ của sông Côn vào mùa mưa.
* Xây dựng thủy điện là nhằm tăng nguồn điện với chi phí thấp, góp phần phát triển điện năng phục vụ phát triển KT - XH. Song nó có thể tác động không tốt đến môi trường- xã hội, ảnh hưởng đến dòng chảy và hệ sinh thái rừng... Với những vấn đề này, DA Thủy điện Vĩnh Sơn 2 có tác động như thế nào?
- Theo số liệu tính toán ở giai đoạn đầu tư xây dựng công trình của đơn vị tư vấn lập DA, được Giám đốc Khu bảo tồn Kon Chư Răng xác nhận tại Công văn số 11/CV - KBTTNKCR ngày 12.5.2008 thì tổng diện tích ngập của lòng hồ Suối Say là 16 ha (trong đó có 1 ha là rừng nghèo IIIA1, 6 ha là sông suối, 2 ha là đất nông nghiệp và 7 ha là đất chưa có rừng, chủ yếu là đất trống 1B). Số liệu này cũng đã được Bộ Công Thương báo cáo Thủ tướng Chính phủ tại văn bản số 7473/BCT-NL ngày 27.7.2010.
Suối Say và suối Đak Kron Bung đều là nhánh cấp I của sông Côn, hồ Suối Say chuyển nước sang hồ Đak Kron Bung để điều tiết nước phát điện và xả nước trở lại sông Côn. Trong đó, có khoảng 6 km (4 km suối Say nằm trên địa phận tỉnh Gia Lai và khoảng 2 km nằm trên địa phận tỉnh Bình Định) có ảnh hưởng trong mùa khô, tuy nhiên đoạn suối này đi qua núi cao và còn có nhiều nhánh suối nhỏ đổ vào nên cũng không ảnh hưởng đến dân sinh, kinh tế. Như vậy có thể khẳng định DA không gây ngập nước, không chuyển nước và không phải di dân, tái định cư.
Hồ Suối Say (trên địa bàn tỉnh Gia Lai) chiếm dụng 16 ha nằm trong khu bảo tồn thiên nhiên Kon Chư Răng (chủ yếu là lòng sông, suối và đất nông nghiệp) cho thấy không ảnh hưởng nhiều đến khu bảo tồn. Hồ Đak Kron Bung và nhà máy thủy điện (trên địa bàn Bình Định) chiếm dụng 368,36 ha đất các loại của Lâm trường An Sơn (trong đó có 233 ha rừng tự nhiên, 1,85 ha đất nông nghiệp, 84,03 ha đất bãi bồi, cây bụi và 49 ha đất sông suối). Theo Báo cáo “Quy hoạch Bảo tồn và phát triển bền vững khu bảo tồn thiên nhiên An Toàn - tỉnh Bình Định đến năm 2020” được UBND tỉnh phê duyệt kèm theo Quyết định số 580/QĐ-UBND ngày 11.3.2013, thì phần diện tích lòng hồ Đak Kron Bung thuộc vùng đệm, không nằm trong khu bảo tồn, nên việc chuyển đổi mục đích đất rừng để xây dựng DA Thủy điện Vĩnh Sơn 2 cũng sẽ thuận lợi.
Cũng xin nói thêm là hiện nay Công ty cổ phần Thủy điện Vĩnh Sơn- Sông Hinh đang nỗ lực giải quyết các vướng mắc để có thể triển khai DA.
* Xin cảm ơn ông!
Dự án Thủy điện Vĩnh Sơn 2 được Chính phủ giao cho Công ty cổ phần Thủy điện Vĩnh Sơn - Sông Hinh làm chủ đầu tư tại Công văn số 3325/VPCP-CN ngày 15.6.2007, Công văn số 1373/VPCP-CN ngày 4.3.2008 và Quyết định số 110/2007/QÐ-TTg ngày 18.7.2007 của Thủ tướng Chính phủ.
- Giấy chứng nhận đầu tư số 35101000062 ngày 7.11.2007 của UBND tỉnh Bình Ðịnh cấp cho Công ty cổ phần Thủy điện Vĩnh Sơn- Sông Hinh.
- Bộ TN&MT đã thẩm định và phê duyệt Báo cáo đánh giá tác động môi trường DA Thủy điện Vĩnh Sơn 2 và 3 tại Quyết định số 1171/QÐ-BTNMT ngày 28.8.2008.
NGUYÊN VŨ (Thực hiện)