Xúc động ngày liệt sĩ hồi hương
Ngày 7.7, 9 hài cốt liệt sĩ quê gốc Bình Ðịnh từ nghĩa trang các tỉnh Bình Dương, Tây Ninh, TP Hồ Chí Minh đã về tới quê mẹ Bình Ðịnh. Các anh hồi hương trong sâu đậm nghĩa tình đồng đội và niềm xúc động, tiếc thương vô hạn của người thân.
Rước hài cốt liệt sĩ Lê Trường Thọ về nghĩa trang liệt sĩ phường Nhơn Thành, TX An Nhơn.
Đây là đợt thứ 2, Chi hội Nghĩa tình người lính (NTNL - do các cựu chiến binh chiến trường K thành lập) hỗ trợ gia đình liệt sĩ Bình Định đưa hài cốt liệt sĩ về quê. Đợt này, Bình Định có 11 hài cốt. Tuy nhiên, 2 trong số 11 liệt sĩ này được chuyển theo nơi ở mới của thân nhân là tỉnh Đăk Lăk, Gia Lai. 9 hài cốt liệt sĩ còn lại được an táng tại các nghĩa trang liệt sĩ ở TX An Nhơn và huyện Hoài Nhơn.
Ngày trở về
Lấy chồng năm 21 tuổi, bây giờ, tóc đã hoa râm, bà Đoàn Thị Nga (58 tuổi) mới được hội ngộ với chồng trên đất quê nhà. Cuộc hôn nhân với anh bộ đội Nguyễn Xuân Lộc chỉ kéo dài 8 ngày. Hết phép, chồng bà lại ra chiến trường và mãi mãi không về. Bà một mình nuôi người con trai, gánh vác việc nhà. 34 năm kể từ ngày chồng hy sinh (11.2.1982), bà chỉ gặp ông có 6 lần trong những chuyến thăm vội vã tại nghĩa trang liệt sĩ TP Hồ Chí Minh.
Tháng 7 này, bà theo đoàn xe đi đón ông về. Bước xuống nghĩa trang liệt sĩ xã Nhơn An (TX An Nhơn) cùng với hài cốt của ông được đặt trang trọng trong lòng lá cờ Tổ quốc, bà nghe trống ngực đổ dồn. Bà bảo: “Vậy là từ nay thôi xa xôi, cách trở. Hai đứa cháu nội chỉ biết mặt ông qua ảnh họa trên bàn thờ nay có thể thăm ông. Đứa con trai sinh ra chưa được nhìn mặt cha nay cũng có thể sớm hôm nhang khói bên phần mộ. Anh em, họ hàng cũng mừng cho cảnh đoàn tụ của nhà tôi”.
Theo chân đoàn đưa hài cốt liệt sĩ Nguyễn Xuân Thảo (quê gốc ở xã Nhơn Hậu, TX An Nhơn) vào nghĩa trang liệt sĩ xã Nhơn Hậu là những tiếng sụt sịt của rất nhiều người thân. Nước mắt cứ chực rơi trên đôi mắt đỏ hoe của bà Nguyễn Thị Cẩm (67 tuổi), chị họ liệt sĩ. Bà Cẩm tâm sự: “Tôi cứ nhớ mãi ngày em đi, em chạy xuống nắm tay tôi, nhắc “Chị Ba ở nhà mạnh giỏi nhen”. Hôm nay, nghe tin em về, tôi vội chạy từ phường Đập Đá về, chứng kiến giây phút này mà không cầm được nước mắt. Mấy chục năm rồi, ba má của em cũng không còn sống để chứng kiến giây phút này”.
Sau 37 năm cách trở, hài cốt liệt sĩ Nguyễn Xuân Lộc đã được về với đất mẹ và an nghỉ tại nghĩa trang liệt sĩ Nhơn An.
Sâu đậm tình đồng chí
Ông Phạm Ngọc Châu (63 tuổi, ở 48 Trần An Tư, TP Quy Nhơn) tâm sự: “Là đồng đội, đồng chí, chúng tôi hiểu vong linh các anh tha thiết được trở về như thế nào. Hơn thế, người thân của các anh nơi quê nhà cũng mong mỏi đưa các anh về nhưng vì kinh tế còn khó khăn, sự thiếu hiểu biết về thủ tục, giấy tờ... Đó là lý do tôi tình nguyện làm liên lạc viên của Chi hội NTNL, kết nối người nhà liệt sĩ với các đơn vị, ngành liên quan, hỗ trợ các công tác cần thiết để đưa được đồng đội hồi hương sớm nhất”.
Đồng hành với hành trình dài đưa các hài cốt đồng đội người Bình Định hồi hương lần này, ông Lê Thanh (ở TP Hồ Chí Minh), thành viên Chi hội NTNL, xúc động với những khoảnh khắc các gia đình đón liệt sĩ trở về. Với ông, những cái nắm tay, ôm chặt của người nhà mang nhiều ý nghĩa đặc biệt, tiếp sức cho cả Chi hội tiếp tục với hành trình hỗ trợ đưa hài cốt liệt sĩ về quê.
Ông nhấn mạnh: “Đây là công sức của một tập thể, của rất nhiều thành viên, tình nguyện viên Chi hội. Chúng tôi có nhiều cơ sở để hỗ trợ người nhà đưa được liệt sĩ đang yên nghỉ tại các nghĩa trang về quê một cách chu đáo. Đó là những tình nguyện viên nhiệt tình, thông hiểu về các chế độ chính sách, luôn kết nối, hỗ trợ nhau để giúp hoàn tất các thủ tục về mặt hành chính. Ngoài ra, Chi hội còn có một kênh hỗ trợ tra cứu hồ sơ mộ liệt sĩ đáng tin cậy tại trang web: http://www.nguoiduado.vn (của một thân nhân liệt sĩ tâm huyết). Hiện nay, 90% thông tin để phục vụ cho hoạt động hỗ trợ người nhà trong việc xác định mộ liệt sĩ của Chi hội đều từ trang web này”.
Không chỉ hỗ trợ người nhà liệt sĩ về mặt thông tin, Chi hội NTNL còn nỗ lực hỗ trợ thân nhân liệt sĩ các chi phí khác. Bà Huỳnh Thị Bắc (57 tuổi, ở khu vực An Lộc, phường Nhơn Hòa, TX An Nhơn), em dâu của liệt sĩ Võ Kim Thành, cho biết: “Lúc đầu, gia đình tôi cũng ngại vì không tin lại có người tự nguyện hỗ trợ đưa hài cốt anh chồng về nhà. Nhưng rồi, sự chân thành của ông Phạm Ngọc Châu đã thuyết phục chúng tôi. Từ lúc làm thủ tục cho đến khi cất bốc xong hài cốt liệt sĩ, về đến quê nhà, chúng tôi thật sự không phải chi ra bất kỳ một khoản chi phí nào. Đã thế, trong hành trình trở về, Ban liên lạc cựu chiến binh Trung đoàn 93 tại huyện Ea H’leo (Đăk Lăk) và cựu chiến binh Trần Việt Hùng còn hỗ trợ mỗi gia đình 1 triệu đồng”.
Theo ông Phạm Ngọc Châu, công tác chuẩn bị cho đợt hỗ trợ thân nhân liệt sĩ di dời hài cốt liệt sĩ từ các nghĩa trang phía Nam về Bình Ðịnh trong năm 2017 đã bắt đầu ngay từ bây giờ. Trong 2 đợt vừa rồi, tình nguyện viên Chi hội NTNL đều tiến hành theo cách thức: từ thông tin của liệt sĩ trên bia mộ liên lạc ngược lại với gia đình và hỗ trợ gia đình nếu gia đình có nguyện vọng. Cách thức này cũng gặp không ít khó khăn bởi các gia đình ở thế bị động. Ðợt tiếp theo, nhằm thuận tiện hơn cho các gia đình có nguyện vọng đưa liệt sĩ về lại nghĩa trang quê nhà, ông Châu sẵn sàng hỗ trợ các gia đình tại địa chỉ nhà riêng: 48 Trần An Tư, TP Quy Nhơn hoặc thông qua số điện thoại: 0983 126 395.
NGUYỄN MUỘI