Hoạt động buôn lậu thuốc lá trên địa bàn tỉnh: Tồn tại dai dẳng, phát hiện nhỏ lẻ
Thời gian qua, nhiều vụ buôn lậu thuốc lá đã bị phát hiện, xử lý nghiêm theo quy định. Tuy nhiên, hoạt động buôn lậu thuốc lá vẫn còn tồn tại dai dẳng, số vụ phát hiện còn nhỏ lẻ.
Lực lượng QLTT tỉnh tiêu hủy hơn 20.000 gói thuốc lá nhập lậu vào tháng 4.2016.
Hiện nay, nhiều văn bản quy phạm pháp luật được sửa đổi đã tăng mức phạt đối với hành vi kinh doanh, vận chuyển, tàng trữ thuốc lá nhập lậu. Chẳng hạn, Nghị định 124/2015/NĐ-CP ngày 19.11.2015 của Chính phủ tăng mức xử phạt hành vi vi phạm về buôn bán, vận chuyển, tàng trữ, giao nhận hàng cấm là thuốc lá điếu nhập lậu lên gấp đôi so với nghị định cũ. Cụ thể, Nghị định 124/2015/NĐ-CP nêu rõ: Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền thấp nhất từ 500 ngàn - 1 triệu đồng (Nghị định 185/2013/NĐ-CP là từ 200 ngàn - 500 ngàn đồng) trong trường hợp buôn bán, vận chuyển hàng cấm là thuốc lá điếu nhập lậu có số lượng dưới 10 bao và cao nhất phạt tiền từ 50 - 70 triệu đồng trong trường hợp vận chuyển, buôn bán thuốc lá điếu nhập lậu có số lượng từ 400 bao đến dưới 500 bao. Đối với hành vi buôn bán hàng cấm là thuốc lá điếu nhập lậu có số lượng từ 500 bao trở lên thì người có thẩm quyền đang thụ lý vụ việc phải chuyển ngay hồ sơ vụ vi phạm cho cơ quan tiến hành tố tụng hình sự để truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của Điều 62 Luật Xử lý vi phạm hành chính; trường hợp cơ quan tiến hành tố tụng có quyết định không khởi tố vụ án hình sự thì phạt tiền từ 70 - 100 triệu đồng.
Tuy nhiên, trên thực tế, vẫn còn nhiều tổ chức, cá nhân kinh doanh lén lút vận chuyển, buôn bán thuốc lá nhập lậu.
Đơn cử, ngày 23.6.2016, Đội Quản lý thị trường (QLTT) số 7 kiểm tra tiệm tạp hóa X.H (đường Tây Sơn, thuộc phường Nguyễn Văn Cừ, TP Quy Nhơn) và phát hiện 290 gói thuốc lá các loại như Esse, 555 Gold, Capri… không dán tem thuốc lá nhập khẩu, không có hóa đơn chứng từ kèm theo.
Trước đó, ngày 22.2.2016, tại Km 56 thuộc quốc lộ 19 (đoạn qua xã Tây Thuận, huyện Tây Sơn), tổ tuần tra Phòng Cảnh sát giao thông đường bộ - đường sắt (Công an tỉnh) đã dừng, kiểm tra xe khách 82B 002.08, do tài xế Lê Lợi (SN 1963, trú ở thôn Vạn An, xã Mỹ Châu, huyện Phù Mỹ) điều khiển. Tại thời điểm kiểm tra, trên xe có 7.250 gói thuốc lá ngoại nhập lậu; trong đó có 1.000 gói Esse, 6.000 gói Jet, 250 gói 555 Gold nhưng không có hóa đơn chứng từ.
Tổng hợp trong 6 tháng đầu năm 2016, qua 63 đợt kiểm tra, lực lượng QLTT đã phát hiện, xử lý 40 vụ vi phạm, tịch thu 11.000 gói thuốc lá; trong đó, 30 vụ kinh doanh hàng cấm, 5 vụ không đủ điều kiện kinh doanh, 5 vụ không treo biển thông báo không bán thuốc lá cho người chưa đủ 18 tuổi tại điểm bán hàng.
Theo một cán bộ Chi cục QLTT Bình Định, có 3 nguyên nhân khiến cho hoạt động buôn lậu thuốc lá vẫn tồn tại dai dẳng và diễn biến phức tạp: Một là, lợi nhuận cao từ việc kinh doanh thuốc lá nhập lậu nên các đối tượng vi phạm dùng các thủ đoạn tinh vi hơn để qua mắt lực lượng chức năng; các đối tượng thường xé lẻ, xé nhỏ hàng hóa để vận chuyển nhiều lần và giao dịch mua bán chỉ diễn ra trong thời gian ngắn. Ngoài ra, điều kiện kinh doanh thuốc lá quá dễ dàng, chỉ cần một tủ thuốc lá nhỏ là có thể buôn bán, nên nhiều người bán lẻ cố tình vi phạm. Hai là tâm lý của người tiêu dùng thích hút thuốc lá ngoại nhập. Ba là lực lượng QLTT còn mỏng nên việc quản lý địa bàn chưa chặt chẽ, sâu sát; công tác phối hợp giữa các lực lượng chức năng chưa thường xuyên, liên tục.
Về vấn đề này, ông Trần Đức Tiến, Phó Giám đốc Sở Công Thương kiêm Chi cục trưởng Chi cục QLTT tỉnh, cho biết: Việc mua bán thuốc lá nhập lậu gây thất thu cho ngân sách nhà nước; đồng thời, làm ảnh hưởng đến sức khỏe người dân. Sắp tới, Chi cục QLTT tỉnh sẽ tiếp tục chỉ đạo các Đội QLTT tăng cường kiểm tra, kiểm soát, ngăn chặn việc buôn bán, vận chuyển, tàng trữ thuốc lá; xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm. Bên cạnh đó, sẽ tăng cường phối hợp với các ngành chức năng trong kiểm tra, kiểm soát, xử lý các hành vi vi phạm; phối hợp với phương tiện truyền thông đại chúng tuyên truyền các quy định pháp luật trong hoạt động kinh doanh thuốc lá.
“Đặc biệt, lực lượng QLTT sẽ thường xuyên nắm tình hình, làm tốt công tác quản lý địa bàn, dự báo phương thức, thủ đoạn; xây dựng cơ sở mật báo phục vụ hoạt động chống buôn lậu thuốc lá” - ông Tiến cho biết thêm.
6 tháng đầu năm 2016, Chi cục QLTT dán 5.700 tờ áp phích tuyên truyền hoạt động chống buôn lậu thuốc lá điếu nhập lậu và vận động các cơ sở kinh doanh, cơ sở bán đồ lưu niệm quanh Khu du lịch Ghềnh Ráng (TP Quy Nhơn) ký cam kết không kinh doanh hàng cấm, hàng nhập lậu.
PHÚC LỘC