Vi phạm pháp luật trong lĩnh vực môi trường:
Quan ngại thực phẩm bẩn, xả thải chất ô nhiễm
Ðây là những vấn đề vẫn luôn được dư luận quan tâm. Việc phát hiện, xử lý vi phạm của cơ quan chức năng không thể giải quyết được phần gốc nếu thiếu các giải pháp căn cơ từ các cấp, nhất là chính quyền địa phương.
Lực lượng CA tỉnh bắt xe vận chuyển thịt không rõ nguồn gốc vào đêm 6.7.
Từ mối nguy thực phẩm bẩn
Từ đầu năm đến nay, Đội Cảnh sát điều tra (CSĐT) phòng chống tội phạm về môi trường, CA TP Quy Nhơn đã phát hiện, xử phạt 7 vụ/9 đối tượng vận chuyển thịt heo không rõ nguồn gốc, xuất xứ đã bốc mùi, thu giữ và tiêu hủy trên 7 tấn thịt bẩn, xử phạt vi phạm hành chính 24 triệu đồng. Trung tá Võ Văn Cầu, Đội trưởng Đội CSĐT phòng chống tội phạm về môi trường, CA Quy Nhơn, nhận xét: “Đây là vấn đề nổi về lĩnh vực môi trường tại TP Quy Nhơn. Thịt bẩn về Quy Nhơn chủ yếu từ hai huyện Phù Mỹ, Hoài Ân chuyển vào và từ Đồng Nai chuyển ra, về trạm trung chuyển chợ Đầm trước khi được mang đi tiêu thụ ở những nơi khác. Thịt được xẻ ra, hoặc để nguyên con vận chuyển trên xe tải chỉ với một ít đá lạnh, đến khi phát hiện phần lớn đã bốc mùi ôi, thiu, chuyển màu... Ngoài ra, chúng tôi cũng phối hợp với cơ quan chức năng phát hiện thêm 10 vụ vi phạm vệ sinh an toàn thực phẩm, tiêu hủy 176 kg nem chả có chứa hàn the”.
Theo báo cáo của CA tỉnh, trong tổng số 111 vụ vi phạm pháp luật về môi trường phát hiện trên địa bàn tỉnh 6 tháng đầu năm 2016, có đến 46 vụ vi phạm các quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm, chiếm trên 41%. Đơn cử, ngày 5.5.2016, từ tin báo của người dân, cảnh sát môi trường CA Quy Nhơn bắt quả tang ông Lê Văn Phu (KV8, phường Bùi Thị Xuân, Quy Nhơn) đang vận chuyển 3,6 tấn cá đã bốc mùi thối vào cơ sở của mình để chế biến nước mắm; buộc ông Phu phải tiêu hủy toàn bộ số cá trên và xử phạt 5 triệu đồng.
Theo đại tá Trần Kiến Thiết, Trưởng Phòng CSĐT phòng chống tội phạm về môi trường, CA tỉnh, các vụ vi phạm diễn ra phần lớn ở địa bàn TP Quy Nhơn và thị trấn các huyện với các vi phạm: thịt heo nái giả heo rừng, vận chuyển thịt, nội tạng động vật không rõ nguồn gốc, xuất xứ, bốc mùi.
Đến xả thải ra môi trường
Đại tá Thiết cho biết thêm, tình hình vi phạm trong lĩnh vực quản lý, xử lý rác thải sinh hoạt, rác thải công nghiệp và nước thải từ các khu, cụm công nghiệp (CCN) đang diễn biến phức tạp. Hiện cả tỉnh có 1 khu kinh tế, 3 khu công nghiệp và 39 CCN, 51 làng nghề đã đi vào hoạt động; tuy nhiên có đến 34/39 CCN và cả 51 làng nghề đều chưa có hệ thống xử lý nước thải tập trung, 23/39 CCN chưa có hồ sơ pháp lý về bảo vệ môi trường theo quy định của pháp luật.
6 tháng đầu năm, Phòng CSĐT phòng chống tội phạm về môi trường, CA tỉnh thu mẫu trinh sát đối với 11 cơ sở sản xuất kinh doanh, trong đó có 9 mẫu nước thải của các cơ sở nuôi tôm, sản xuất tinh bột mì, chế biến thủy sản. Kết quả phân tích sơ bộ cho thấy cả 9 mẫu nước đều không đạt tiêu chuẩn được phép xả thải ra môi trường; qua đó Phòng yêu cầu các cơ sở khắc phục, xử phạt 4 cơ sở. Không những vậy, ô nhiễm môi trường trong sản xuất nông nghiệp từ chất thải của vật nuôi đến ô nhiễm từ thuốc bảo vệ thực vật cũng hết sức đáng quan ngại.
Trong khi đó, tại TP Quy Nhơn lại đang “nóng” với tình trạng chất thải xây dựng (xà bần) lén đổ tràn lan. Người dân tranh thủ lúc vắng vẻ hoặc chiều tối mang xà bần đổ ở ven đường hoặc bãi đất trống. Trung tá Võ Văn Cầu, Đội trưởng Đội CSĐT phòng chống tội phạm về môi trường, CA Quy Nhơn, cho biết, tuy CA Quy Nhơn xử phạt hành chính 18 trường hợp vi phạm nhưng vẫn còn bất cập từ quy định. Trung tá Cầu giải thích: “Theo quy định, xà bần phải được đổ đúng nơi đúng chỗ, nhưng luật không quy định loại chất thải xây dựng nào có thể tái sử dụng. Điều đó dẫn đến việc một số người lén đổ xà bần không đúng nơi quy định, trong khi lại có các công trình, dự án cần xà bần để san lấp mặt bằng”.
Những bất cập trong quy định về xử lý vi phạm môi trường còn thể hiện ở thực trạng hoạt động giết mổ gia cầm, gia súc tồn tại trong khu dân cư từ nhiều năm nay, gây ô nhiễm môi trường, trong khi tỉnh vẫn chưa xây dựng được khu giết mổ tập trung.
Về tình hình khai thác khoáng sản trái phép (6 tháng đầu năm phát hiện 28 vụ), đại tá Trần Kiến Thiết cho biết thêm, hiện nay lực lượng cảnh sát môi trường chỉ có thể kiểm tra, xử phạt hành vi vi phạm, chứ không đủ thẩm quyền xử lý về mặt thủ tục hành chính (thuộc về UBND các cấp, sở, ngành). Do đó, đã phần nào làm giảm đi hiệu lực xử lý vi phạm trong lĩnh vực này.
6 tháng đầu năm 2016, toàn tỉnh xảy ra 111 vụ vi phạm pháp luật về môi trường, chủ yếu tập trung vào hoạt động sản xuất, khai thác, chế biến của một số doanh nghiệp nằm trong nội thành Quy Nhơn và các khu công nghiệp xây dựng hệ thống xử lý nước thải không đạt tiêu chuẩn theo quy định, xả thải trực tiếp ra môi trường chưa qua xử lý, khai thác khoáng sản; trong khi đó, vi phạm trên lĩnh vực vệ sinh an toàn thực phẩm chủ yếu là kinh doanh thực phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ.
Cụ thể, đã xảy ra 13 vụ vi phạm các quy định về hồ sơ thủ tục công tác bảo vệ môi trường; 28 vụ khai thác khoáng sản trái phép; 6 vụ gây ô nhiễm môi trường; 46 vụ vi phạm các quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm; 5 vụ đổ chất thải không đúng nơi quy định, 6 vụ hủy hoại rừng.
THU HÀ